BTC 101: BITCOIN คืออะไร ฉบับคนไม่รู้เรื่อง ก็อ่านเข้าใจ

คนไทยเริ่มพูดถึง ‘บิตคอยน์’ (Bitcoin) อย่างกว้างขวางครั้งแรก ราวเดือนมิถุนายน พ.ศ.2560 หนึ่งปีต่อมา (พ.ศ.2561) บริษัทที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับบ Bitcoin ของคนไทยชื่อ บิทคับ (Bitkub) ก็ถือกำเนิด หลังจากนั้นไม่นาน Bitcoin ก็กลายเป็นคำที่ใครๆ ก็รู้จัก

ประเทศไทยใน พ.ศ.2565 Bitcoin ไม่ใช่คำแปลกหูอีกต่อไป คนรุ่นใหม่พูดราวกับเป็นคำที่ติดอยู่บนลิ้น หลายคนเชื่อว่ามันคืออนาคต ขณะที่คนจำนวนไม่น้อยมองมันด้วยความไม่ไว้ใจ

การจะตัดสิน Bitcoin ในตอนนี้ บางทีอาจเป็นเรื่องที่เร็วเกินไป คำถามที่น่าสนใจกว่านั้น และหลายคนยังสงสัย หรือรู้ก็อาจยังไม่ชัด คือคำถามพื้นๆ อย่าง Bitcoin คืออะไร?

เรามาเริ่มต้นที่ตรงนี้กันก่อนดีไหม...
 

Bitcoin คืออะไร

Bitcoin คือเงินดิจิทัล มันเป็นซอฟต์แวร์ตัวหนึ่ง อาศัยอยู่ในคอมพิวเตอร์ ไม่มีมวล ไม่มีอะไรให้จับต้องได้ ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อแก้ปัญหาเรื่อง ‘เงิน’ โดยคนที่เรียกตัวเองว่า Satoshi Nakamoto เงินดิจิทัลที่ชื่อ Bitcoin นี้มีบทบาทเปรียบได้กับทองของโลกดิจิทัล แต่มีศักยภาพที่เหนือกว่าทองด้วยซ้ำ
 

ทำไมต้องมี Bitcoin จะให้ฉันซื้ออากาศไว้ทำไม

คุณก็จะได้เป็นธนาคารของตัวคุณเอง ได้สิทธิในการเข้าถึงบัญชีทรัพย์สินที่ถูกแลกเป็น Bitcoin แล้วของคุณแบบ 100% มีแค่คุณเท่าทั้นที่เข้าถึง และใช้จ่ายทรัพย์สินของคุณได้ โดยไม่ผ่านศูนย์กลาง รัฐบาล ธนาคาร ตัวกลางอะไรก็มาจับต้อง เงิน ของคุณไม่ได้เลย
 

แล้วมีรัฐบาล มีธนาคารมาดูแลการเงินให้ไม่ดีตรงไหน (ก็ทำกันมานานแล้วนะ)

คุณรู้ตัวไหมว่าการที่เอาเงินไปฝากธนาคาร ธนาคารก็คือ ‘คนกลาง’ ที่ถูกควบคุมโดยรัฐอีกทีนะ เมื่อเราฝากเงินไว้กับใครโดยเฉพาะยกให้เขามีสิทธิ ควบคุม หรือแม้แต่ผลิตเงินฟรีๆ ขึ้นเองได้ เขาก็จะมีอำนาจมหาศาล เช่น การควบคุมเบ็ดเสร็จ รัฐบาลมีสิทธิกันคุณไม่ให้เข้าถึงบัญชีของคุณได้เสมอ

อย่าคิดว่าแค่เงินในบัญชีนะ ต่อให้กำเงินสดไว้ในมือก็ไม่รอด ถ้าวันหนึ่งรัฐบาลประกาศยกเลิกเงินสกุลที่คุณถืออยู่ เงินนี้จะมีสเตตัส ‘ไม่ถูกกฎหมายอีกต่อไป’ เงินสดในมือก็พร้อมกลายเป็นกระดาษทดเลขทันที

หรือถ้ารัฐบาลพิมพ์เงินออกมาเยอะๆ มันก็จะนำไปสู่ ‘ภาวะเงินเฟ้อ’

การพิมพ์เงินในที่นี้ ก็เปรียบได้กับปล้นเงินประชาชนทั้งๆ ที่เงินยังอยู่ในกระเป๋าเรานั่นแหละ เงินไม่หาย แต่อำนาจการซื้อของเราหาย เหมือนที่ทุกวันนี้พวกเรากำเงินเท่าเดิม สั่งก๋วยเตี๋ยวสักชามแต่ได้หมูน้อยลงเยอะเลยนั่นแหละ

และที่สำคัญ คนคุมเงินทั้งระบบฉ้อราษฎร์บังหลวงได้ด้วยนะ
 

Bitcoin จะดีกว่าทองได้ยังไง

ทองแพงเพราะอะไรรู้ไหม?

