อีลอน มัสก์ ประกาศผ่าน X ว่า เขาจะตั้งพรรคการเมืองใหม่ของสหรัฐฯ ในชื่อ “America Party” เพื่อตอบโต้สิ่งที่มัสก์เรียกว่าเป็นสถาบันการเมืองที่ฉ้อฉล และไม่ได้เป็นตัวแทนของคนอเมริกันอีกต่อไป
ประกาศดังกล่าวมีขึ้นหลังมัสก์ทำโพลสำรวจความคิดเห็นในบัญชี X ของตัวเองเมื่อวันที่ 4 ก.ค.ที่ผ่านมา ซึ่งเป็นวันชาติสหรัฐฯ ซึ่งมัสก์ถามว่า ผู้มีสิทธิลงคะแนนต้องการความเป็นอิสระจากสิ่งที่เขาเรียกว่า “ระบบสองพรรค (บางคนบอกว่าพรรคเดียว)” หรือไม่
ปรากฏว่ามีคนเข้ามาโหวตกว่า 1.2 ล้านคน โดย 65.4% ตอบว่า “ใช่”
มัสก์ยังโพสต์อีกว่า “ด้วยอัตราส่วน 2 ต่อ 1 คุณต้องการพรรคการเมืองใหม่ และคุณก็จะได้มัน เมื่อพูดถึงการทำให้ประเทศของเราล้มละลายด้วยการทุจริตและคอร์รัปชัน เราอาศัยอยู่ในระบบพรรคการเมืองเดียว ไม่ใช่ประชาธิปไตย วันนี้พรรคอเมริกาถูกจัดตั้งขึ้นเพื่อคืนอิสรภาพให้คุณแล้ว”
มัสก์ หนึ่งในบุคคลที่มั่งคั่งที่สุดในโลกและเป็นผู้บริจาครายใหญ่ที่สุดของแคมเปญหาเสียงของประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ในการเลือกตั้งปี 2024 บาดหมางกับทรัมป์หลังรับตำแหน่งเป็นแกนนำของพรรครีพับลิกันในการตัดลดค่าใช้จ่ายของรัฐบาลและตำแหน่งงานของรัฐบาลกลางในฐานะหัวหน้าแผนกประสิทธิภาพของรัฐบาล (DOGE)
มัสก์ปะทะกับทรัมป์เรื่องแผนการใช้จ่ายภายในประเทศจำนวนมหาศาล โดยกล่าวว่าแผนดังกล่าวจะทำให้หนี้สินของสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น และยังให้คำมั่นว่าจะทำทุกวิถีทางเพื่อโค่นสมาชิกรัฐสภาที่ลงคะแนนเสียงให้กับแผนดังกล่าว ส่วนทรัมป์ขู่กลับว่าจะเนรเทศมัสก์ออกจากสหรัฐฯ และตัดเงินที่รัฐบาลกลางสนับสนุนธุรกิจของมัสก์
ขณะนี้ยังไม่ชัดเจนว่ามัสก์จะดำเนินการทางกฎหมายอย่างไรกับพรรคใหม่นี้ ซึ่งจะต้องจดทะเบียนกับคณะกรรมการเลือกตั้งแห่งชาติสหรัฐฯ โดย ณ วันเสาร์ (5 ก.ค.) ตามเวลาท้องถิ่น ข้อมูลของคณะกรรมการเลือกตั้งแห่งชาติสหรัฐฯ ยังไม่พบการยื่นเรื่องจดทะเบียนพรรค
ทั้งนี้ ในประวัติศาสตร์สหรัฐฯ พรรคการเมืองอื่นนอกเหนือจาก 2 พรรคหลักคือ เดโมแครตกับรีพับลิกัน จะสร้างฐานเสียงยากมาก เนื่องจากระบบนี้ถูกสร้างขึ้นสำหรับพรรคการเมืองที่มีอำนาจสองพรรค
พรรคการเมืองพรรคที่สามที่สร้างประวัติศาสตร์ครั้งใหญ่คือ การลงสมัครของ รอส เพอโรต์ ในปี 1992 เขาได้คะแนนป็อปปูลาร์โหวตเกือบ 19% แต่ไม่ได้คะแนนเสียงจากคณะผู้เลือกตั้ง (Electoral College) เลย
ขณะที่ผู้สังเกตการณ์บางคนมองว่า การมาของพรรคการเมืองพรรคที่สามมักจะแย่งคะแนนพรรคฝั่งอนุรักษนิยมด้วยกันเอง และช่วยให้พรรคเดโมแครตชนะง่ายขึ้น ดังที่เคยเกิดขึ้นในครั้งของเปโรต์ที่แย่งคะแนนของ จอร์จ เอช. ดับเบิลยู. บุช จนบุชแพ้ บิล คลินตัน จากพรรคเดโมแครต
ฌอน ฟาราช นักวิจารณ์สายอนุรักษนิยมเผยว่า “พรรคการเมืองที่สามของคุณจะแย่งคะแนนเสียงจากฝ่ายขวาไปให้ฝ่ายซ้าย และทำให้ฝ่ายซ้ายก้าวสู่อำนาจได้ง่ายกว่า”
Photo by Allison ROBBERT / AFP