ความพยายามยกระดับการซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์ฯ ให้มีความโปร่งใส และเพื่อเสริมสร้างความเป็นธรรมของผู้ลงทุนทุกประเภท ที่ก่อนหน้านี้ บริษัทที่ปรึกษาชั้นนำระดับสากล มีการนำเสนอต่อ คณะกรรมการตลาดหลักทรัพย์ฯ (บอร์ด ตลท.) ถึงข้อสรุปผลการศึกษาเกี่ยวกับการเปรียบเทียบกฎระเบียบและแนวปฏิบัติเกี่ยวกับการขายชอร์ต (short selling) และการใช้คอมพิวเตอร์ส่งคำสั่งซื้อขาย (Program Trading) ที่ใช้ในตลาดหลักทรัพย์ฯ
บอร์ด ตลท.มีการประชุมเมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ 2567 และมีมติอนุมัติในหลักการให้นำผลการศึกษากฎหมาย กฎเกณฑ์ และแนวทางการกำกับดูแลของตลาดหลักทรัพย์ชั้นนำในต่างประเทศมาใช้ประกอบการพิจารณาปรับปรุงแนวทางการกำกับดูแลการขายชอร์ต (short selling) และการใช้คอมพิวเตอร์ส่งคำสั่งซื้อขาย (program trading) ของตลาดหลักทรัพย์ฯ เพื่อยกระดับการกำกับดูแลและเพิ่มความเชื่อมั่นให้แก่ผู้ลงทุนทุกประเภทนั้น
ขณะนี้ คณะกรรมการ ตลท. ให้ความเห็นชอบมาตรการเพิ่มเติมเพื่อที่จะยกระดับการกำกับดูแลการขายชอร์ต และการใช้คอมพิวเตอร์ส่งคำสั่งซื้อขายหรือโปรแกรมเทรดดิ้ง พร้อมทั้งการปรับเพิ่มมาตรการการเปิดเผยข้อมูลแก่สาธารณชน ดังนี้
มาตรการฝั่ง Short Selling
1) มาตรการกำกับดูแลการขาย Short
- ปรับคุณสมบัติหุ้นที่สามารถขาย Short ได้ เพิ่มระดับมูลค่าตลาดเป็น 7.5 พันล้านบาท จากเดิม 5.0 พันล้านบาท
- เพิ่มเกณฑ์สภาพคล่อง โดยหุ้นที่จะ Short ได้ ต้องมีสัดส่วนปริมาณซื้อขายหุ้นต่อเดือน/ปริมาณหุ้นจดทะเบียน (Monthly Turnover) > 2%
2) ควบคุมผลกระทบจากการขาย Short
- สำหรับการขาย Short หุ้นที่ราคาปรับลงมากกว่า 10% ของวันก่อนหน้า กำหนดให้ราคาขาย Short ต้องสูงกว่าราคาล่าสุด (Uptick Rule)
- กำหนดเพดานสูงสุดในการขาย Short รายหลักทรัพย์ในแต่ละวัน+เปิดเผยข้อมูลรายวันของยอดสะสมปริมาณขาย Short ที่ยังไม่ได้ซื้อคืน
3) เพิ่มโทษปรับ กรณีกระทำผิดเกี่ยวกับการขาย Short จะกำหนดโทษปรับเพิ่มจากเดิมราว 3 เท่า
4) พัฒนาระบบกลาง เพื่อตรวจสอบการมีอยู่ของหลักทรัพย์
มาตรการฝั่ง Program Trading
1) การป้องกันราคาผันผวนผิดปกติ คือ เพิ่มเพดานการเคลื่อนไหวของราคาระหว่างวัน นอกเหนือจาก Ceiling & Floor ที่ใช้ ถ้าแตะระดับดังกล่าวจะหยุดซื้อขายชั่วคราวก่อนเปิดซื้อขายใหม่
2) การกำกับดูแลพฤติกรรมการซื้อขายที่ไม่เหมาะสม โดยจะจัดทำระบบกลางในการคัดกรองคำสั่งซื้อขายไม่เหมาะสม, กำหนดระยะเวลาขั้นต่ำของคำสั่งที่ส่งเข้ามาก่อนที่จะสามารถยกเลิกคำสั่งนั้นได้ (Minimum Resting Time), ใช้มาตรการหยุดซื้อขายอัตโนมัติ หากการซื้อขายรวมกันในวันมีปริมาณมากกว่าปกติ
3) กำหนดนักลงทุนกลุ่ม High Frequency Trade ต้องมีการลงทะเบียน
มาตรการฝั่งเกณฑ์การเปิดเผยข้อมูล
1) ตลท.จะส่งข้อมูลรายชื่อผู้ลงทุนที่มีพฤติกรรมการส่งคำสั่งซื้อขายไม่เหมาะสมให้สมาชิกทุกรายเพื่อพิจารณามาตรการควบคุมเหมาะสม เช่น ลดวงเงินซื้อขาย หรือ ให้ส่งคำสั่งผ่าน Trader เท่านั้น
2) ปรับปรุงเกณฑ์เปิดเผยรายชื่อผู้ถือหุ้น ซึ่งครอบคลุมการถือผ่าน NDVR ด้วย
ความเห็นของฝ่ายวิเคราะห์ บล.กรุงศรีพัฒนสิน (KCS)ระบุว่ามองบวกต่อการเปิดเผยข้อมูลที่มีความโปร่งใส ซึ่งจะช่วยสร้างความเชื่อมั่นการลงทุน โดยมาตรการ Short Selling ในส่วนการพัฒนาระบบตรวจสอบการมีอยู่จริงของหลักทรัพย์ ซึ่งจะยกความเชื่อมั่นและป้องกัน Naked Short ได้ ส่วนมาตรการต่อ Program Trading จะลดความผันผวนระยะสั้นต่ำลง
ประเมินว่าจะช่วยให้นักลงทุนตามภาพพื้นฐานระยะกลาง-ยาวของธุรกิจได้ดีขึ้น ไม่เหวี่ยงไปกับความผันผวนระยะสั้นมากเกินไป ส่วนการเปิดเผยข้อมูลความโปร่งใสจะช่วยสร้างความเชื่อมั่นต่อการลงทุน มองมาตรการดังกล่าวจะเป็นส่วนหนึ่งช่วยให้วันนี้ SET ก้าวข้ามผ่าน 1400 จุด และฟื้นตัวทดสอบบริเวณ 1440 จุดภายใน 1 เดือน