รู้ไหมว่า ค่าไฟฟ้างวดปัจจุบัน เดือน มกราคม - เมษายน 2567 ที่ผู้ใช้ไฟต้องจ่าย หน่วยละ 4.15 บาท เป็นเงินอุดหนุนโรงไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียน หรือ ค่า Adder / FIT 17 สตางค์
17 สตางค์นี้ซ่อนอยู่ในค่าไฟฟ้าผันแปรหรือค่า เอฟที ( FT ) หน่วยละ 39.72 สตางค์ เป็นค่าใช้จ่ายภาครัฐสำหรับการรับซื้อไฟในกลุ่ม Adder และ FIT ที่ ‘รัฐผลักภาระ’ มาให้ผู้ใช้ไฟต้องจ่าย มาตั้งแต่ปี 2556 ตามนโยบายรัฐบาลที่ต้องการส่งเสริมการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียน
คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงานหรือ กกพ. จึงเสนอให้ ‘ทบทวน’ การจ่ายค่า Adder และการรับซื้อไฟฟ้าตามต้นทุนผลิต จากโรงไฟฟ้ารายเล็ก (SPP) และขนาดเล็กมาก (VSPP ) ที่ผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียน
ทำให้ลดค่าไฟฟ้าได้ 17 สตางค์ต่อหน่วย เหลือหน่วยละ 3.98 บาททันที โดยไม่กระทบต่อโรงไฟฟ้า เพราะคุ้มทุนไปนานแล้ว และต้นทุนไฟฟ้าหมุนเวียนในปัจจุบันลดลงไปมาก จึงควรรับซื้อไฟฟ้าที่สะท้อนต้นทุนที่เป็นจริง เพื่อความเป็นธรรมกับประชาชน
17 สตางค์ต่อหน่วยดูเป็นเงินน้อยนิด ไม่มีค่าเลย แต่เป็นสัดส่วนถึง 2 ใน 3 ของค่าเอฟที และถ้าคิดเป็นเม็ดเงินรวมทั้งปีตามที่ กกพ. ประมาณการตลอดทั้งปี 2568 คาดว่าจะมีการใช้ไฟฟ้า 190,500 ล้านหน่วย จะประหยัดค่าไฟฟ้าให้กับประชาชนได้ถึง 33,150 ล้านบาท
จากข้อมูลเท่าที่ กกพ. เคยเผยแพร่ออกมา 8 เดือนแรกของปี 2567 ตั้งแต่ เดือน มกราคม- สิงหาคม ประชาชนต้องจ่ายค่า Adder เป็นเงินถึง 10,703 ล้านบาท
ย้อนหลังไปในปี 2563 ค่า Adder ที่คนใช้ไฟต้องจ่าย 52,167 ล้านบาท
ปี 2564 ค่า Adder คิดเป็นเงินประมาณ 56,554 ล้านบาท แค่สองปีรวมกันเป็นเงินถึงแสนกกว่าล้านบาท เป็น ‘เงินกินเปล่า’ ที่ประชาชนต้องจ่ายให้โรงไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียนโดยไม่รู้ตัว เพราะไม่มีใครบอก
การจ่ายค่า Adder เริ่มใช้ประมาณปี 2556 จนถึงปัจจุบันเป็นเวลา 10 ปี แต่ละปีมีจำนวนไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับปริมาณไฟฟ้าหมุนเวียนที่จ่ายข้าระบบในปีนั้น ถ้าคิดแบบต่ำสุด ให้ค่า Adder เฉลี่ยต่อปีอยู่ที่ 25,000 ล้านบาท ซึ่งตัวเลขจริงสูงกว่านี้
10 ปีที่ผ่านมาคนไทยจ่ายค่าไฟฟ้าส่วนเกินไป 250,000 ล้านบาท คิดเป็นค่าไฟที่จ่ายเกินไปครัวเรือนละ 1,040 บาท ต่อปี
ค่าไฟส่วนเกินที่ประชาชนต้อง ‘จ่ายโดยไม่รู้ตัว’ มานานกว่า 10 ปี นี้คือเงินกินเปล่าที่เข้ากระเป๋าโรงไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียนรายใหญ่ ที่แต่ละปีมีรายได้จากการขายไฟมากกว่า 10.000 ล้านบาท โดย รายได้เกือบครึ่งหนึ่งมาจากค่า Adder นี่เอง
ข้อเสนอของ กกพ. ที่ให้ทบทวน การจ่ายค่า Adder และสัญญาซื้อไฟฟ้าพลังงานหมุนเวียนที่ทำกันมาในอดีต ที่ซื้อแพงกว่าต้นทุนผลิตในปัจจุบัน จึงเป็นการแก้ไขปัญหาค่าไฟที่เป็นธรรมกับประชาชน คือแก้ที่โครงสร้างค่าไฟฟ้า ที่มีต้นทุนแฝงของโรงไฟฟ้าหมุนเวียนซ่อนอยู่