เจียงเจ๋อหมิน ‘คุณลุงคางคกที่รัก’ ของคนจีน

1 ธ.ค. 2565 - 06:43

  • เจียงเจ๋อหมิน อดีตผู้นำจีนถึงแก่อสัญกรรมในวัย 96 ปี ด้วยโรคลูคีเมียและอวัยวะภายในล้มเหลว

  • ชาวจีนที่ชื่นชมในตัวเจียงเจ๋อหมินทำให้เกิดซับคัลเจอร์ ‘บูชาคางคก’ ซึ่งมาจากการสวมแว่นตาของเจียงเจ๋อหมินที่ทำให้ใบหน้าของเขาคล้ายคางคก

jiang-zemin-toad-worship-china-SPACEBAR-Thumbnail
เจียงเจ๋อหมินเป็นที่จดจำของใครหลายคนในฐานะบุคคลที่มีเสน่ห์และมีความมั่นใจ ซึ่งทำให้เขาโดดเด่นท่ามกลางผู้นำจีนที่มักจะแสดงท่าทีแข็งกร้าวและยากจะหยั่งรู้ ลักษณะภายนอกอย่างการสวมแว่นตากรอบใหญ่ๆ หนาๆ ผมที่ผ่านการหวีอย่างเรียบแปล้ กางเกงเอวสูง และรอยยิ้มกว้าง ล้วนทำให้เขาดูเป็นผู้นำที่เข้าถึงง่าย 

ในวัย 71 เจียงกลายเป็นข่าวใหญ่หลังจากมีภาพเขาว่ายน้ำและเล่นกีตาร์ฮาวายที่ฮาวาย รวมทั้งการพยายามร้องเพลงโอปร่าของปักกิ่งระหว่างการเดินทางเยือนสหรัฐฯ เมื่อปี 1997  

ภาพลักษณ์เหล่านี้ทำให้ชาวจีนจำนวนไม่น้อยชื่นชมเจียงเจ๋อหมินจนกลายเป็นที่มาของฉายา “คุณลุงคางคก” หรือ Uncle Toad เพื่อเป็นการล้อเลียนลุคการสวมแว่นตาของเจียงเจ๋อหมิน จากนั้นจึงเกิดกระแสมีมในอินเทอร์เน็ตที่เรียกเป็นภาษาจีนกลางว่า โม๋หา หรือ บูชาคางคก (toad worship) ส่วนคนที่เป็น toad worshipers จะเรียกตัวเองว่า toad fans หรือ toad lover ก่อนที่มีมเหล่านี้จะกลายเป็นวัฒนธรรมย่อยในโลกอินเทอร์เน็ตของจีน 

ทว่าหลายปีที่ผ่านมาทางการจีนพยายามเซ็นเซอร์ข้อความที่เกี่ยวข้องกับคางคกหรือกบ จนทุกวันนี้ข้อความเหล่านั้นเหลือปรากฏในโซเชียลมีเดียจีนเพียงน้อยนิด ทำให้ชาวจีนบางคนต้องใช้คำอื่นๆ ที่จะบอกให้รูว่าหมายถึงเจียงเจ๋อหมินในการโพสต์ข้อความแสดงความอาลัยต่อการจากไปของอดีตผู้นำรายนี้  

ผู้ใช้โซเชียลมีเดียรายหนึ่งใช้เสียงร้องของคางคกแทนโดยบอกว่า "Ribbit. Rest in peace" บางคนใช้ภาพเล่าเรื่องแทน อาทิ ในเมืองหยางโจวทางตะวันออกของจีนซึ่งเป็นบ้านเกิดของเจียงเจ๋อหมิน ผู้ใช้โซเชียลมีเดียโพสต์ภาพช่อดอกไม้ที่ถูกนำมาวางไว้เพื่อไว้อาลัยแด่เจียงเจ๋อหมิน 

บางคนโพสต์ภาพหน้าปกหนังสือที่มีภาพของเจียงเจ๋อหมินเรื่อง ‘The man who changed China"  หรือบางคนใช้รูปอีโมจิแว่นตาเพื่อสื่อความหมายถึงเจียงเจ๋อหมิน บางคนเลี่ยงมาใช้ภาษาอังกฤษอย่าง RIP หรือ Rest in peace ซึ่งเสี่ยงต่อการถูกเซ็นเซอร์น้อยกว่าภาษาจีนแทน  

และไม่พียงแต่อาลัยต่อการจากไปของเจียงเจ๋อหมินเท่านั้น แต่ยังอาลัยต่อจุดสสิ้นสุดของยุคในอดีตด้วย เช่น “RIP หากมองย้อนกลับไปมันคือยุคที่ดีที่สุด ยุคที่เต็มไปด้วยความหวัง” หรือ “RIP ทั้งคุณและยุคนั้น” “ฉันจะคิดถึงคุณ เพราะตอนนี้อะไรๆ มันแย่มาก RIP” 

เรื่องเด่นประจำสัปดาห์