สถาบันปรีดี พนมยงค์ และมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จัดกิจกรรมเสวนาทางวิชาการ วันปรีดี พนมยงค์ 2567 PRIDI Talks #25 “เก่าไปใหม่มา : สว. ชุดใหม่ อนาคตประชาธิปไตย อนาคตประเทศไทย” เนื่องในวาระอันใกล้ของการสรรหา สว.ชุดใหม่ จำนวน 200 คน ภายหลัง สว.ชุดปัจจุบัน ครบวาระเมื่อวันที่ 10 พ.ค.ที่ผ่านมา
โดยมีนักวิชาการและนักการเมือง มาร่วมแลกเปลี่ยนความคิดเห็นอย่างคึกคักทั้ง จาตุรนต์ ฉายแสง อดีตรองนายกรัฐมนตรี, พริษฐ์ วัชรสินธุ สส.พรรคก้าวไกล, สิริพรรณ นกสวน สวัสดี คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, ธเนศ อาภรณ์สุวรรณ อดีตคณบดีคณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และ ประจักษ์ ก้องกีรติ คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
สำหรับงานนี้ อุ่นเครื่องกันด้วยปาฐกถาของ อนุสรณ์ ธรรมใจ ประธานกรรมการบริหารสถาบันปรีดี พนมยงค์ ในหัวข้อ “ที่มา สว. : การต่อสู้ระหว่างประชาธิปไตย กับอภิชนาธิปไตย” ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความฉ้อฉลของ คสช. และความสำคัญของการแก้ไข ‘รัฐธรรมนูญฉบับอำนาจนิยม’
ส่วนบรรยากาศเสวนาบนเวที มีทั้งการไล่เรียงเศษเสี้ยวประวัติศาสตร์และพัฒนาการของ ‘สภาสูง’ ของไทย และเปรียบเทียบกับอำนาจหน้าที่วุฒิสภาในต่างประเทศ พร้อมๆ กับถล่มภาพรวมของ ‘สว.ชุดเก่า’ ซึ่งมาจากการแต่งตั้งของ คสช. โดยเฉพาะการไม่เลือก ‘พิธา ลิ้มเจริญรัตน์’ แคนดิเดตพรรคก้าวไกล เป็นนายกรัฐมนตรี และเตะถ่วงการแก้ไขรัฐธรรมนูญ
จนเกิดคำถามที่ว่า สว.ยังจำเป็นอยู่หรือไม่? และควรเหลือแค่ ‘สภาเดี่ยว’ หรือไม่? เพราะการทำหน้าที่ของ สว.ที่ผ่านมา ถือเป็นการเซาะกร่อนประชาธิปไตยมากที่สุดในประวัติศาสตร์
พร้อมชี้ให้เห็นถึงระเบียบการสรรหา สว.ที่ไม่ชอบธรรม ไม่ยึดโยงกับประชาชน และความพิสดารโดยตั้งใจ ซึ่งเปรียบเสมือน ‘ระบบครึ่งบกครึ่งน้ำ’ อันเนื่องมาจากรัฐธรรมนูญปี 2560 จนอาจส่งผลให้ได้ ‘สว.กล่องสุ่ม’ ที่สามารถซื้อ หรือ ‘แจกกล้วยได้ง่าย’
จึงเรียกร้องให้ประชาชนสมัครเป็น สว.กันมากๆ เพื่อแก้เกมที่ถูกออกแบบมาเช่นนี้ อีกนัยหนึ่งคือเปรียบดั่งการ ‘ตบหน้า’ หรือสื่อให้เห็นว่า ประชาชนสามารถเอาชนะความไม่เป็นธรรมนี้ได้ เนื่องจากในอนาคต สว.ชุดใหม่ มีภารกิจสำคัญรออยู่คือ การแก้ไขรัฐธรรมนูญ
ขณะเดียวกัน เวทีเสวนายังวิพากษ์วิจารณ์การทำงานของ กกต. ซึ่งมีส่วนสำคัญในการเลือก สว.ชุดใหม่ โดยเฉพาะ จาตุรนต์ ถึงกับระบุในทำนองว่า ที่มาของ กกต.ชุดนี้ ทำให้ไม่มีสำนึกในประชาธิปไตยเลยทีเดียว
