ทีมข่าว Spacebar Big City ลงพื้นที่สำรวจสวนลำไยในพื้นที่ภาคเหนือ พบว่า นอกจากตลาดส่งออกในเอเชียแล้ว ล่าสุดในปีนี้วิสาหกิจชุมชนแปลงใหญ่ลำไยตำบลชมพู อ.สารภี จ.เชียงใหม่ ยังสามารถส่งออกผลผลิตไปยังประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ในรอบ 1 เดือน ส่งออกไป 2 เที่ยว รวมแล้วประมาณ 8 ตัน ถือว่าเป็นตลาดใหม่ที่น่าจับตามอง
นอกจากนี้ ยังพบว่า ชาวสวนหลายรายบอกตรงกันว่า มีสิ่งที่น่ากังวลหลังจากนี้ คือ สภาพอากาศที่ร้อนขึ้นทุกปี ทำให้ต้องเพิ่มต้นทุนเพิ่มขึ้นไม่ต่ำกว่าร้อยละ10 ทั้งน้ำ-ไฟฟ้า และปุ๋ย ซึ่งในฤดูกาลผลิตต่อไป ต้องวางแผนรัดกุม ไม่เช่นนั้นอาจทำให้ประสบปัญหาขาดทุน เพราะต้นทุนสูงกว่าราคาผลผลิต
สายันต์ นามวงศ์ วิสาหกิจชุมชนแปลงใหญ่ลำไย ต.หนองแฝก อ.สารภี จ.เชียงใหม่ เปิดเผยถึงสถานการณ์ราคาลำไยในปีนี้ว่า หากเมื่อเทียบกับ 2 ปีก่อน ถือว่าราคาดี โดยลำไยสดในฤดู เกรดAA ราคากิโลกรัมละ 31-33บาท เนื่องจากในปี 2566 ไม่มีลำไยค้างสต็อก และผลผลิตมีน้อย เนื่องจากสภาพอากาศแปรปรวน ทั้งอากาศร้อนและเจอพายุฝน ทำให้ผลผลิตลำไยลูกไม่โตเท่ากับทุกปีที่ผ่านมา ซึ่งเป็นเรื่องภัยธรรมชาติที่ควบคุมไม่ได้
“ในปีนี้ถือว่าภาครัฐวางแผนการขายได้ดี มีการเพิ่มช่องทางการขายให้ชาวสวนลำไย ทั้งการส่งออกและขายออนไลน์ในประเทศ ทำให้กระจายสินค้าไปได้อย่างรวดเร็ว เช่น ลำไยสดใส่ตระกร้าจะถูกส่งเข้าล้งเพื่อส่งออกไปจีน เวียดนามและอินโดนีเซีย และอีกส่วนหนึ่งจะขายตลาดในประเทศ ผ่านออนไลน์ โดยทางกรมการค้าภายใน ช่วยสนับสนุนกล่องและตระกร้า รวมทั้งค่าขนส่งให้กับเกษตรกรแปลงใหญ่ ทำให้ลดภาระต้นทุนในส่วนนี้ไปได้”
จำรัส ลุมมา เกษตรกรผู้ปลูกลำไย อ.สารภี จ.เชียงใหม่ กล่าวว่า ในปีนี้ผลผลิตลำไยของภาคเหนือ น่าจะมีไม่ต่ำกว่า 1 ล้านตัน ใกล้เคียงกับปีก่อน โดยร้อยละ 50 จะอยู่ในพื้นที่เชียงใหม่ ซึ่งสถานการณ์ภาพรวม ถือว่าผลผลิตมีน้อยและคุณภาพ อาจจะไม่เทียบเท่ากับหลายปีก่อน โดยเฉพาะขนาดจัมโบ้จะมีน้อย เพราะสภาพอากาศแปรปรวน
ส่วนราคาขายภาพรวมถือว่าดี ลำไยสดตระกร้าเกรดAA จะอยู่ที่กิโลกรัมละ35บาท ส่วนลำไยร่วง เกรดAA กิโลกรัมละ 30 บาท โดยผลผลิตร้อยละ 60 จะนำไปอบแห้ง ร้อยละ30 นำผลสดใส่ตระกร้าส่งออก และอีกร้อยละ 10 จะส่งขายบริโภคตลาดในประเทศ
