ลมพัดต้นกล้า เดือนเมษาปีก่อน พี่จำจากจร เมื่อตอนลมร้อนแผ่วมา ทหารเกณฑ์คนยาก ต้องพรากจากลา กอดน้องแก้วตา เจ้าอย่าร้องไห้
บทเพลง ทหารเกณฑ์คนเศร้า จากภาพยนตร์มนต์รักทรานซิสเตอร์
มนต์รักทรานซิสเตอร์ จาก วัฒน์ วรรลยางกูร
เดิมทีมนต์รักทรานซิสเตอร์เป็นหนังสือนิยายจาก ‘คุณ วัฒน์ วรรลยางกูร’ ศิลปินผู้ล่วงลับ ซึ่งนิยายเรื่องนี้ได้รับการตีพิมพ์เป็นครั้งแรกในปี 2524 ว่าด้วยเรื่องราวของ ‘แผน’ หรือฉายา ‘สุรแผน เพชรน้ำไหล’ หนุ่มนักร้องเสียงดีประจำเวทีรำวง และ ‘สะเดา’ สาวเสื้อเชิ้ตสีฟ้าผู้ที่ครองใจไอ้หนุ่มบ้านนอกอย่างแผน ที่ทั้งคู่ต้องพลัดพลากจากกันในวันที่สะเดาท้องแก่ หลังแผนจับได้ใบแดง
เรามันแค่ราษฎรธรรมดา เก่งแค่ไหนก็หนีไม่พ้นหรอ
จากหนังสือมนต์รักทรานซิสเตอร์บทที่ 5 หน้า 82
เขาเก็บของที่จำเป็นสองสามชิ้น ใส่ถุงกระดาษสีฟางแห้งลงจากเรือนไปเงียบๆ ผ่านคันคูเห็นแตงเถาตายเหี่ยวเฉา น้ำในร่องแห้งขอดกัน เดินไปถึงประตูรั้วกระดังงาโรยกลิ่นเศร้า เขาหันกลับมามองก็เห็นหน้าเมีย สะเดายืนเกาะขอบประตูบ้าน น้ำตานองหน้า พอเขาคล้อยหลังลับไปนางก็นั่งกับบันไดร้องไห้โฮ
จากหนังสือมนต์รักทรานซิสเตอร์บทที่ 5 หน้า 83
มนต์รักทรานซิสเตอร์ จาก เป็นเอก รัตนเรือง
หลังจากนั้นในปี 2544 ‘คุณ เป็นเอก รัตนเรือง’ ผู้กำกับที่มากไปด้วยฝีไม้รายมือและเอกลักษณ์ ได้ทำการหยิบยืมเรื่องราวจากหนังสือนิยายมนต์รักทรานซิสเตอร์ มาดัดแปลงใหม่ในรูปแบบภาพยนตร์ โดยใช้ชื่อเดียวกันว่า ‘มนต์รักทรานซิสเตอร์’ บนเส้นเรื่องแบบเดียวกับหนังสือนิยาย คือชะตาชีวิตของแผนที่ต้องพลิกผันหลังจับได้ใบแดง และสะเดาเมียรักผู้ที่รอคอยพลทหารกลับบ้านโดยได้สอดแทรกความตลกร้ายในสไตล์ของคุณเป็นเอกที่ดูทันสมัยมากขึ้น ด้วยระยะเวลากว่า 20 ปี หลังจากคุณวัฒน์ปล่อยหนังสือนิยายออกมา ทั้งยังเคล้าคลอไปด้วยบทเพลงอมตะจาก ‘คุณ สุรพล สมบัติเจริญ’ อย่างบทเพลง ลืมไม่ลง, น้ำค้างเดือนหก, มอง, เป็นโสดทำไม, ใช่แล้วสิ เป็นต้น เพื่อเป็นการระลึกถึง ‘ราชาเพลงลูกทุ่งไทย’ ผู้ที่มีชะตาชีวิตต้องพัวพันอยู่กับการเป็นทหาร
