13,403,544,272 ครั้ง คือ ยอดการชมของวิดีโอที่มียอดคนดูเยอะที่สุดบนยูทูบ (Youtube)
ให้เดา คุณคิดว่าวิดีโอนั้นเป็นคลิปเกี่ยวกับอะไร?
ระหว่าง...คลิปฮาวทู คลิปท่องเที่ยว คลิปมิวสิควิดีโอ (MV) หรือคลิปตลก
คำตอบคือ คลิปมิวสิควิดีโอ แต่เป็นคลิปเพลงเด็กที่ “ใครๆ” โดยเด็กๆ พ่อแม่ และคนที่มีลูกหลานน่าจะรู้จักกันดี
คลิปเพลงที่ว่า คือ Baby Shark Dance จากช่อง pinkfong บริษัททำสื่อแนวสาระบันเทิงเกี่ยวกับเด็ก (education entertainment) ที่ก่อตั้งเมื่อปี 2010
คลิปดังกล่าวเผยแพร่ปี 2016 หรือหลัง pinkfong ก่อตั้งมาราว 6 ปี มียอดวิวทิ้งห่างอันดับ 2 อย่างมิวสิควิดีโอ Despacito ของ ลุยส์ ฟอนซิ (Luis Fonsi) ศิลปินชาวเปอร์โตริกัน ที่มียอดการรับชม 8.2 พันล้านครั้ง ถึง 5 พันล้านวิว หรือนำห่าง ‘เกือบช่วงตัว’
Baby Shark ต้นฉบับเป็นเพลงออกค่ายหรือเพลงที่นิยมร้องรอบกองไฟ (campfire song) มีบันทึกระบุว่า พี่เลี้ยงค่าย (camp counselor) คนหนึ่งแต่งขึ้น โดยได้รับแรงบันดาลใจจาก Jaws (ภาพยนตร์แนวทริลเลอร์เกี่ยวกับฉลามกินคน ออกฉายปี 1975)
จากนั้นก็มีการนำไปร้องและดัดแปลงในหลากหลายเวอร์ชั่น ก่อนจะมาโด่งดังในโลกออนไลน์ช่วงปี 2007 หลังอเล็กซานดรา มูลเลอร์ (Alexandra Müller) หญิงสาวชาวเยอรมัน เจ้าของช่องยูทูบ Alemuel ร้องและเต้นเพลงนี้ลงยูทูบ โดยเวอร์ชั่นของเธอ เล่าเรื่องฉลามน้อยที่ค่อยเติบโตและเขมือบเหล่ามนุษย์ที่กำลังว่ายน้ำ เช่นเดียวกับ Jaws
คลิปดังกล่าวชื่อ Kleiner Hai (เป็นภาษาเยอรมันแปลว่า “ฉลามน้อย”) เผยแพร่เดือนมกราคม ปี 2007 ความจริงมันเป็นเพียงคลิปธรรมดาคลิปหนึ่งที่เกิดจากการนึกสนุก แต่หลังผ่านไปเกือบปี จู่ๆ ก็มีคนแชร์คลิปนี้กันมหาศาล กลายเป็นมีม (meme) ในเยอรมนี จนค่ายเพลง EMI ฉกฉวยกระแสนี้ ชวนอเล็กซานดรามาร่วมงานออกซิงเกิ้ลเพลงดังกล่าวในปี 2008
ต่อมา แม้ Baby Shark จะทำออกมาอีกหลายเวอร์ชั่น แต่ก็เป็นเพลงที่นิยมในระดับท้องถิ่นหรือในบางประเทศเท่านั้น จนกระทั่ง pingfong นำเพลงนี้มาทำใหม่ ด้วยความแม่นยำและเฉียบคมในวัฒนธรรมป๊อปฉบับ K สไตล์ พวกเขาได้สร้างปรากฏการณ์ระดับโลกอีกครั้ง ผ่านมิวสิควิดีโอเพลงเด็ก Baby Shark Dance
เพลง Baby Shark Dance ฉบับ pingfong มีความยาว 2:17 นาที
ถ้านำมาคูณจำนวนยอดวิวปัจจุบัน จะเท่ากับช่วงเวลาที่มีคนรับชมมากถึง 510,079,323 ชั่วโมง
คิดเป็นวันราว 21,253,305 วัน
หรือประมาณ 58,188 ปี
