Netflix เป็นแพลตฟอร์มสตรีมมิงที่โด่งดังที่สุดแพลตฟอร์มหนึ่งในโลก และเชื่อว่าเป็นแพลตฟอร์มเดียวที่ทำให้ทุกคนทั่วโลกหันมารู้จักกับสิ่งที่เรียกว่า ‘สตรีมมิง’ อย่างทั่วถึง แม้ว่าจะมีแพลตฟอร์มอื่นๆ ก่อนหน้าก็ตาม ซึ่งการชมหนังแบบสตรีมมิงถือว่าเป็นการเปลีี่ยนหน้าประวัติศาสตร์ของวงการภาพยนตร์ไปเลยก็ว่าได้ จากที่เราต้องเช่ายืมหรือซื้อแผ่นเพื่อชมหลังหนังออกจากโรง ทุกคนเพียงแค่จ่ายเงินรายเดือนทีเดียวและสามารถชมหนังกี่เรื่องก็ได้ แถมยังมีหนังใหม่ๆ ที่เข้าฉายเฉพาะแพลตฟอร์มอีกด้วย
แต่รู้ไหมว่าก่อนที่ Netflix จะกลายเป็นแพลตฟอร์มสตรีมมิงชื่อดัง Netflix ก็เคยเดินตามรอยการบริการให้เช่าหนังมาก่อน แถมเป็นการเช่าหนังผ่านการส่งจดหมายอีกด้วยนะ และถ้าให้คำนวณปริมาณข้อมูลหรือ Bandwidth นับเป็น 15 เปอร์เซ็นต์ บวกกับมีผู้ติดตามรวม 190 ประเทศเลยทีเดียว
แต่รู้ไหมว่าก่อนที่ Netflix จะกลายเป็นแพลตฟอร์มสตรีมมิงชื่อดัง Netflix ก็เคยเดินตามรอยการบริการให้เช่าหนังมาก่อน แถมเป็นการเช่าหนังผ่านการส่งจดหมายอีกด้วยนะ และถ้าให้คำนวณปริมาณข้อมูลหรือ Bandwidth นับเป็น 15 เปอร์เซ็นต์ บวกกับมีผู้ติดตามรวม 190 ประเทศเลยทีเดียว
Netflix ถูกก่อตั้งครั้งแรกจริงๆ เมื่อปี 1997 โดย รีด แฮสทิงส์ (Reed Hastings) และมาร์ค แรนดอล์ฟ (Marc Randolph) ในเมืองเล็กของรัฐแคลิฟอร์เนียที่มีชื่อว่าสก็อตส์วัลเลย์ (Scotts Valley) ในเขตซานตาครูซเคาท์ตี (Santa Cruz county) แฮสทิงส์เล่าว่าเขาเริ่มมีไอเดียครั้งแรกจากการโดนปรับค่าเช่าหนังเรื่อง Apollo 13 ในราคา 40 ดอลลาร์สหรัฐ เพราะส่งคืนช้าไปประมาณ 6 สัปดาห์ ระหว่างที่เขากำลังออกกำลังกายที่โรงยิม จู่ๆ ไอเดียก็ผุดขึ้นมาว่าเขาควรทำบริการเช่ายืมแผ่นหนังแบบออนไลน์และส่งให้ผ่านจดหมาย
ทว่าเรื่องนี้กลับเป็นเรื่องเล่าขำๆ เรียกความสนใจด้วยการตลาด เพราะมาร์ค แรนดอล์ฟ คู่หูผู้ร่วมก่อตั้งออกมาเล่าว่าในปี 1997 แฮสทิงส์กำลังดำรงตำแหน่งซีอีโอให้กับบริษัทแห่งหนึ่ง ส่วนเขากำลังทำงานตำแหน่งรองประธานฝ่ายการตลาด เพราะฉะนั้นถ้าทั้งสองลงขันทำบริษัทใหม่เพิ่มเข้ามายังไงก็ต้องโดนเด้งออกจากการทำงานแน่นอน แรนดอล์ฟกล่าวว่าตอนนั้นแฮสทิงส์บอกว่า “ไปหาไอเดียว่าอยากทำอะไร และผมจะช่วยลงทุนให้”
ทว่าเรื่องนี้กลับเป็นเรื่องเล่าขำๆ เรียกความสนใจด้วยการตลาด เพราะมาร์ค แรนดอล์ฟ คู่หูผู้ร่วมก่อตั้งออกมาเล่าว่าในปี 1997 แฮสทิงส์กำลังดำรงตำแหน่งซีอีโอให้กับบริษัทแห่งหนึ่ง ส่วนเขากำลังทำงานตำแหน่งรองประธานฝ่ายการตลาด เพราะฉะนั้นถ้าทั้งสองลงขันทำบริษัทใหม่เพิ่มเข้ามายังไงก็ต้องโดนเด้งออกจากการทำงานแน่นอน แรนดอล์ฟกล่าวว่าตอนนั้นแฮสทิงส์บอกว่า “ไปหาไอเดียว่าอยากทำอะไร และผมจะช่วยลงทุนให้”
