ข่าวเก่าตั้งแต่ปี 2019 กำลังกลับมาเป็นไวรัลอีกครั้งบน TikTok เป็นเรื่องของชายวัย 20 ปีที่เสียชีวิตหลังจากรับประทานพาสต้าที่เก็บไว้นานถึง 5 วัน สร้างความตกอกตกใจเอาชาว TikTok จำนวนมากจนกลายเป็นไวรัลอยู่ในขณะนี้
ในเวลาต่อมา ดร.โจ แพทย์เวชศาสตร์ฉุกเฉินและหมอคนดังใน TikTok อธิบายว่า อาการป่วยจากการรับประทานอาหารที่ทิ้งไว้นานๆ ว่าเป็น ‘โรคข้าวผัด’ (Fried Rice Syndrome) ซึ่งเป็นโรคอาหารเป็นพิษชนิดหนึ่ง เกิดจากแบคทีเรีย Bacillus cereus ที่มักจะพบในอาหารที่วางทิ้งไว้ที่อุณภูมิห้องเป็นเวลานาน โดยในอาหารอย่างข้าวผัดแบคทีเรียสามารถสร้างสารพิษได้เมื่ออาหารเย็นลง ทำให้เกิดอาการต่างๆ เช่น อาเจียน ท้องร่วง และปวดท้อง
หากเป็นโรคข้าวผัด อาการจะเกิดขึ้นภายในไม่กี่ชั่วโมง หลังจากที่ทานอาหารเข้าไป และอาจป่วยได้นานถึง 24 ชั่วโมง หากมีอาการควรไปพบแพทย์ทันที แม้ว่าโอกาสเสียชีวิตจะพบได้น้อยก็ตาม
จากข้อมูลของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค (CDC) คาดว่า ในแต่ละปีแบคทีเรีย Bacillus cereus จะทำให้เกิดอาการอาหารเป็นพิษมากกว่า 63,000 รายในสหรัฐฯ อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญที่ควรทราบก็คือ ไม่ใช่ว่าทุกกรณีจะเป็นโรคข้าวผัด เป็นการยากที่จะทราบจำนวนที่แน่นอนของผู้ป่วยโรคนี้ เนื่องจากคนส่วนใหญ่ที่เป็นโรคอาหารเป็นพิษไม่ได้ตรวจหาแหล่งที่มา
มีพาสต้าหรือข้าวประเภทใดที่ต้องระวังหรือไม่?
ตามที่ดร.โจกล่าวไว้ ปัญหานี้ไม่ได้เฉพาะเจาะจงกับพาสต้าหรือข้าวทุกประเภท แต่อยู่ที่วิธีการจัดเก็บอาหาร Bacillus cereus สามารถเจริญเติบโตได้ในอาหารประเภทแป้งหลายชนิด ไม่ใช่แค่ข้าวผัด ซึ่งอาจรวมถึงโฮลวีตและบะหมี่ผักหากเก็บไว้อย่างไม่เหมาะสม
ซึ่งหมายความว่าคุณต้องคำนึงถึงเวลาและอุณหภูมิที่ใช้เก็บอาหาร ไม่ใช่ส่วนผสมเฉพาะ กระทรวงเกษตรของสหรัฐฯ แนะนำให้เก็บสินค้าแห้งไว้ในที่แห้ง เย็น และสะอาด ห่างจากความร้อนจัด หรือเย็นจัด
นอกจากนี้ ยังต้องหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่เตรียมไว้ที่อุณหภูมิห้องนานกว่า 2 ชั่วโมง แบคทีเรีย Bacillus cereus เจริญเติบโตได้ดีที่สุดในช่วงอุณหภูมิ 4 องศาเซลเซียส ถึง 48 องศาเซลเซียส ตามหลักทั่วไปแล้ว อาหารที่เน่าเสียง่ายทั้งหมดไม่ควรถูกทิ้งไว้ที่อุณหภูมิห้องเป็นเวลานานกว่า 2 ชั่วโมง ในสภาพอากาศร้อน (สูงกว่า 32 องศาเซลเซียส) ซึ่งถ้าเป็นสถานการณ์นี้จาก 2 ชั่วโมง จะเหลือแค่ 1 ชั่วโมงเท่านั้น
อย่างไรก็ตาม เราอาจป่วยหนักและอาจถึงแก่ชีวิตได้จากพาสต้า หรือข้าวที่ถูกปรุงทิ้งไว้นานกว่า 2 ชั่วโมง เนื่องจากแบคทีเรียชนิดนี้ เราควรเก็บของแห้งไว้ในที่แห้งและเย็นเสมอเพื่อป้องกันไม่ให้แบคทีเรียเติบโต