พอสะเดาท้องได้สี่ห้าเดือน ชายไทยวัยฉกรรจ์ทั้งหลายของหมู่บ้านบางน้ำไหล ก็ได้เวลารับใช้ชาติ ไอ้ย้อยได้ใบดำ ไอ้จ้อนใบดำ ไอ้หมึกใบดำ ไอ้ช้างใบดำ ไอ้แดงยังได้ใบดำเลย ทายสิครับ ไอ้แผนได้ใบอะไร
จากภาพยนตร์มนต์รักทรานซิสเตอร์นาทีที่ 23 นาที 45
มนต์รักทรานซิสเตอร์ จาก สุรพล สมิบัติเจริญ
ครั้งหนึ่ง คุณ สุรพล สมิบัติเจริญ เคยเป็นนักเรียนจ่าพยาบาล แต่ด้วยความที่ชื่นชอบในการร้องเพลงเป็นอย่างยิ่ง เขาจึงมักหนีออกไปร้องเพลงยามค่ำคืนอยู่บ่อยครั้ง และสิ่งที่ไม่คาดคิดก็ได้เกิดขึ้น เมื่อคุณสุรพลได้ถูกรับโทษคุมขังจากการหนีราชการทหาร ซึ่งเมื่อเขาได้รับอิสรภาพ น้ำเสียงอันไพเราะก้องกังวาลของเขา ก็ได้พาเขากลับเข้าไปเกี่ยวพันกับการเป็นทหารอีกครั้งหนึ่ง ในฐานะข้าราชการประจำกองดุริยางค์ทหารอากาศ ก่อนเสียชีวิตในปี 2511 จากการถูกลอบยิง หลังขึ้นแสดงบทเวทีวิกแสงจันทร์ ณ จังหวัดนครปฐม ด้วยวัยอายุ 38 ปี ในขณะที่เขากำลังโด่งดังสุดขีด จวนจบปัจจุบันคดีของนักร้องชั้นครูยังคงเป็นปริศนา และตำรวจยังไม่สามารถจับตัวคนร้ายได้ชีวิตคนเรานี่มันไม่แน่นะครับ คนบางคนเลวระยำแค่ไหน ก็ไม่เห็นฟ้าดินจะลงโทษ บางครั้งได้ดีจนน่าอิจฉาซะด้วยซ้ำไป แต่บางคนดีแสนดี แต่แปล๊กแปลก ทำไมมีตีนลึกลับจากเทพเจ้า คอยถีบใสไล่ส่งให้มันตกนรก ตกบ่อขี้อยู่ตลอด แปลกดีนะครับ
จากภาพยนตร์มนต์รักทรานซิสเตอร์นาทีที่ 2 นาที 30
มนต์รักทรานซิสเตอร์ จาก ทหารเกณฑ์คนเศร้า
และไม่ว่าเวลาจะผ่านไปนานเพียงใด เรื่องราวของ ‘สุรแผน เพชรน้ำไหล’ หนุ่มบ้านนาหน้ามนคนซื่อผู้ที่มี ‘ความฝัน’ แต่ไม่มีทุนทรัพย์ จึงต้องพลัดพลากจากถิ่นไปเป็น ‘พลทหาร’ ก็ยังคงมีให้เห็นอยู่จริงในสังคมไทยจนอย่างปฏิเสธไม่ได้ เราได้แต่เพียงภาวนาให้ประเทศไทยถึงคราวที่จะ ‘ยกเลิกเกณฑ์ทหาร’ เพื่อเปลี่ยนไปเป็น ‘ระบบสมัครใจ’ พร้อมปรับปรุงระบบภายในให้โปร่งใส รวมถึงยกเลิกระบบรับใช้ และห้ามฝึกแบบละเมิดศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ เพราะท้ายที่สุดแล้วก็ยังมีผู้คนอีกจำนวนไม่น้อยที่อยากเป็นทหาร ฉะนั้นการใช้ระบบสมัครใจจึงเป็นหนทางเริ่มต้นแก้ไขวัฏจักรการบังคับนี้