ทั้งสองมาจากหมู่บ้านเดียวกันเลยนั่งรถไปทำงานที่ซิลิคอนวัลเลย์ด้วยกันทุกครั้ง มันเริ่มมาจากแรนดอล์ฟที่อยากทำอะไรก็ตามเหมือนที่ Amazon ทำ รวมกับไอเดียสิ่งของเช่นชุดเบสบอล, อาหารสุนัขแบบสั่งทำได้, เซิร์ฟบอร์ด และแชมพูแบบส่งถึงบ้าน แต่แล้วแฮสทิงส์ก็กล่าวเพียงแต่ว่า “ยังไงมันก็ไม่รอด”
ช่วงนั้นประจวบเหมาะกับตอนที่ญี่ปุ่นออกเทคโนโลยีใหม่ที่เรียกว่า DVD หรือ Digital Versatile Disc ซึ่งแรนดอล์ฟเชื่อว่าต้องมาแทนวิดีโอแคสเซ็ตส์ หรือ VHS อย่างแน่นอน หลังจากที่ระดมความคิดกันบนรถระหว่างทางบนถนนไฮเวย์ 17 แฮสทิงส์ก็เกิดไอเดีย
ในหน้าร้อนปี 1997 แรนดอล์ฟและแฮสทิงส์พากันเดินเข้าไปในร้าน Logos Books & Records ในซานตาครูซ แล้วซื้อแผ่นซีดีเพลงรวมฮิตของ แพตซี ไคลน์ (Patsy Cline) จากนั้นส่งผ่านจดหมายไปให้บ้านของแฮสทิงส์ที่อยู่ห่างกันไม่กี่บล็อค หลังจากพบว่าแผ่นซีดีถูกส่งมาในสภาพที่ดี พวกเขารู้ทันทีว่าเขาพบหนทางสู่โมเดลธุรกิจที่ใฝ่ฝันแล้ว
ช่วงนั้นประจวบเหมาะกับตอนที่ญี่ปุ่นออกเทคโนโลยีใหม่ที่เรียกว่า DVD หรือ Digital Versatile Disc ซึ่งแรนดอล์ฟเชื่อว่าต้องมาแทนวิดีโอแคสเซ็ตส์ หรือ VHS อย่างแน่นอน หลังจากที่ระดมความคิดกันบนรถระหว่างทางบนถนนไฮเวย์ 17 แฮสทิงส์ก็เกิดไอเดีย
ในหน้าร้อนปี 1997 แรนดอล์ฟและแฮสทิงส์พากันเดินเข้าไปในร้าน Logos Books & Records ในซานตาครูซ แล้วซื้อแผ่นซีดีเพลงรวมฮิตของ แพตซี ไคลน์ (Patsy Cline) จากนั้นส่งผ่านจดหมายไปให้บ้านของแฮสทิงส์ที่อยู่ห่างกันไม่กี่บล็อค หลังจากพบว่าแผ่นซีดีถูกส่งมาในสภาพที่ดี พวกเขารู้ทันทีว่าเขาพบหนทางสู่โมเดลธุรกิจที่ใฝ่ฝันแล้ว
วันที่ 29 สิงหาคม 1997 Netflix รับการจดทะเบียนบริษัทด้วยเงินทุน 1.9 ล้านดอลลาร์สหรัฐจาก รีด แฮสทิงส์ และผู้ลงทุนคนอื่นๆ ที่สนใจ แฮสทิงส์ดำรงตำแหน่งเป็นประธานบริษัท ส่วนมาร์ค แรนดอล์ฟ ดำรงเป็นซีอีโอ
รูปแบบธุรกิจคือการส่งแผ่นหนังให้กับผู้ชมทางบ้านด้วยการสร้างระบบการติดตาม หรือ subscription โดยไม่มีการคิดค่าปรับสำหรับการส่งคืนล่าช้า และสามารถยืมแผ่นซีดีหรือดีวีดีได้ทุกประเภทในราคาเดียวคือ 19.95 ดอลลาร์สหรัฐ ส่วนวิธีแก้ปัญหากันคนไม่ส่งคืนคือการเช่าแผ่นต่อไปจะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อแผ่นที่เคยยืมไปถูกส่งกลับมาเท่านั้น
