สิ่งที่ทุกคนอยากรู้ที่สุดในการเลือกตั้งทั่วไปปี 2566 ก็คือพรรคการเมืองไหนจะได้เป็นรัฐบาล และแคนดิเดตจากพรรคไหนที่จะได้เป็นนายกรัฐมนตรี?
ดังนั้น การสำรวจความเห็น (โพล) จึงเกิดขึ้นมาเพื่อตอบความสงสัยเหล่านั้น และกลายเป็นกิจกรรมสำคัญของสำนักข่าวและองค์กรต่างๆ ในช่วงที่ประเทศของเรากำลังมุ่งสู่การเลือกตั้งที่จะชี้ชะตาครั้งสำคัญของประเทศในวันที่ 14 พฤษภาคมนี้
หลังจากที่เราเปิดเผยผลสำรวจไปแล้วระยะหนึ่ง SPACEBAR อธิบายวิธีการเก็บข้อมูลและการประมวลผลข้อมูลของเรา (Methodology) ในบทความพิเศษต่อไป แต่ในตอนนี้เรามาค้นหาคำถามของการสำรวจกันก่อน
ดังนั้น การสำรวจความเห็น (โพล) จึงเกิดขึ้นมาเพื่อตอบความสงสัยเหล่านั้น และกลายเป็นกิจกรรมสำคัญของสำนักข่าวและองค์กรต่างๆ ในช่วงที่ประเทศของเรากำลังมุ่งสู่การเลือกตั้งที่จะชี้ชะตาครั้งสำคัญของประเทศในวันที่ 14 พฤษภาคมนี้
เราทำโพลอย่างไร?
และ SPACEBAR ก็เล็งเห็นความสำคัญของการทำโพลเพื่อสำรวจทัศนะของประชาชน แต่เราพบว่าการทำโพลทั่วๆ ค่อนข้างมีความเสี่ยงที่ข้อมูลจากการสำรวจมาจะมีความปนเปื้อนอคติ (bias) ในการสำรวจครั้งนี้ SPACEBAR จึงได้ทำการประยุกต์เอาแนวคิดเกี่ยวกับบุคลิกภาพตราสินค้า (Brand Personality) มาเป็นแนวทางกรอบในการสร้างแบบสำรวจที่มีความหลากหลาย เพื่อช่วยกระตุ้นให้ผู้ตอบรับรู้ถึงความแตกต่างของข้อคำถามใช้ความคิดในการตัดสินใจเลือกคำตอบมากขึ้น และช่วยลดอคติของผู้ตอบหลังจากที่เราเปิดเผยผลสำรวจไปแล้วระยะหนึ่ง SPACEBAR อธิบายวิธีการเก็บข้อมูลและการประมวลผลข้อมูลของเรา (Methodology) ในบทความพิเศษต่อไป แต่ในตอนนี้เรามาค้นหาคำถามของการสำรวจกันก่อน

คนที่เราถามคือใคร?
- เราเจาะจงทำการสำรวจจากกลุ่มคนที่มีอายุ 30 ปีขึ้นไป ซึ่งประกอบไปด้วยกลุ่มคนในกลุ่ม Generation Y, Generation X และ Baby Boom จึงทำให้เห็นข้อมูลซึ่งมีความแตกต่างจากผลการสำรวจของสำนักอื่นๆ
- หมายเหตุที่เราควรตระหนักไว้คือ กลุ่ม Generation X คือกลุ่มที่มีสิทธิออกเสียงมากที่สุด รองลงมาคือ Generation Y และตามด้วย Baby Boom ขณะที่รุ่น Gen Z และกลุ่ม Silent มีจำนวนผู้มีสิทธิเสียงน้อยที่สุด
- แต่เราไม่ได้ละเลย Gen Z แม้แต่น้อย เพราะการกรองความเห็นในโซเชียลของเรา หรือ Social listening ที่ผ่านมา เสียงส่วนใหญ่ในโลกโซเชียล ก็คือ Gen Z ดังนั้น การสำรวจนี้ก็คือการสำรวจเสียงของคนกลุ่มใหญ่อีกกลุ่มโพลสำนักอื่นละเลยนั่นเอง
เราอยากรู้อะไร?
เมื่อสอบถามความเห็นของประชาชนจากการสำรวจของ Spacebar Poll พบว่า ลําดับความสําคัญต่อการตัดสินใจในการเลือกตั้งครั้งนี้ เป็นไปตามลำดับ ดังนี้ 1. แคนดิเดตนายกรัฐมนตรี → 2. นโยบายของพรรคฯ → 3. ผู้สมัคร ส.ส. ในพื้นที่แต่สิ่งที่สำคัญมากกว่าตัวบุคคลและพรรค อาจเป็นคุณสมบัติของผู้นำประเทศที่คนไทยต้องการ ซึ่งการสำรวจความเห็น (โพล) หลายๆ สำนักไม่ได้ตอบคำถามตรงนี้ ทั้งๆ ที่มันมีความสำคัญอย่างมาก

