ศึกชิงประธานสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ส.อ.ท. ‘ยกแรก’ เมื่อวันจันทร์ที่ 25 มีนาคมที่ผ่านมา ปรากฏว่าผลที่ออกมา ไม่เรียกว่า ‘สูสี’ แต่ทิ้งขาดชนิดไม่เห็นฝุ่นเลยด้วยซ้ำ
สมาชิกของสภาอุตสาหกรรมจากทั่วประเทศที่มากันมากกว่าปกติ คือราว 2,700ราย เพื่อลงคะแนนเลือกกรรมการ 244 คน ส่วนใหญ่ราว 90% เทคะแนนให้ผู้เสนอตัวเป็นกรรมการในปีกของ ‘เกรียงไกร เธียรนุกูล’ ประธาน ส.อ.ท. คนปัจจุบัน
มีเพียง 10% เป็นกรรมการที่มาจากปีกของ กลุ่มทุนใหม่ ที่มี ‘สมโภชน์ อาหุนัย’ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท พลังงานบริสุทธิ์ หรือ EA ประกาศท้าชน ชิงตำแหน่งประธานจากเกรียงไกร
เมื่อผลที่ออกมาแบบนี้ก็แทบจะ ‘ฟันธง’ ล่วงหน้าได้เลยว่า ทีมของ ประธานไก่ เกรียงไกร จะยังคงบริหารงาน ส.อ.ท.ต่ออีกสมัย ค่อนข้างแน่นอนแล้ว เพราะในการประชุมเพื่อเลือกตัวประธาน
ส.อ.ท.ในราวปลายเดือนเมษายน กรรมการอีก 122 คนที่มาจากกรรมการแต่งตั้ง ที่แยกเป็นกรรมการจากกลุ่มอุตสาหกรรม 46 คน และสภาอุตสาหกรรมจังหวัด 76คน ส่วนใหญ่ก็เทน้ำหนักไปที่ประธานเกรียงไกรมากกว่า
ตอนนี้จึงคงรอเพียงว่า สมโภชน์ ที่ได้รับเลือกเข้ามาเป็นกรรมการจากการเลือกตั้งในรอบนี้เช่นเดียวกัน และทีมงานอีกจำนวนไม่มากนัก จะยังคงกัดฟันลงสู้ต่อหรือพอแค่นี้ แต่โอกาสที่ดูเหมือนโอกาสจะกลับไปนั่งเป็นกรรมการอีกสมัยคงเป็นเรื่องยากจนเกินกำลัง ถึงแม้จะยังมีแรงเชียร์จาก ‘สุพันธ์ มงคลสุธี’ อดีตประธาน ส.อ.ท.
เชื่อกันว่าคำถามที่สมโภชน์จะต้องคิดหนักจากนี้ไปไม่ใช่เรื่องการชิงตำแหน่งประธาน ส.อ.ท. แต่น่าจะเป็นเรื่อง ‘ขุมทรัพย์คาร์บอนเครดิต’ ที่มีผลประโยชน์มหาศาลในอนาคตเป็นเดิมพัน จากโครงการพัฒนาดิจิทัลแพลตฟอร์มการซื้อขายคาร์บอนเครดิต FTIX และมูลนิธิพลังงานสะอาด ที่กลุ่ม EA ของสมโภชน์เข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้อง จนเกิดคำถามเรื่องความโปร่งใสและผลประโยชน์ทับซ้อน เพราะกรรมการของ ส.อ.ท.ชุดใหม่คงจะต้องมีการตรวจสอบและทบทวนเรื่องนี้กันอย่างเข้มข้นแน่นอน
ความจริงแนวคิดของการพัฒนาแพลตฟอร์มการซื้อขายคาร์บอนเครดิต หรือ FTIX เป็นเรื่องที่เป็นประโยชน์ทั้งต่อ ส.อ.ท.เอง ภาคธุรกิจของไทยโดยส่วนรวม แต่ปัญหาคือรูปแบบในการดำเนินงานที่ผ่านมาค่อนข้างมีปัญหาเนื่องจากดูเหมือนจะมีวาระซ่อนเร้นและปัญหาเรื่องผลประโยชน์ทับซ้อนของกลุ่มบุคคลที่เข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้องที่พันไปถึง กลุ่ม EA และสมโภชน์