รูปแบบธุรกิจคือการส่งแผ่นหนังให้กับผู้ชมทางบ้านด้วยการสร้างระบบการติดตาม หรือ subscription โดยไม่มีการคิดค่าปรับสำหรับการส่งคืนล่าช้า และสามารถยืมแผ่นซีดีหรือดีวีดีได้ทุกประเภทในราคาเดียวคือ 19.95 ดอลลาร์สหรัฐ ส่วนวิธีแก้ปัญหากันคนไม่ส่งคืนคือการเช่าแผ่นต่อไปจะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อแผ่นที่เคยยืมไปถูกส่งกลับมาเท่านั้น
ทีแรก Netflix จะส่งแผ่นหนังผ่านซองจดหมายสีขาว จากนั้นในปี 2000 มีการเปลี่ยนเป็นซองจดหมายสีเหลืองเพื่อแสดงความเป็นเอกลักษณ์ของบริษัทมากขึ้น Netflix เติบโตอย่างรวดเร็ว มีการส่งแผ่นหนังร่วมวันละหลายล้านแผ่นต่อวันในระยะเวลา 5 ปีหลังจากบริษัทเปิดตัว และได้กลายเป็นบริษัทเช่ายืมแผ่นหนังออนไลน์ที่โด่งดังที่สุด
ต่อมาในปี 2003 มาร์ค แรนดอล์ฟ ออกจากบริษัท พร้อมกับการเปลี่ยนแปลงในปี 2007 คือระบบติดตามเป็นค่าใช้จ่ายเดือนละ 5.99 ดอลลาร์สหรัฐ สามารถเช่ายืมได้ 1,000 เรื่อง ทั้งหมดดำเนินไปเรื่อยๆ จนกระทั่งในปี 2010 ที่ Netflix เริ่มหันมาสนใจระบบสตรีมมิง และด้วยฐานลูกค้าผู้ติดตามที่เยอะอยู่แล้ว Netflix จึงกลายเป็นแพลตฟอร์มสตรีมมิงที่เป็นที่รู้จักอย่างรวดเร็ว และมีผู้ติดตามแพลตฟอร์มครบ 100 ล้านคนในปี 2017
ต่อมาในปี 2003 มาร์ค แรนดอล์ฟ ออกจากบริษัท พร้อมกับการเปลี่ยนแปลงในปี 2007 คือระบบติดตามเป็นค่าใช้จ่ายเดือนละ 5.99 ดอลลาร์สหรัฐ สามารถเช่ายืมได้ 1,000 เรื่อง ทั้งหมดดำเนินไปเรื่อยๆ จนกระทั่งในปี 2010 ที่ Netflix เริ่มหันมาสนใจระบบสตรีมมิง และด้วยฐานลูกค้าผู้ติดตามที่เยอะอยู่แล้ว Netflix จึงกลายเป็นแพลตฟอร์มสตรีมมิงที่เป็นที่รู้จักอย่างรวดเร็ว และมีผู้ติดตามแพลตฟอร์มครบ 100 ล้านคนในปี 2017
ปัจจุบันเรามีแพลตฟอร์มสตรีมมิงมากมาย เช่น Amazon, HBO Max, Disney+ เป็นต้น ซึ่งปฏิเสธไม่ได้ว่า Netflix เป็นแพลตฟอร์มที่มีคนติดตามมากที่สุด จนกระทั่งในปี 2022 ที่มีคนเลิกติดตามไปร่วม 200,000 ผู้ใช้ เนื่องจากเหตุผลหลายอย่าง เช่น อาจเป็นผู้ใช้จากประเทศรัสเซียที่ถูกตัดออกไปหลังจากเกิดสถานการณ์รัสเซียบุกยูเครน และผู้ใช้หันมาใช้บัญชีร่วมมากขึ้น ทำให้ Netflix มีแผนในการจำกัดการใช้บัญชีร่วมกันในเร็วๆ นี้
นอกจากนี้ Netflix ยังเป็นนายทุนในการลงทุนสร้างหนังและซีรีส์ของตัวเอง โดยมีหัวใจหลักคือนำเสนอความเท่าเทียมกันและความหลากหลายทางเชื้อชาติ อีกทั้งยังมีวิดีโอเกมแบบอินเทอแอคทีฟที่มีเฉพาะใน Netflix อีกด้วย ใครจะรู้ว่าจากบริษัทส่งแผ่นหนังจะเดินทางมาไกลได้ขนาดนี้
นอกจากนี้ Netflix ยังเป็นนายทุนในการลงทุนสร้างหนังและซีรีส์ของตัวเอง โดยมีหัวใจหลักคือนำเสนอความเท่าเทียมกันและความหลากหลายทางเชื้อชาติ อีกทั้งยังมีวิดีโอเกมแบบอินเทอแอคทีฟที่มีเฉพาะใน Netflix อีกด้วย ใครจะรู้ว่าจากบริษัทส่งแผ่นหนังจะเดินทางมาไกลได้ขนาดนี้
