เวลาอยากรู้ ‘เรื่อง’ อะไรสักเรื่องหนึ่ง คุณทำอย่างไร?
“เสิร์จเอาจากกูเกิ้ล” เชื่อว่านี่คือคำตอบของคนเกือบทั่วโลก และน่าจะรวมถึงคุณด้วย
แล้วคุณรู้หรือไม่ว่า คนใช้ Google ในการค้นหาข้อมูลมากขนาดไหน
สถิติการใช้เครื่องมือค้นหาข้อมูลบนอินเทอร์เน็ต (Search Engine) ทั่วโลก ช่วงเดือนกันยายนที่ผ่านมา บนเว็บไซต์ statcounter บอกเราว่า Google คือเครื่องมือที่คนใช้ค้นหาข้อมูลมากที่สุด ถ้าดูจากตัวเลขจะบอกว่า “คนเกือบทั้งโลก” ก็คงไม่ผิด
ทีนี้ ถ้าดูข้อมูลเฉพาะในประเทศไทย Google ยังคงครองเข็มขัดแชมป์ ด้วยสัดส่วนที่เรียกว่า “กินทั้งหน้าตัก” เพราะคนไทยเกือบร้อยเปอร์เซ็นต์ ล้วนใช้มันในการหาข้อมูล
ถ้าคุณเห็นด้วยกับข้อมูลข้างต้นหมดหัวใจ เป็นไปได้ว่า คุณน่าจะมีอายุเกิน 23 ปี หรืออยู่ในเจน Y ขึ้นไป
เพราะคนรุ่นใหม่อย่างเจน Z (เกิดระหว่าง พ.ศ.2543-2553) ที่อายุ 13-23 ปี จำนวนไม่น้อยใช้ TikTok ในการค้นหาข้อมูล
ผลสำรวจที่เผยแพร่ใน Search Engine Land เมื่อกันยายนที่ผ่านมา ระบุว่า คนเจน Z มากถึง 74% ใช้ TikTok เสิร์จหาข้อมูล และ 51% ยอมรับว่าใช้ TikTok มากกว่า Google
2 เหตุผลหลักที่เจน Z ใช้ TikTok ในการค้นหาข้อมูล
- ผลการค้นหาเป็นวิดีโอ (69%)
- ได้รับคำตอบที่อยากรู้มากกว่า (65%)
ใครที่ติดตามข่าวเทรนด์การตลาด จะรู้ว่านี่ไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่มีมุมน่าสนใจ เพราะกำลังสะท้อนให้เห็นพื้นที่ในโลกยุคใหม่ที่แตกออกเป็นเสี่ยงๆ ทั้งพื้นที่สื่อ เรื่องราวที่รับรู้ รวมถึงต้นธารการหาความรู้อย่าง Search Engine
ประเด็นคนรุ่นใหม่ใช้ TikTok เป็น Search Engine เริ่มแพร่หลายราวกลางปี 2565 หลังสื่อเริ่มรายงานนี้ เช่น สื่อสายเทคอย่าง Mashable พาดหัวว่า For Gen Z, TikTok is more than entertainment. It's a search engine.
แซค คาร์เตอร์ (Zach Carter) เด็กหนุ่มวัย 24 นักยุทธศาสตร์ด้านแบรนด์ให้สัมภาษณ์กับ Mashable ว่า การค้นหาข้อมูลของเขาขึ้นอยู่กับแพลตฟอร์มที่ใช้
“ผมใช้ TikTok สำหรับค้นหาเรื่องแฟชั่น อาหาร หรือวัฒนธรรม เพราะผมรู้ว่าผู้ใช้ส่วนใหญ่จะแบ่งปันคอนเทนต์แนวนี้ ขณะที่บนทวิตเตอร์ จะค้นหาพวกข่าว”
นอกจาก TikTok โซเชียลมีเดียด้านภาพถ่ายอย่าง Instagram ก็ได้รับความนิยมเช่นกัน “ผลการศึกษาของเราพบว่า คนหนุ่มสาวเกือบ 40% เวลาจะหาที่กินข้าวกลางวัน พวกเขาไม่ใช้ Google Maps หรือ Google เพื่อหาข้อมูล แต่ใช้ TikTok ไม่ก็ Instagram” ผู้บริหารระดับอาวุโสที่ดูแล Google Search ให้สัมภาษณ์ TechCrunch เมื่อกรกฎาคม พ.ศ.2565
เทียบ TikTok กับ Instagram เด็กเจน Z นิยมอะไรมากกว่ากัน ผลสำรวจล่าสุดระบุว่า ถ้าเทียบการดูวิดีโอ TikTok ชนะขาด แต่ความถี่การใช้งาน Instagram กลับมีคะแนนนำ
- 76% ชอบดูวิดีโอบน TikTok (ขณะที่ Instagram อยู่ที่ 16%)
- 95% ใช้ Instagram ทุกวัน (ขณะที่ 80% ใช้ TikTok ทุกวัน)
จุดที่ทำให้ TikTok น่าสนใจยิ่งกว่า คือ การสร้างพลังการช้อปปิ้ง ให้เกิดขึ้น