นี่คือช่วงเวลาที่คนบนโลกใช้จ่ายไปกับ Baby Shark Dance และมีความน่าจะเป็นไม่น้อยที่ Baby Shark เวอร์ชั่นนี้ได้จุดกระแสเพลง Baby Shark ให้โด่งดังไปทั่วโลก
Google Trends แสดงยอดการสืบค้นคำว่า Baby Shark (ซึ่งสะท้อนถึงความสนใจของผู้คนต่อเรื่องนั้นๆ) มีแนวโน้มสูงขึ้นหลังปี 2016 เป็นต้นมา และเกิดขึ้นทั่วโลก ก่อนจะพุ่งสู่จุดสูงสุดในปี 2019 แม้ว่าหลังจากนั้นระดับความสนใจจะลดลง แต่ก็เป็นระดับความสนใจที่มากกว่าช่วงเวลาก่อนปี 2016
ทีนี้ ถ้าถอยมาดู 10 วิดีโอที่มียอดการรับชมเยอะที่สุดบนยูทูบ จะพบว่ามีวิดีโอเพียง 2 ประเภทหลักๆ เท่านั้นที่ครองพื้นที่ทางสายตาของผู้คนบนโลก
นั่นคือ มิวสิควิดีโอ และคอนเทนต์เด็ก (Baby Shark อยู่ในกลุ่มนี้)
สิ่งที่น่าสนใจคือ ‘สัดส่วน’ คอนเทนต์เด็กครองอันดับมากถึง 6 ใน 10 โดยอันดับที่ 3 (Johny Johny Yes Papa ช่อง LooLoo Kids) และ 4 (Bath Song ช่อง Cocomelon) ก็เป็นคอนเทนต์ในกลุ่มนี้
ผลการศึกษาจาก Pew Research Center พบว่า ผู้ปกครองมากถึง 81% ของเด็กที่มีอายุ 11 ปีและอายุน้อยกว่านั้น อนุญาตให้เด็กๆ ดูยูทูบ ในจำนวนนั้น 34% ให้เล่นยูทูบเป็นปกติ ขณะที่ 47% ให้เล่นยูทูบในบางเวลา
หากดูตามตัวเลขประชากรศาสตร์บนโลกออนไลน์จะพบว่า แนวโน้มจำนวนเด็กที่เข้าถึงอินเทอร์เน็ตมากกว่ายุคสมัยใด ผลสำรวจ ปี 2020 พบว่า
ราว 1 ใน 3 หรือ 33% ของเด็กอายุ 3-17 ปี เข้าถึงอินเทอร์เน็ตได้จากที่บ้าน
Statista - Share of children with internet access in their household in 2020
และโดยไม่ต้องสำรวจ เด็กๆ ยุคนี้ที่เริ่มเข้าถึงอินเทอร์เน็ต น่าจะรู้จัก ‘ยูทูบ’ ก่อนเป็นอันดับแรก ยอดวิดีโอวิวบนยูทูบที่คอนเทนต์เด็กนำโด่ง คือหลักฐานยืนยันชั้นดี
ยอดวิวคอนเทนต์เด็ก มีทั้งที่มาจากผู้ใหญ่หรือผู้ปกครองเปิดให้เด็กดู และเด็กเปิดดูเอง แต่ถึงอย่างไร ในโลกธุรกิจยุคนี้ที่แข่งกัน ‘ช่วงชิงเวลา’ ของผู้คน คอนเทนต์ประเภทนี้ถือว่าไม่ธรรมดา เพราะช่วงชิงเวลาทั้งของเด็กและผู้ใหญ่ (ที่ใส่ใจกับการใช้เวลากับลูก) ไปพร้อมกัน
วันนี้ ‘เวลา’ มีมูลค่า ธุรกิจใดช่วงชิงเวลาจากผู้บริโภคได้มาก นั่นหมายถึงมูลค่าทางธุจกิจที่จะผลิดอกออกผลตามมา
ยอดวิวสูงสุดของวิดีโอบนยูทูบวันนี้กำลังบอกเราว่า เด็กๆ เชื่อมต่อกับโลกออนไลน์ได้เป็นปกติ
ขณะที่ผู้ใหญ่ที่โตมากับยุคแอนาล็อกอาจรู้สึกว่า นี่เป็นความปกติใหม่ และเป็นความท้าทายว่าจะแบ่งสัดส่วนการใช้เวลากับ ‘หน้าจอ’ ของเด็กๆ อย่างไรจึงจะพอดี
แล้วคุณล่ะ ใช้เวลาดูยูทูบไปกับอะไร
จำนวน 1.3 หมื่นล้านวิวของ Baby Shark Dance มีคุณอยู่ในนั้นด้วยหรือไม่
