วันเด็กปีนี้มาทบทวนความทรงจำอันอบอุ่นเกี่ยวกับโครงการรณรงค์การทิ้งขยะให้เป็นระเบียบในประเทศไทย ที่คนวัย 30+ รู้จักดี อย่าง “ตาวิเศษ” ดวงตาตัวการ์ตูนสีเขียวที่คอยจ้องมอง พิทักษ์ ตักเตือนเราไม่ให้ทิ้งขยะไม่เป็นที่เป็นทาง สร้างความสนุกสนาน พร้อมปลูกฝังจิตสำนึกในการรักษาความสะอาดให้กับเด็กๆ และเชื่อว่าหลายคนยังคงจำภาพของตาวิเศษได้ดี
ย้อนกลับไปในปี พ.ศ. 2527 กรุงเทพมหานครเคยติดอันดับ 1 ใน 5 เมืองที่สกปรกที่สุดในโลก!! ภาพที่เห็นตามท้องถนนคือขยะเกลื่อนกลาด ทว่า ขณะนั้นหลายประเทศที่พัฒนาแล้วเริ่มตั้งมาตรฐานด้านความสะอาด ในขณะที่ประเทศไทยยังคงวนเวียนกับปัญหานี้อยู่
ภายใต้การนำของ คุณหญิงชดช้อย โสภณพนิช นายกสมาคมสร้างสรรค์ไทย ได้เปิดตัวโครงการ “ตาวิเศษ” โดยเลือกเริ่มต้นรณรงค์ปลูกจิตสำนึกเรื่องความสะอาดให้กับ “เด็ก” มากกว่าจะเป็น “ผู้ใหญ่” เพราะเห็นว่ามีโอกาสประสบความสำเร็จและต่อยอดได้ในระยะยาว โดยสะท้อนผ่าน “ดวงตา” ซึ่งไม่เพียงแต่เด็กๆ จะเข้าใจ แต่ยังเข้าถึงทุกคนในสังคม
จากวันนี้ถึงวันนี้ เป็นเวลากว่า 40 ปีที่ “ตาวิเศษ” ยังคงอยู่ แม้วันเวลาที่ล่วงเลยไปจะทำให้บทบาทของ “ตาวิเศษ” ค่อยๆ ลดลงจากสังคมไทย ทั้งจากการลดลงของการสนับสนุนจากภาคส่วนต่างๆ และจากการใช้ชีวิตประจำวันของเด็กๆ ในยุคปัจจุบันที่เปลี่ยนแปลงไป ใครคิดถึงไปกดติดตามความเคลื่อนไหวได้ในเพจ : ตาวิเศษ
ไอคอนปลูกฝังวินัยรักษ์โลกยุคดิจิทัล
แม้บทบาทของ “ตาวิเศษ” จะลดลงไปในช่วงหลายปีที่ผ่านมา แต่ “ตาวิเศษ” ยังคงอยู่ในใจของคนรุ่นเก่า และยังมีคนที่พยายามทำให้โครงการนี้กลับมามีชีวิตชีวา ในขณะหลายคนใช้สื่อออนไลน์ในปัจจุบันเพื่อปลูกฝังจิตสำนึกใหม่ให้กับเยาวชนและคนในสังคมได้ไม่ต่างกัน อาทิ
ลุงซาเล้งกับขยะที่หายไป
เพจที่เริ่มต้นจากธุรกิจรับซื้อของเก่าของครอบครัว ขยายมาถึงการให้ความรู้เกี่ยวกับการจัดการขยะ โดยเปิดพื้นที่ให้ทุกคนสามารถเรียนรู้วิธีทิ้งขยะอย่างสะดวกและถูกวิธี เรียกได้ว่าเป็นเพจแรกๆ ที่นำเสนอกิจกรรมการ “แยกขยะ” ผ่านโซเชียลมีเดีย โดยนำเสนอเนื้อหาให้ความรู้เกี่ยวกับการจัดการขยะในชีวิตประจำวันอย่างง่ายดายและสนุกสนาน ผ่านเรื่องราวของลุงซาเล้ง ตัวละครที่คอยเก็บขยะในชุมชน ด้วยการใช้ภาษาที่เข้าใจง่ายและเป็นมิตรกับผู้ชม ทำให้คนทุกวัยมีส่วนร่วมในการรักษาสิ่งแวดล้อม
Konggreengreen
“เรื่องขยะ จังหวะสนุก” ใครติดตามก้อง-ชณัฐ วุฒิวิกัยการ หรือก้องกรีนกรีน อยู่จะคุ้นหูกับประโยคนี้ จากครีเอทีฟพิธีกรที่ผันตัวมาทำคอนเทนต์ด้านสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะการจัดการขยะในครัวเรือน ด้วยการทำคลิปสั้น ภาพประกอบที่อธิบายให้เข้าใจง่าย ด้วยความมุ่งมั่นที่จะช่วยให้คนทั่วไปเริ่มลดการสร้างขยะ โดยเริ่มจากการทิ้งขยะให้เป็น แยกขยะให้ถูก วันละชิ้นสองชิ้น รวมทั้งฮาวทูที่ช่วยให้การเรียนรู้เรื่องการแยกขยะไม่เครียด และทุกคนสามารถเรียนรู้ได้ไม่ว่าจะเด็กหรือผู้ใหญ่
Go Green Girls
สองสาวสายกรีน แจม-พีรกานต์ จูฑะพงศ์ธรรม และ ออม-กนกวรรณ บุณยะสุต คอนเทนต์ครีเอเตอร์ที่นำเสนอการทำสิ่งดีๆ เพื่อโลกด้วยการแนะนำ Eco Lifestyle พร้อมแชร์แนวคิดเกี่ยวกับการลดขยะ การซื้อของมือสอง และการสนับสนุนสินค้าชุมชน เพื่อช่วยลดการสร้างขยะและส่งเสริมการใช้ชีวิตที่ยั่งยืน เป็นอีกเพจที่แนะนำเพราะทำให้เรื่องรักษ์โลกกลายเป็นเรื่องง่ายและสนุก แถมได้ไอเดียใหม่ๆ ที่เราสามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันและทำให้โลกนี้ดีขึ้น
แม้โลกาภิวัตน์จะลดทอนบทบาทไอคอนในวัยเยาว์ของเราไป แต่ต้องยอมรับว่าจากจุดเริ่มต้นและความทรงจำที่มีในยุคอะนาล็อกนั้น ได้หยั่งรากฝังวินัยในการทิ้งขยะให้กับพวกเรา วันนี้เราทุกคนไม่ใช่แค่คนที่จะมานั่งฟังเฉยๆ แต่ต้องเป็นคนที่ลงมือทำอย่างจริงจัง เพราะความยั่งยืนไม่ใช่เรื่องของใครคนใดคนหนึ่งอีกต่อไป