ก่อนปี 1971 ทองราคาไม่เกิน 39 ดอลลาร์สหรัฐ แต่พอรัฐบาลอยากพิมพ์เงินอิสระ ก็ประกาศไม่เอาทองหนุนดอลลาร์ แล้ว จะได้มีเงินเยอะๆ ทีนี้เงินก็เฟ้อไปเรื่อยๆ จนตอนนี้ทองราคา 1,700 - 1,800 ดอลลาร์ แล้ว ซึ่งมันก็เป็นแหล่งเก็บความมั่งคั่งให้เราได้ดีนะ เพราะมันคงมูลค่าทรัพย์สินเรามาได้ แต่คนก็ยังผลิตทองเพิ่มได้เรื่อยๆ ไม่อยากคิดเลยว่า ถ้าวันหนึ่งคนผลิตทองจากห้องแล็บได้ง่ายๆ ไม่ต้องเสียแรงขุดแล้ว หรือมีเจ้ามือที่ไหนซุกทองไว้มหาศาลแล้วอยู่ๆ ปล่อยออกมา ราคาทองท่าจะแย่แน่ๆ

กลับกัน Bitcoin มันเฟ้อไม่ได้ เพราะจำนวนถูกกำหนดมาแล้วให้มีแค่ 21 ล้านเหรียญเท่านั้น

เดี๋ยวใช้ตารางเปรียบเทียบทองกับ Bitcoin ให้ดู
 

ตกลง Bitcoin คือเงินใช่ไหม

ใช่ Bitcoin คือเงิน ซึ่งเราต้องแยกให้ออกระหว่าง ‘เงิน’ กับ ‘สกุลเงิน’ ด้วย

เงินคงคุณค่า และเพิ่มคุณค่าในอนาคตด้วย ส่วนสกุลเงิน สามารถเฟ้อ และลดคุณค่าไปได้เรื่อยๆ

เราอาจสับสน เพราะทั้งสองอย่างก็คือตัวกลางที่เราเอาไปแลกเปลี่ยนสิ่งที่เราต้องการได้
 

คุณค่าของเงินคืออะไร

คุณค่าของเงินคืออำนาจในการจับจ่ายใช้สอย ไม่ใช่ตัวเงินเอง และไม่ใช่จำนวนเงิน
 

เงินเป็นอะไรได้บ้าง

ในประวัติศาสตร์ เงินเป็นได้ตั้งแต่เกลือ ธัญพืช ลูกปัด หิน เปลือกหอย และที่ทำให้โลกเฟื่องฟูมากที่สุดก็คือ ‘ทอง’ ในยุคมาตรฐานทองคำ

ส่วนปัจจุบันคือ ธนบัตรที่ออกโดยรัฐบาล และ Bitcoin ซึ่งเป็นเงินดิจิทัล
 

แล้วเงินพวกนั้นหายไปไหน

เงินเกิดขึ้นและล่มสลายด้วยรูปแบบใกล้เคียงกัน คือเมื่อมันมีค่า ก็มีคนบางกลุ่มผลิตมันเพิ่มเยอะขึ้นๆ จนมันหมดคุณค่าไป นำไปสู่โศกนาฏกรรม และความล่มสลายของอาณาจักรได้เลย

เช่น เรื่องราวของ ‘ลูกปัดอักกรี’ ที่ถูกใช้เป็นเงินอยู่หลายทศวรรษทางตะวันตกของแอฟริกา เพราะมันผลิตยากมากจึงมีค่าสูง แต่เมื่อชาวยุโรปผู้มีเทคโนโลยีเข้าไปก็ผลิตลูกปัดแก้วมากมายมาใช้ ทำให้ชาวยุโรปสามารถซื้อทรัพยากรล้ำค่าจากแอฟริกาได้ในราคาถูกๆ ผู้ถือครองลูกปัดเดิมก็ยากจนลง ถึงขั้นต้องกลายเป็นทาสของชาวยุโรป ทำให้ลูกปัดอักกรีมีชื่อเรียกอีกชื่อว่า ‘ลูกปัดทาส’