เจน Z ราว 3 ใน 4 หรือ 72% บอกว่า ซื้อของหลังเห็นสิ่งนั้นบน TikTok โดยเชื่ออินฟลูเอนเซอร์ (70.34%) และแบรนด์ (62.31%) มากกว่าคำแนะนำจากครอบครัวหรือเพื่อนฝูง
ถ้าอยากรู้ว่า ทำไมวิดีโอบน TikTok ถึงยั่วใจเจน Z ให้ซื้อของได้ ลองเข้า TikTok แล้วพิมพ์ #TikTokMadeMeBuyIt ไม่แน่คุณอาจทำเวลา 15 นาทีหรือมากกว่า หล่นหายไปกับการไถวิดีโออย่างเพลิดเพลิน
บทวิเคราะห์ชิ้นหนึ่งของ segmentify เอเจนซี่ด้านการตลาดที่ใช้เอไอในการเพิ่มยอดขายของอีคอมเมิร์ซวิเคราะห์ถึงเหตุผลที่ TikTok มาแทนที่ Google (และอาจรวมถึงโซเชียลมีเดียอื่นๆ) ในกลุ่มคนรุ่นใหม่มีเหตุผลหลักๆ 3 ข้อ
1. เด็กเจน Z ต้องการ community หรือพื้นที่ของตัวเอง ซึ่งโซเชียลมีเดียที่มาก่อนหน้านั้นล้วนถูกคนรุ่นอื่นจับจองไปหมดแล้ว ระหว่างที่เด็กรุ่นนี้กำลังมองหา TikTok ก็เกิดขึ้นในเวลานั้น
2. ความบันเทิงเป็นเหตุ เด็กรุ่นใหม่โดยเฉพาะวัยรุ่น (คนที่ผ่านวัยนี้มาแล้วรู้ดี) ดนตรีคือความบันเทิงที่รัก ทั้งฟัง ทั้งร้อง ทั้งเต้น TikTok มีสิ่งเหล่านี้ และที่สำคัญคือ “เล่นแล้วสนุก”
3. เรียบง่ายจริงใจ เด็กรุ่นใหม่ไม่ชอบการถูกยัดเยียดเนื้อหา (คุณก็คงไม่ชอบเหมือนกัน ถ้าอัลกอริทึมจะดันเนื้อหาที่มีโฆษณา หรือรูปแบบเนื้อหาที่ต้องการจะโปรโมทมาให้ดู) TikTok ที่เป็นพื้นที่ของการแบ่งปัน จับกระแส ให้คุณได้สนุกและโชว์สิ่งที่ต้องการ และแน่นอนเจน Z และทุกคนที่อยู่ในวัยรุ่น ต้องการแสดงออก การยอมรับ และแสวงหาตัวตนรักสิ่งนี้
“กระชับ สนุก เข้าประเด็น และที่สำคัญคือเป็นวิดีโอ”
น่าจะเป็นคำตอบที่รวบรัดที่สุดว่า ทำไม TikTok ถึงปัง
คุณที่อ่านมาถึงตรงนี้ ถ้าเป็นเจน Z คงรู้สึกว่านี่คือเรื่องปกติชีวิต แต่ถ้าเป็นเจนอื่นที่อายุมากกว่าที่ไม่ได้เล่น TikTok อย่างจริงจัง อาจรู้สึกเซอร์ไพร์สว่า TikTok ขนาดนั้นเลยเหรอ?
ถ้าอยากรู้ว่าขนาดไหน แนะนำว่า ให้ลองเริ่มค้นหาข้อมูลจาก TikTok ดูก่อน
แล้วจะรู้ว่ามีเรื่องมากมายที่สามารถหาข้อมูลได้ในนั้น แถมบางเรื่องการเล่าผ่าน ‘วิดีโอสั้น’ ก็ให้ข้อมูลได้ดีกว่าข้อมูลที่หาได้ผ่าน Google
เช่น สูตรการทำอาหาร ฮาวทูการทำสารพัดสิ่ง เคล็ดลับหรือเกร็ดน่ารู้ ไกด์ท่องเที่ยว ฯลฯ
แน่นอน TikTok เสิร์ฟข้อมูลบางประเภทได้ดีและน่าสนใจ แต่ถ้าเป็นข้อมูลที่ลึก ละเอียด และต้องอธิบายความ ปฏิเสธไม่ได้ว่า Google ยังเสิร์ฟข้อมูลประเภทนี้ได้ดีกว่า
ช่องทางหรือสื่อที่รับรู้ย่อมส่งผลต่อความคิดและตัวตน เพราะเหตุนี้ คนต่างวัยที่โตมาท่ามกลางสิ่งแวดล้อมที่ต่างกันจึงแตกต่าง
ปัญหาช่องว่างระหว่างวัย (generation gap) ที่เกิดขึ้นทุกยุคสมัย และท้าทายมากขึ้นในยุคสื่อดิจิทัลที่พื้นที่และอัลกอริทึมแยกคนให้ห่างออกจากกัน
แม้กำแพงที่ขวางกั้นจะดูหนาและทึบกว่ายุคใด แต่ขณะเดียวกัน ก็ง่ายต่อการทุบทำลายเช่นกัน เพราะโลกที่แตกต่างนั้น พร้อมเปิดประตูให้เราทุกคนเข้าไปสำรวจเสมอ
เพียงแค่กดเข้าแอพและเริ่มไถดู...
