นักวิจัยพบวิธีใหม่ ทำนายวันเวลาสถานที่เกิดแผ่นดินไหว

10 กุมภาพันธ์ 2566 - 07:20

New-model-can-predict-where-when-earthquakes-strike-SPACEBAR-Hero
  • แบบจำลองนี้พัฒนาโดยทีมนักแผ่นดินไหววิทยาและนักสถิติแห่งมหาวิทยาลัยนอร์ธเวสเทิร์น โดยคำนึงถึงลำดับและเวลาเฉพาะของแผ่นดินไหวครั้งก่อนๆ แทนที่จะอาศัยเวลาเฉลี่ยระหว่างการเกิดแผ่นดินไหวในอดีต

แบบจำลองใหม่อ้างว่าสามารถทำนายได้ว่าจะเกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ครั้งต่อไปเมื่อใดและที่ไหน เพียงไม่กี่วันหลังจากเกิดแผ่นดินไหวขนาด 7.8 แมกนิจูด ที่สะเทือนไปทั้งตุรกีและซีเรีย คร่าชีวิตผู้คนไปแล้วกว่า 21,000 คน 

แบบจำลองนี้พัฒนาโดยทีมนักแผ่นดินไหววิทยาและนักสถิติแห่งมหาวิทยาลัยนอร์ธเวสเทิร์น โดยคำนึงถึงลำดับและเวลาเฉพาะของแผ่นดินไหวครั้งก่อนๆ แทนที่จะอาศัยเวลาเฉลี่ยระหว่างการเกิดแผ่นดินไหวในอดีต 

ทำไมแผ่นดินไหวมักจะมาเป็นกลุ่มก้อน 

ทีมงานพบว่ารอยเลื่อนมี ‘ความทรงจำระยะยาว’ ซึ่งหมายความว่าแผ่นดินไหวไม่ได้ปลดปล่อยร่องรอยทั้งหมดที่สะสมบนรอยเลื่อนเมื่อเวลาผ่านไป ดังนั้นรอยเลื่อนบางส่วนยังคงอยู่หลังจากเกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่และอาจทำให้เกิดอีกครั้ง 

นักแผ่นดินไหววิทยาสันนิษฐานตามธรรมเนียมว่าแผ่นดินไหวขนาดใหญ่บนรอยเลื่อนนั้นค่อนข้างสม่ำเสมอ และแผ่นดินไหวครั้งต่อไปจะเกิดขึ้นหลังจากเวลาโดยประมาณเท่ากันกับ 2 ครั้งก่อนหน้า 

ในความเป็นจริง แผ่นดินไหวอาจเกิดขึ้นเร็วหรือช้ากว่าที่คิดก็ได้  

เซธ สไตน์ และวิลเลียม เดียริ่ง ศาสตราจารย์ด้าน Earth and Planetary Sciences กล่าวว่า การพิจารณาประวัติแผ่นดินไหวทั้งหมด แทนที่จะเป็นค่าเฉลี่ยในช่วงเวลาหนึ่งและเวลาตั้งแต่ครั้งล่าสุด จะช่วยเราได้มากในการพยากรณ์ว่าจะเกิดแผ่นดินไหวในอนาคตเมื่อใด 

“เมื่อคุณพยายามหาโอกาสที่ทีมจะชนะในเกมบอล คุณไม่ต้องการดูแค่เกมสุดท้ายและค่าเฉลี่ยระยะยาว การมองย้อนกลับไปในเกมล่าสุดเพิ่มเติมก็มีประโยชน์เช่นกัน ตอนนี้เราสามารถทำสิ่งที่คล้ายกันสำหรับแผ่นดินไหวได้” 

การวิจัยของทีมมุ่งเน้นไปที่การตรวจสอบกระบวนการขอบเขตของแผ่นเปลือกโลกและการเสียรูปภายในธรณีภาคโดยใช้เทคนิคต่างๆ รวมถึงแผ่นดินไหว ธรณีพิบัติตามอวกาศ (การวัดรูปทรงเรขาคณิต แรงโน้มถ่วง และการวางตัวเชิงพื้นที่ของโลกและวัตถุทางดาราศาสตร์อื่นๆ เช่น ดาวเคราะห์) และธรณีฟิสิกส์ทางทะเล 

เจมส์ เอส. นีลี่ ผู้ร่วมวิจัยกล่าวว่า แผ่นดินไหวขนาดใหญ่ไม่ได้เกิดขึ้นเหมือนเครื่องจักร บางครั้งเราเห็นแผ่นดินไหวขนาดใหญ่หลายครั้งเกิดขึ้นในกรอบเวลาที่ค่อนข้างสั้น ขณะที่โมเดลดั้งเดิมไม่สามารถจัดการกับพฤติกรรมนี้ได้ 

เรื่องเด่นประจำสัปดาห์