แต่ถ้าเป็น Bitcoin จะไม่มีใครมาผลิตมันเพิ่มได้เด็ดขาด
 

ธนบัตร (เงิน Fiat) ที่เราถือกันอยู่มายังไง

มันเป็นนวัตกรรมที่เกิดขึ้นเพื่อให้คนพกพาทองไปใช้ได้สะดวก โดยถูกทำเป็นสกุลเงินดอลลาร์ โดยรัฐบาลให้ประชาชนเอาทองมาฝากไว้ที่ธนาคาร แล้วออกธนบัตรให้ เรียกว่า ‘ใบเสร็จทองคำ’ พอมีธนบัตร เราก็พกง่าย เบา เอาเงินไปซื้อกาแฟ 1 ดอลลาร์ได้ โดยไม่ต้องหักทองแท่ง แล้วเอาใบเสร็จตามมูลค่าเท่าทองก้อน เช่น 1,000 ดอลลาร์ มาแลกเป็นทองคืนเมื่อไหร่ก็ได้
 

ถ้างั้นถือ ‘ธนบัตร’ ก็ดีอยู่แล้วนี่ ยังไม่เข้าใจทำไมต้อง Bitcoin

ไม่ได้ มันเฟ้อไง! รัฐบาลพิมพ์เงินฟรีออกมา ค่าเงินเราก็ลด รัฐบาลควบคุมธนบัตร มันไม่มีทองคำมาหนุน 1:1 แล้วนะ เขาหนุนด้วย ‘หนี้’ หรือ Bond yeild แล้วก็บอกให้เชื่อใจรัฐบาล

เงินในมือเรามีค่าแค่เพราะรัฐบาลให้สถานะมันว่า ‘ถูกกฎหมาย’ เท่านั้นจริงๆ

เงินเฟ้อก็แค่ไม่กี่เปอร์เซ็นต์ Bitcoin ร่วงที 80% จะคงมูลค่าได้จริงๆ เหรอ

สุดท้ายส่วนประกอบสำคัญที่ทำให้เงินมีค่าได้ คือต้องได้รับ ‘ความเชื่อถือ’ จากคนส่วนมากด้วยว่ามันมีค่า

ตอนนี้ Bitcoin ยังอยู่ในสถานะการสร้างความเชื่อถือในคนจำนวนมาก มันจึงผันผวน

Bitcoin ยังไม่ถูกใช้เป็นสกุลเงินของโลก และยังถูกจัดเป็นสินทรัพย์เสี่ยง มันมีอายุแค่ 13 ปี ซึ่งยังเด็กมาก สกุลเงินเกิดใหม่กว่าจะเข้มแข็งได้ใช้เวลาเป็นร้อยปี
 

แต่ในประวัติศาสตร์ที่ผ่านมา เงินที่แข็งแกร่งชนะเงินที่อ่อนแอเสมอ เหรียญ Bitcoin ถูกกำหนดอย่างชัดเจนว่าจะมีเพียง 21 ล้านเหรียญเท่านั้น ไม่สามารถผลิตเพิ่มได้

ซึ่งเวลาผ่านไปมูลค่าของมันมีแต่จะเพิ่มขึ้น เมื่อ Demand สูง แต่ Supply คงเดิม
 

อยากเข้าสู่โลก Bitcoin ต้องทำยังไง

ถ้าอยากถือ Bitcoin จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องศึกษาอย่างละเอียด จะได้เข้าซื้อในราคาที่เหมาะสมไม่ใช่ราคาฟองสบู่แตก ถ้าสุ่มสี่สุ่มห้าเข้าไป เจ๊งได้ง่ายๆ ยกเว้นใครรอไหว คิดจะถือยาวมีโอกาสอนาคตสดใสได้อยู่ (ตรงนี้ขึ้นอยู่กับมุมมองของแต่ละคน)

ถ้าใครอยากรอให้ Bitcoin เสถียรก่อน ก็อีกไม่เกินร้อยปีแน่นอน ถ้ายังไม่ตายจะมาอัพเดทให้

แต่ถ้าใครอยากศึกษาเบื้องต้น ติดตามที่ SPACEBAR ได้เลย เดี๋ยวจะมาแชร์ให้ฟัง

ขอต้อนรับทุกคนเข้าสู่โลกคริปโทฯ และ Bitcoin!