เริ่มตั้งแต่การจัดตั้ง มูลนิธิพลังงานสะอาด ที่ต่อมามีการอ้างชื่อของ สภาอุตสาหกรรมฯในการของบประมาณจากหน่วยงานรัฐหลายแห่งเพื่อทำงานวิจัย จนเกิดสอบถามเข้ามายัง ส.อ.ท.ที่ไม่ได้รับทราบเรื่อง
ขณะเดียวกันการจัดตั้งแพลตฟอร์มซื้อขายคาร์บอนเครดิต FTIX ที่เกิดขึ้นในสมัยของอดีตประธาน ส.อ.ท.สุพันธ์ ก็มี Business Model หรือแบบธุรกิจที่ ส.อ.ท.ในฐานะเจ้าของแพลตฟอร์มกลับเสียเปรียบ ‘บล็อกฟิน’ ที่เป็นสตาร์ทอัพ ซึ่งเข้ามาพัฒนาแพลตฟอร์มและซอฟต์แวร์บริหารจัดการบนระบบ ‘กีเดี้ยน’ (GIDEON) ซึ่งปรากฏภายหลังว่า สมโภชน์ เป็นผู้ถือหุ้นใหญ่ 18% ในบริษัทดังกล่าว
ยิ่งไปกว่านั้น รายได้จากธุรกรรมซื้อขายทั้งหมดจะถูกจัดสรรออกเป็น 4 ส่วน คือ ค่าใช้จ่ายของแพลตฟอร์มให้กับบล็อกฟิน สมาคมพลังงานหมุนเวียนไทย RE 100 ,สภาอุตสาหกรรมฯ ,องค์การบริหารก๊าซเรือนกระจก และโบรกเกอร์ Escopolis ที่เข้ามาเป็นตัวกลางในการซื้อขาย ซึ่งมีกระแสข่าวว่าเป็นบริษัทลูกของ EA ทำให้เหลือรายได้ที่จะเข้าไปยัง ส.อ.ท.ที่เป็นเจ้าของแพลตฟอร์มเพียงเล็กน้อย ในขณะที่ส่วนใหญ่จะกลายเป็นรายได้ของเจ้าของระบบที่ใช้บนแพลตฟอร์มคือ บล็อกฟิน และ โบรคเกอร์ Ecopolis
เรื่องทั้งหมดมีการตั้งกรรมการขึ้นมาสอบข้อเท็จจริงในเรื่องนี้ โดยมี ‘ธนารักษ์ พงษ์เภตรา’ เป็นประธานคณะกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริง และคาดว่าหลังจากที่มีคณะกรรมการชุดใหม่อย่างเป็นทางการ จะมีการสรุปผลการตรวจสอบและข้อเสนอในการแก้ไขปัญหา ซึ่งไม่น่าจะเป็นผลบวกกับ กลุ่ม EA และสมโภชน์อย่างแน่นอน
ตามแนวทางที่กำลังพิจารณาคาดว่าจะมีทางเลือก 2 ทาง คือ
รื้อสัญญาและแก้ไขโครงสร้างการทำงาน และปฎิสัมพันธ์ขององค์กรหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องใหม่ทั้งหมด โดยมีการเจรจาต่อรองเพื่อให้ สอท.ได้ประโยชน์สูงสุด
อีกแนวทางหนึ่งคือ ยกเลิกสัญญาทั้งหมด หรือ ‘เซ็ทซีโร่’ โดย ส.อ.ท.ออกประกาศอย่างเป็นทางการในการสรรหาผู้จัดทำแพลตฟอร์ม และโบรกเกอร์ รวมทั้งปรับเปลี่ยนข้อตกลงเรื่องส่วนแบ่งรายได้ใหม่
ไม่ว่าผลหรือข้อสรุปจะออกมาในแนวทางไหน
นาทีนี้ ขุมทรัพย์ตลาดซื้อขายคาร์บอนเครดิต FTIX ก็คงจะหลุดจากมือของ กลุ่มEA และสมโภชน์อย่างแน่นอน...
