นักวิทย์ถึงกับอึ้ง! เผยภาพถ่ายวาฬหลังค่อม ‘ตัวผู้’ มีเพศสัมพันธ์กันครั้งแรก

นับเป็นครั้งแรกที่นักวิจัยบันทึกการมีเพศสัมพันธ์ระหว่างวาฬหลังค่อม 2 ตัวได้ แต่ที่ยิ่งไปกว่านั้นก็คือ วาฬทั้ง 2 ตัวนั้นยังเป็น ‘ตัวผู้’ อีกด้วย 

เรือส่วนตัวลำหนึ่งพบวาฬโตเต็มวัยนอกเกาะเมาวีในฮาวายเมื่อเดือนมกราคม 2022 โดยนักวิทยาศาสตร์พลเมืองที่อยู่บนเรือได้สังเกตเห็นวาฬตัวหนึ่งมีสีน้ำตาลผิดปกติ จึงติดกล้องใต้น้ำเพื่อบันทึกภาพไว้ ทว่าภาพที่พวกเขาจับได้กลับเป็นภาพของ ‘วาฬหลังค่อมตัวผู้ (Megaptera novaeangliae) กำลังสอดอวัยวะเพศของมันเข้าไปในช่องอวัยวะเพศของวาฬตัวผู้อีกตัวหนึ่งบริเวณใต้เรือประมาณ 3-5 เมตร’ 

“นี่เป็นรายงานแรกของการบันทึกการมีเพศสัมพันธ์ระหว่างวาฬหลังค่อมและเป็นรายงานแรกที่กิจกรรมทางเพศนั้นเป็นของวาฬหลังค่อมตัวผู้ทั้ง 2 ตัว” นักวิจัยเขียนในการศึกษาที่ตีพิมพ์ในวารสารวิทยาศาสตร์ ‘Marine Mammal Science’ เมื่อวันอังคาร (27 ก.พ.) 

ตามการศึกษาวิจัยเผยว่า “วาฬทั้ง 2 ตัวว่ายน้ำเป็นวงกลมรอบๆ เรือเป็นเวลา 30 นาที โดยที่วาฬหลังค่อมตัวหนึ่ง (วาฬ B) ดูเหมือนจะไล่ตามอีกตัว (วาฬ A)…วาฬ A ดูผอมแห้ง มีอาการบาดเจ็บที่กรามอย่างหนัก และมีเหาปลาวาฬ (Cyamus boopis) ปกคลุมอยู่ ซึ่งเป็นปรสิตที่บ่งบอกถึงสุขภาพที่ไม่ดี และเป็นสาเหตุที่เป็นไปได้ของการเปลี่ยนสีผิวตามที่นักวิทยาศาสตร์พลเมืองตั้งข้อสังเกตไว้ตั้งแต่เริ่มต้นติดกล้องใต้น้ำ ในทางกลับกัน วาฬ B กลับดูแข็งแรงและมีสุขภาพดี” 

“วาฬ B ว่ายเข้ามาจากด้านหลังของวาฬ A ซ้ำแล้วซ้ำเล่า และดูเหมือนว่ามันจะจับวาฬ A ไว้ด้วยครีบอก แต่ดูเหมือนว่าวาฬ A จะบิดร่างกายให้เป็นรูปตัว ‘S’ ซึ่งเป็นท่าทางที่การวิจัยก่อนหน้านี้ชี้ให้เห็นว่าวาฬหลังค่อมในฮาวายจะทำท่านี้เมื่อรู้สึกว่าถูกคุกคามหรือเครียด”  

“เป็นไปได้ว่าการใช้ท่าทางนี้ของวาฬ A หมายความว่าพฤติกรรมนี้ไม่เป็นที่พึงปรารถนา แต่วาฬ A ไม่มีแรงที่จะหลีกเลี่ยง มันพยายามว่ายออกจากวาฬ B อย่างช้าๆ แต่ไม่มีการเคลื่อนไหวอย่างกะทันหันหรือรุนแรงใดๆ และไม่ดำดิ่งออกไปนอกสายตา ณ จุดใดๆ เลย” นักวิจัยเขียน 

รายงานวิจัยระบุอีกว่า “หลังจากวาฬ B พยายามสอดใส่อวัยเพศเข้าไปในอวัยวะเพศวาฬ A อยู่หลายครั้ง จากนั้น วาฬ B ก็ดำน้ำและไม่ปรากฏขึ้นอีก…วาฬ A ยังคงอยู่ที่ผิวน้ำ 2-3 นาทีก่อนจะจมหายไปจากสายตา ซึ่งยังไม่ชัดเจนว่าอะไรที่ทำให้วาฬ A มีอาการบาดเจ็บที่กราม แต่นักวิจัยชี้ว่าอาจเป็นผลมาจากการชนกับเรือ” 

บางทีอาจเป็นพฤติกรรมกระชับความสัมพันธ์ทางสังคมของสัตว์ตระกูลวาฬ?

การมีเพศสัมพันธ์ระหว่างตัวผู้และตัวผู้ในสัตว์จำพวกวาฬและโลมา (cetaceans) ซึ่งเป็นกลุ่มสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในทะเล รวมถึงวาฬ โลมา และพอร์พอยส์ พบเห็นได้บ่อยครั้งในโลมาปากขวดทั่วไป (Tursiops truncatus) และสายพันธุ์อื่นๆ อีกหลายชนิด โดยการวิจัยชี้ให้เห็นว่า “สัตว์จำพวกวาฬมีส่วนร่วมในกิจกรรมรักร่วมเพศเพื่อสร้างหรือเสริมสร้างความเหนือกว่าในหมู่ตัวผู้ เพื่อเรียนรู้หรือฝึกฝนพฤติกรรมการสืบพันธุ์ เพื่อสร้างพันธมิตรทางสังคม และแม้กระทั่งเพื่อลดความตึงเครียดทางสังคม” 

นักวิจัยเผยว่า “วาฬ B อาจเข้าใจผิดว่าวาฬ A เป็นตัวเมีย หรืออาจกำลังพยายามกระชับความสัมพันธ์ทางสังคมของพวกมัน แต่พฤติกรรมทางเพศอาจเป็นการแสดงออกถึงอำนาจเหนือคู่แข่งที่อ่อนแอและได้รับบาดเจ็บ”  

แม้ว่านี่จะเป็นกรณีแรกที่มีการบันทึกไว้ของการมีเพศสัมพันธ์รักร่วมเพศในวาฬหลังค่อม แต่เคยมีรายงานเหตุการณ์ที่คล้ายกันเมื่อปี 1998 ระบุว่า “วาฬหลังค่อมตัวผู้กำลังสอดอวัยวะเพศของมันขณะที่มันว่ายอยู่ใกล้ศพของวาฬตัวผู้อีกตัวที่ตายไปไม่นานก่อนหน้านี้” 

“เป็นเรื่องน่าทึ่งที่การพบเห็นพฤติกรรมดังกล่าวเพียง 2 ครั้งในเอกสารวิชาการทางวิทยาศาสตร์เกี่ยวข้องกับวาฬที่ป่วยหรือตาย” นักวิจัยเขียนไว้ในการศึกษาครั้งใหม่ “พฤติกรรมดังกล่าวจะเกิดขึ้นระหว่างตัวผู้ที่แข็งแรง 2 ตัวหรือไม่นั้นยังไม่ทราบ” 

Photo by : Lyle Krannichfeld and Brandi Romano