“ปีนี้ด้วยผลผลิตที่น้อยทำให้ตลาดลำไยไม่ค่อยมีปัญหา แต่ในระยะยาวที่กังวล คือภาวะแล้งจัด จะมีผลดระทบต่อคุณภาพของลำไยได้ สังเกตได้จากขนาดของผลลำไย ระหว่างเกรดAAและเกรดB ราคาห่างกันเกือบเท่าตัว ทำให้บางสวนอาจจะต้องประสบภาวะขาดทุน เพราะราคาขายต่ำ แต่ต้นทุนทั้งค่าไฟฟ้าและค่าแรงงานสูงขึ้น ไม่คุ้มกับการเก็บผลผลิตมาขาย”
“อยากให้ภาครัฐช่วยเร่งให้มีกฎหมายออกมาคุ้มครองราคาลำไย ให้เหมือนกับผลไม้ชนิดอื่น ซึ่งต้องยอมรับว่า ทุกวันนี้เกษตรกรไม่ได้เป็นผู้กำหนดราคา แต่ล้งจีนที่เข้ามาปักหลักในพื้นที่ปลูกเป็นผู้กำหนดราคา ซึ่งทางภาครัฐรู้ปัญหาดี แต่ยังล่าช้าในการคุ้มครองราคาลำไย ทั้งที่ถือว่าเป็นผลไม้เศรษฐกิจที่สำคัญ”
วิชาญ จาระธรรม หนึ่งในเกษตรกรผู้ปลูกลำไยพันธ์เบี้ยวเขียว สินค้า GI ของ จ.ลำพูน กล่าวว่า ปีนี้ต้องยอมรับว่า สภาพอากาศที่แปรปรวน มีผลกระทบต่อปริมาณและคุณภาพผลผลิต โดยพันธุ์เบี้ยวเขียว ที่มีแหล่งผลิตอยู่เพียง 6 ตำบล ในจ.ลำพูน คาดว่า จะออกสู่ตลาดในอีก 2 เดือนข้างหน้า และปริมาณน่าจะมีเพียง 100,000 กิโลกรัม ใกล้เคียงกับปีที่ผ่านมา
“เกษตรกรผู้ปลูกลำไยเบี้ยวเขียว จะไม่ค่อยประสบปัญหาด้านราคา เหมือนกับลำไยสายพันธุ์อื่น และจากที่เป็นสินค้าที่บ่งชี้ทางภูมิศาสตร์รับรอง จึงทำให้ราคาขายได้สูงกว่าสายพันธุ์อื่น 2-3เท่าตัว โดยปีนี้คาดว่า ราคาน่าจะอยู่ที่กิโลกรัมละ 130 บาทขึ้นไป”
“ตอนนี้ได้มีกลุ่มท็อปซุปเปอร์มาเก็ตและแมคโคร ได้ติดต่อขอซื้อเพื่อวางขายทั่วประเทศ เช่นเดียวกันกับองค์การบริหารส่วนจังหวัดลำพูน ก็ได้เข้ามาสนับสนุนการขายในประเทศ หลังจากนี้ในพื้นที่ที่ขึ้นทะเบียนปลูก ‘ลำไยพันธุ์เบี้ยวเขียว’ อาจจะต้องส่งเสริมให้มีการเพิ่มพื้นที่ปลูกให้เหมาะสมกับความต้องการของตลาด”
ข้อมูลจากสำนักงานเกษตร จ.เชียงใหม่ รายงานว่า สถานการณ์ลำไยปี 2567 ของเชียงใหม่ มีพื้นที่ให้ผลผลิต 448,000 กว่าไร่ โดยมีช่วงการผลิต 2 ช่วง คือ ลำไยในฤดูซึ่งเป็นช่วงที่กำลังให้ผลผลิตอยู่ขณะนี้ จำนวนกว่า 305,000 ไร่ และลำไยนอกฤดู จำนวนกว่า 142,000 ไร่
