นักโบราณคดีในเปรูขุดค้นซากของสิ่งที่พวกเขาเชื่อว่าเป็น ‘วัด’ และ ‘โรงละคร’ อายุกว่า 4,000 ปี ซึ่งช่วยเปิดโลกทัศน์ใหม่เกี่ยวกับต้นกำเนิดของศาสนาที่ซับซ้อนในภูมิภาคนี้
ทีมนักโบราณคดีเริ่มศึกษาแหล่งโบราณคดีแห่งใหม่ ‘La Otra Banda, Cerro Las Animas’ ซึ่งตั้งอยู่ใกล้กับเมืองชิกลาโย นอกชายฝั่งทางตอนเหนือของเปรูในเดือนมิถุนายน 2024 โดยขุดแปลงดินที่มีความยาวประมาณ 33 ฟุต กว้าง 33 ฟุต และพบร่องรอยของกำแพงโบราณที่สร้างด้วยโคลนและดินเหนียวลึกเพียง 6 ฟุต
หลุยส์ มูโร อีโนญาน นักวิจัยจากพิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติ ‘Field Museum’ ผู้นำทีมกล่าวว่า “เป็นเรื่องน่าประหลาดใจมากที่โครงสร้างโบราณเหล่านี้มีความใกล้เคียงกับพื้นผิวในปัจจุบันมาก หลังจากขุดลึกลงไปแล้ว นักโบราณคดีพบส่วนหนึ่งของวิหารขนาดใหญ่...อีกสิ่งที่ค้นพบที่น่าตื่นเต้นที่สุดอย่างหนึ่งคือ โรงละครขนาดเล็ก ที่มีพื้นที่หลังเวทีและบันไดที่นำไปสู่แท่นที่มีลักษณะคล้ายเวที”
บันไดของโรงละครมีแผงดินเหนียวขนาบอยู่ 2 ข้างซึ่งมีลวดลายแกะสลักอันวิจิตรบรรจงเป็นสัตว์คล้ายนกในตำนาน รูปดังกล่าวนี้มีลักษณะคล้ายกับภาพสัตว์ในตำนานอื่นๆ ที่ย้อนไปถึงช่วงเริ่มแรก ประมาณ 2,000 ถึง 900 ปีก่อนคริสตกาล ซึ่งเป็นข้อบ่งชี้ว่าวิหารแห่งนี้ถูกสร้างขึ้นเมื่อใด
มูโร อีโนญาน กล่าวว่า “ช่วงเริ่มแรกนั้นมีความสำคัญ เนื่องจากเป็นช่วงที่เราเริ่มเห็นหลักฐานของการสถาปนาศาสนาในเปรูเป็นครั้งแรก” และเสริมว่าการค้นพบครั้งนี้ “บอกเราเกี่ยวกับต้นกำเนิดของศาสนาในยุคเริ่มแรกในภูมิภาคนี้”
เชื่อกันว่าซากโบราณสถานที่ทีมค้นพบในครั้งนี้อาจเกิดขึ้นก่อนแหล่งโบราณคดีที่มีชื่อเสียงที่สุดของประเทศ นั่นก็คือ ‘ป้อมปราการโบราณมาชูปิกชู’ ซึ่งเชื่อกันว่าสร้างขึ้นโดยจักรวรรดิอินคาในศตวรรษที่ 15 เมื่อประมาณ 3,500 ปี
“เราไม่ทราบว่าคนเหล่านี้เรียกตัวเองว่าอะไร หรือคนอื่นเรียกพวกเขาว่าอย่างไร เรารู้เรื่องราวของพวกเขาก็จากสิ่งที่พวกเขาสร้างขึ้น ไม่ว่าจะเป็นบ้าน วัด และของใช้ในสุสาน” มูโร อีโนญาน กล่าว
นอกจากนี้ นักโบราณคดียังพบภาพจิตรกรรมฝาผนังขนาดใหญ่หลายภาพ และได้เก็บตัวอย่างสีจากเม็ดสี ซึ่ง มูโร อีโนญาณจะนำไปวิเคราะห์ในห้องแล็บ รวมถึงส่งตัวอย่างไปตรวจสอบอายุจากคาร์บอนกัมมันตรังสี (carbon dating) เพื่อยืนยันอายุของสถานที่
อย่างไรก็ดี ประเทศแถบเทือกเขาแอนดีสนั้นขึ้นชื่อว่ามีโบราณวัตถุมากมายจากในยุคพรี-ฮิสปานิก (pre-Hispanic) หรือยุคของกลุ่มคนและวัฒนธรรมที่อยู่ในทวีปอเมริกาก่อนที่ คริสโตเฟอร์ โคลัมบัส จะเดินทางมาถึง
เมื่อเดือนสิงหาคม 2023 นักโบราณคดีชาวเปรูได้ขุดพบหลุมศพอายุกว่า 3,000 ปี ซึ่งพวกเขาเชื่อว่าน่าจะใช้สร้างเป็นเกียรติแก่ผู้นำทางศาสนาชั้นสูง
ไม่กี่เดือนก่อนหน้านี้ ทีมก็ยังพบมัมมี่วัยรุ่นอายุกว่า 1,000 ปีถูกห่อด้วยห่อผ้าห่อศพบริเวณชานเมืองลิมา เมืองหลวงของเปรู