- ดังนั้น SPACEBAR ถอดคุณสมบัติจากบุคลิกภาพโดยภาพรวมของแคนดิตเดต นายกรัฐมนตรีที่เป็นตัวแทนพรรคการเมืองออกมาเป็นตัวเลือก โดยแต่ละพรรคจะมีคุณสมบัติ 5 ด้าน ให้ผู้ตอบแบบสอบถามได้พิจารณาเลือกจัดลำดับว่า “คุณสมบัติของผู้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนใหม่ของพรรคการเมืองที่ประชาชนเห็นว่าจำเป็นต่อประเทศไทย”
- ผู้ตอบแบบสอบถามจะเลือกแคนดิเดตนายกและพรรคการเมืองที่มีคุณสมบัติตรงกับที่ตนเลือก แทนการสอบถามตรงๆ เพื่อเป็นการขจัดอคติและการรับรู้ด้านเดียวของผู้ตอบแบบสอบถาม
คนไทยต้องการฮีโร่เศรษฐกิจ
จากคุณสมบัติต่างๆ ที่เรานำเสนอกับผู้ตอบแบบสอบถาม SPACEBAR Poll ก็ได้คำตอบของข้อสงสัยที่ว่า “คุณสมบัตินายกฯ ที่สําคัญและจําเป็นต่อชาติบ้านเมือง” รวมถึงข้อสงสัยเกี่ยวกับ “คุณสมบัตินายกฯ ในอุดมคติที่ควรจะเป็น” และสิ่งที่คนไทยหวังให้ประเทศของเราเป็นไปในอนาคตกับข้อสงสัยที่ว่า “คุณสมบัตินายกฯ ที่สําคัญและจําเป็นต่อชาติบ้านเมือง” เรามีชุดคุณสมบัติที่จะถามซ้ำ 3 ครั้งแล้วให้ผู้ตอบแบบสอบถามจัดลำดับความสำคัญแต่ละคุณสมบัติลงมา เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่เป็นกลางและครอบคลุมที่สุด สิ่งที่เราพบก็คือ คุณสมบัตินายกฯ ที่คนไทยคิดว่าสำคัญที่สุด คือ บุคคลที่ “สามารถทำให้เศรษฐกิจไทยดีขึ้น”

สิ่งที่เราพบ
- การถามครั้งแรก มีถึง 421 คนที่ต้องการนายกฯ ที่สามารถทำให้เศรษฐกิจไทยดีขึ้น หรือมีถึง 21.1% คิดว่าคุณสมบัติที่จำเป็นต่อบ้านเมืองที่นายกฯ ไทยต้องมี คือ “สามารถทำให้เศรษฐกิจไทยดีขึ้น”
- เพียงแค่การถามครั้งแรก สัดส่วนคนไทยที่ให้น้ำหนักกับคุณสมบัตินี้ก็มีมากกว่าคุณสมบัติอื่นๆ ไปเรียบร้อยแล้ว
- รวมแล้วในการถามทั้ง 3 ครั้ง คุณสมบัติ “สามารถทำให้เศรษฐกิจไทยดีขึ้น” มีคนไทยให้ความสำคัญในสัดส่วนมากที่สุด (21.1%, 8.1%, 8.1% = 37.3%)
คนไทยต้องการคนทำงานเป็น
ส่วนคุณสมบัติที่คนไทยคิดว่าสำคัญที่สุดอันดับ 2 สำหรับการเป็นการนายกฯ คือการเป็น “คนที่ทำงานเป็น เห็นผลงานเร็ว และมีผลงานที่ชัดเจน”- ในการถามครั้งแรกเราพบแล้วว่า คุณสมบัติของนายกฯ ที่คนไทยคิดว่าสำคัญที่สุดคือ “สามารถทำให้เศรษฐกิจไทยดีขึ้น”
- ในการถามอีก 2 ครั้ง ปรากฎว่าคุณสมบัติที่คนไทยคิดว่าสำคัญสำหรับนายกฯ คือ “คนที่ทำงานเป็น เห็นผลงานเร็ว และมีผลงานที่ชัดเจน”
- รวมแล้วในการถามทั้ง 3 ครั้ง “คนที่ทำงานเป็น เห็นผลงานเร็ว และมีผลงานที่ชัดเจน” คือคุณสมบัตินายกฯ ที่คนไทยให้ความสำคัญมากเป็นอันดับสอง (13%, 10.8%, 8.1% = 31.9%)
ผลโพลนี้บอกอะไรกับเราอีก?
คุณสมบัติที่คนไทยคาดหวังมากที่สุดอันดับที่ 1 และ 2 ยังสามารถจับคู่ได้กับคุณสมบัติอื่นๆ ที่คนไทยคิดว่าควรมีในตัวนายกฯ เช่นกัน เช่น ในการจัดอ้นดับคุณสมบัตินายกฯ จากการสอบถามครั้งแรก เราพบว่า- ความสามารถในการทำให้เศรษฐกิจดีขึ้น (อันดับที่ 1) สอดคล้องกับความมีผลงานและมีประสบการณ์ในการบริหารธุรกิจ (อันดับที่ 7)
- การทำงานเป็น เห็นผลงานเร็ว และชัดเจน (อันดับที่ 2) สอดคล้องกับคุณสมบัติเรื่องคิดเร็ว ตัดสินใจเร็ว แก้ปัญหาเร็ว (อันดับที่ 5)
- คุณสมบัติเรื่องมุ่งมั่นสร้างความเปลี่ยนแปลง (อันดับที่ 3) เข้ากันได้กับคุณสมบัติเรื่องกล้าคิด กล้าทำสิ่งใหม่ (อันดับที่ 4)