ชุมชนเก่าแก่ในกรุงเทพฯ มักมีของดีแอบซ่อนอยู่ นอกจาก งานศิลปะ ยา วิถีชีวิตขนบวัฒนธรรม ของดีที่อยู่ในชุมชนและพลาดไม่ได้ที่ต้องไปลอง คือ กับข้าวหรือของกินที่มีเฉพาะชุมชนที่มีวิถีวัฒนธรรมของตัวเอง ชุมชนจีน ก็มีอาหารจีน ชุมชนฝรั่งก็มีกับข้าวฝรั่ง ชุมชนแขกก็มีกับข้าวแขก ในช่วงฤดูหนาว (ที่ไม่หนาวเลย) จึงชวนชิมอะไรอุ่นๆ อย่าง ข้าวต้มซัมบัลของนายห้างมูตู แห่งชุมชนฮารูน
มัสยิดฮารูน คือ มัสยิดเก่าแก อยู่แถวบางรัก ติดกับวัดม่วงแค มัสยิดนี้มีมาตั้งแต่รัชกาลที่สาม แต่ก่อนอยู่ริมน้ำเจ้าพระตรงที่เป็น ศุลกสถาน หรือโรงภาษีร้อยชักสาม ต่อมาย้ายมาอยู่ด้านในตรงที่อยู่ปัจจุบัน คนฮารูนมาจากหลายสายธาร ทั้งมาลายู อินโดนีเซีย และที่มากที่สุดคือ อินเดีย
ย้อนไปเมื่อร้อยปีก่อน มีพ่อค้าอินเดียท่านหนึ่งเข้ามาตั้งรกรากที่ฮารูนท่านมาพร้อมครอบครัว ที่มีฝีมือทำกับข้าว ในบรรดาอาหารเลิศรสมีข้าวต้มซัมบัล สูตรเฉพาะของ“ตระกูลมูตู” ที่กลายมาเป็นข้าวต้มในตำนาน ของชุมชนฮารูน
“ไบ๋นง” คุณทนงศักดิ์ ตุลยธำรง คนฮารูน ช่างภาพ จิตรกร นักเล่าประวัติศาสตร์ชุมชน อธิบายความ “อิ่มเอม” ที่ได้จากข้าวต้มซัมบัลว่า เป็นข้าวที่ไม่เหมือนข้าวต้ม อย่างเดียว ใส่เนื้อไก่ฉีก ข้าวผสมถั่วต้มให้เข้ากันจนเละ ใส่เรื่องเทศนิดหน่อย บอกไม่ถูกต้องไปกินเองเป็นข้าวต้ม ของบ้านนายห้างมูตู ปู่ของอิหม่าม คนทำชื่อแม่เหลี่ยม นิยมกินกับช่วงแก้บวชในเดือน รอมาฎอน กินแล้วสบายท้อง แล้วค่อยกินของหนักต่อไป มีช่วงเดือนบวชเท่านั้น
“ข้าวต้มซัมบัล มาจากบ้านนายห้างมูตูเป็นบ้านเเรก ทำให้ต่อมาคนฮารูณรุ่นเก่าทำเป็นเกือบทุกบ้าน ข้าวต้มเรียกซัมบัล ตัวเครื่องที่ใส่เรียกกานยี ต้องผสมกันถึงจะอร่อย ตอนบวชเราอดอาหารมาทั้งวัน จะกินข้าวกินแกงก็ไม่ไหว เอาข้าวต้มซัมบัล กินไปกินพอให้อยู่ท้องแล้วไปละหมาด พอเสร็จแลัวค่อยมากินของหนักต่อจะเป็นข้าวหมกหรือแกงดาลจาก็ได้ตอนละสบายท้องเล้ว”
นอกจากข้าวต้มซัมบัลยังมี“ของกินลับ”อีกอย่างหนึ่งคือ ก๋วยเตี๋ยวอ่อน “ อีกหนึ่งของกินอร่อยและมีที่เดียวในประเทศไทย เฉพาะฮารูณคือ ”ก๋วยเตี๋ยวอ่อน“ หรือ”ก๋วยเตี๋ยวคนตาย“ ครับ ถามคนในฮารูณว่ามีเปล่า น่าจะไม่มีใครมาขาย แต่คนในตรอกชอบกันมากกว่าข้าวหมกแพะอีก”
"ที่เรียกอย่ทงนั้นเพราะเป็นของทำเลี้ยงเวลามีงานศพ ชื่อฟังดูน่ากลัวในความคิดของคนบางคน แต่คนในชุมชนเป็นเรื่องธรรมดา เรื่องของเรื่องคืออร่อย ถ้าเปรียบได้ เป็นได้อย่างsoftpower เลย ก๋วยเตี๋ยวอ่อนนี่แหละ เป็นของกินอีกอย่างนึงที่หาที่อี่นไม่ได้คนในชุมชนตาย ก็อาจจะได้ทาน”
ทั้ง ข้าวต้มซัมบัล และก๋วยเตี๋ยวคนตาย หาทานได้ที่ชุมชนฮารูน ซอยเจริญกรุง 36 และที่พลาดไม่ได้ ข้าวหมกแพะ เคล็ดลับของการไม่พลาดของกินเด็นในชุมชนเก่าคือ … ไปเช้าๆอย่าไปสายไม่งั้นอด เหลือแต่หม้อเปล่า ไม่รู้ด้วย
