พบคนไทย ไม่ยื่นแบบแสดงรายการภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาเพียบ

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) หรือ สภาพัฒน์ เปิดเผยมุมมองการยื่นและเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาของคนไทย ว่า การจัดเก็บภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาของไทย ยังมีข้อจำกัดด้านความครอบคลุมและครบถ้วน ซึ่งเกิดจากแรงงานไทยมากกว่าครึ่งเป็นแรงงานนอกระบบ ทำให้การตรวจสอบรายได้มีข้อจำกัด และเป็นช่องโหว่ให้คนบางกลุ่มเลือกไม่ยื่นแบบแสดงรายการภาษีเงินได้ แต่ไม่ใช่คนทั้งหมดที่มีเจตนาไม่ยื่นแบบฯ แต่เป็นผลจากสาเหตุอื่น เช่น ขาดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการยื่นแบบฯ

จากผลสำรวจทัศนคติของกลุ่มประชาชนอายุ 25 ปีขึ้นไป จำนวน 3,846 คน ใน 14 จังหวัดทุกภูมิภาค พบว่า คนไทยมีความรู้เกี่ยวกับภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาในระดับต่ำ โดย 57.9% ไม่มีความรู้เลย หรือมีความรู้ในระดับต่ำ นอกจากนี้ทัศนคติของคนไทยจำนวนมากยังมองว่าภาษีเป็นเรื่องน่ากลัว

ในปี 2565 พบข้อมูลว่า คนไทยสูงกว่า 64.3% ไม่ได้ยื่นแบบแสดงรายการภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ที่ยื่นแบบฯ มีเพียง 35.7% ซึ่งส่วนใหญ่ประกอบอาชีพที่มีเงินเดือนประจำซึ่งกลุ่มนี้มีรายได้เฉลี่ยอยู่ที่ 27,827 บาทต่อคนต่อเดือน และกว่า 80.8% มีสถานะทางการเงินที่รายได้เพียงพอกับรายจ่าย

จากกลุ่มตัวอย่าง ไม่ได้ยื่นแบบเสียภาษี 50.5% แม้ว่าจะอยู่ในเกณฑ์ที่ต้องยื่น กระจายอยู่ในกลุ่ม Gen X Gen Y และ Baby Boomer ส่วนกลุ่มตัวอย่าง 50.5% ไม่ได้ยื่นแบบฯ แม้ว่าจะอยู่ในเกณฑ์ที่ต้องยื่นแบบฯ ซึ่งพบว่ากลุ่มนี้ส่วนใหญ่มีระดับการศึกษาไม่เกินมัธยมศึกษาตอนปลาย/ ปวช. เป็นแรงงานนอกระบบ มีรายได้เฉลี่ย 12,115 บาทต่อเดือน อีกทั้งมากกว่าครึ่ง มีการใช้จ่ายแบบเดือนชนเดือน หรือมีรายจ่ายสูงกว่ารายได้และไม่เข้าข่ายต้องยื่นภาษี 13.8% เนื่องจากเป็นกลุ่มที่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมหรือเป็นผู้ว่างงาน/อยู่ระหว่างการศึกษาที่ไม่มีเงินได้

เมื่อพิจารณาระดับความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา พบว่า ภาพรวมคนไทยมีความรู้ในระดับต่ำ โดยบางส่วนไม่รู้ว่าการยื่นแบบฯ และเสียภาษีเป็นหน้าที่ตามกฎหมาย และกว่า 65.6% ไม่ทราบว่าการยื่นแบบฯ ไม่ได้หมายความว่าจะต้องเสียภาษี อีกทั้งมากกว่าครึ่งไม่ทราบว่า หากมีเงินได้สุทธิไม่เกิน 150,000 บาท จะได้รับการยกเว้นการเสียภาษี