สำนักงานอุตุนิยมวิทยาญี่ปุ่น (JMA) รายงานว่า เกิดแผ่นดินไหวมากกว่า 1000 ครั้งในช่วง 2 สัปดาห์ที่ผ่านมาบริเวณหมู่เกาะโทคาระอันห่างไกลทางตอนใต้ของญี่ปุ่น สร้างความวิตกกังวลแก่ชาวเกาะจนไม่สามารถนอนหลับสนิทได้ ประกอบกับคำทำนายจากการ์ตูนมังงะญี่ปุ่นเรื่อง ‘The Future I Saw’ ของ ริโอะ ทัตสึกิ ซึ่งเคยทำนายเหตุการณ์แผ่นดินไหวโทโฮคุเมื่อปี 2011 มาแล้วอย่างแม่นยำ (อ่านเพิ่มเติมที่นี่ ญี่ปุ่นวุ่น! นักท่องเที่ยวแห่ยกเลิกทริปเพราะกลัวคำทำนายแผ่นดินไหวจากการ์ตูนมังงะ)
แม้จะยังไม่มีรายงานความเสียหายรุนแรง แต่ JMA ยอมรับว่าไม่สามารถคาดการณ์ได้ว่าแผ่นดินไหวจะหยุดเมื่อใด โดยตั้งแต่วันที่ 21 มิถุนายนเป็นต้นมา มีการสั่นสะเทือนอย่างต่อเนื่องในทะเลรอบเกาะโทคาระ
“กิจกรรมทางแผ่นดินไหวมีความเคลื่อนไหวอย่างมากในทะเลรอบๆ หมู่เกาะโทคาระตั้งแต่วันที่ 21 มิถุนายน” อายาทากะ เอบิตะ ผู้อำนวยการฝ่ายสังเกตการณ์แผ่นดินไหวและสึนามิของ JMA กล่าวเมื่อวันพุธ (2 ก.ค.) หลังจากเกิดแผ่นดินไหวขนาด 5.5 เมื่อเวลาประมาณบ่าย 15.30 น.(ตามเวลาท้องถิ่น) ในหมู่เกาะดังกล่าว ซึ่งตั้งอยู่ทางตอนใต้ของเกาะคิวชูของญี่ปุ่น
“ณ เวลา 16.00 น. วันนี้ (2 ก.ค.) เกิดแผ่นดินไหวเกิน 900 ครั้งแล้ว” เอบิตะ กล่าวกับผู้สื่อข่าว พร้อมเตือนว่า “ชาวบ้านควรเตรียมพร้อมที่จะหลบภัย หรืออพยพ เนื่องจากมีความเป็นไปได้ว่าพื้นที่นี้อาจได้รับผลกระทบจากแผ่นดินไหวที่รุนแรงขึ้น”
หนังสือพิมพ์ Mainichi Shimbun รายงานว่า ในช่วง 10 วันที่ผ่านมาจนถึงวันอังคาร (1 ก.ค.) มีแผ่นดินไหวเกิดขึ้นถึง 740 ครั้งในหมู่เกาะนี้ ซึ่งความรุนแรงอยู่ในระดับ 1 ขึ้นไป (วัดความรุนแรงตามมาตรวัดแผ่นดินไหวของญี่ปุ่น 7 ระดับ)
หมู่บ้านโทคาระได้แจ้งว่า ชาวบ้านรู้สึกเหนื่อยล้าเนื่องจากไม่สามารถนอนหลับได้ “มันรู้สึกเหมือนว่ากำลังสั่นอยู่ตลอดเวลา มันน่ากลัวมากจนเผลอหลับก็ไม่ได้” ชาวบ้านคนหนึ่งกล่าวกับสถานีโทรทัศน์ท้องถิ่น MBC ชาวบ้านอีกคนหนึ่งบอกว่า “ยังไม่ชัดเจนว่าสิ่งนี้จะสิ้นสุดเมื่อไหร่ ฉันกำลังลังเลว่าจะอพยพลูกๆ ของฉันหรือไม่”
ข้อมูลทางการระบุว่า แผ่นดินไหวสูงสุดที่ 183 ครั้งต่อวันในวันที่ 23 มิถุนายน จากนั้นก็ลดลงเหลือ 15 ครั้งในวันที่ 26 มิถุนายน และ 16 ครั้งในวันที่ 27 มิถุนายน แต่ตัวเลขกลับเพิ่มขึ้นอีกครั้งเป็น 34 ครั้งในวันที่ 28 มิถุนายน และ 98 ครั้งในวันที่ 29 มิถุนายน ขณะที่ในวันที่ 30 มิถุนายน มีรายงานแผ่นดินไหว 62 ครั้ง
JMA รายงานว่าในช่วงเดือนกันยายน 2023 เกิดแผ่นดินไหวรุนแรง 346 ครั้งในพื้นที่หมู่เกาะโทคาระ ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญระบุว่า “ลักษณะภูมิประเทศที่ผิดปกติของพื้นที่รอบหมู่เกาะโทคาระทำให้แรงดันใต้ทะเลเพิ่มขึ้นได้ง่าย และแรงดันนี้จะถูกคลายออกมาในรูปแบบของแผ่นดินไหว”
ญี่ปุ่นเป็นหนึ่งในประเทศที่เกิดแผ่นดินไหวบ่อยที่สุดในโลก เนื่องจากตั้งอยู่บนรอยต่อของแผ่นเปลือกโลกใหญ่ 4 แผ่นตามแนวขอบตะวันตกของ ‘วงแหวนแห่งไฟ’ (Ring of Fire) รอบมหาสมุทรแปซิฟิกซึ่งเป็นเขตที่มีแผ่นเปลือกโลกเคลื่อนตัวและเกิดแผ่นดินไหวบ่อยครั้งประมาณ 1,500 ครั้งต่อปี คิดเป็นประมาณ 18% ของแผ่นดินไหวทั่วโลก แม้แผ่นดินไหวส่วนใหญ่ไม่รุนแรง แต่ความเสียหายที่เกิดขึ้นจะแตกต่างกันไปตามสถานที่และความลึกของแผ่นดินไหว
ในสัปดาห์นี้ รัฐบาลญี่ปุ่นกล่าวว่าจำเป็นต้องดำเนินการเพิ่มเติมเพื่อเตรียมพร้อมสำหรับ ‘แผ่นดินไหวครั้งใหญ่’ ที่อาจเกิดขึ้น ซึ่งผู้เชี่ยวชาญเชื่อว่ามีโอกาสสูงที่จะถล่มชายฝั่งแปซิฟิกในอีก 3 ทศวรรษข้างหน้า
แม้ว่าจะไม่สามารถทำนายได้อย่างแม่นยำว่าแผ่นดินไหวจะเกิดขึ้นเมื่อใด แต่เมื่อเดือนมกราคม คณะกรรมการรัฐบาลได้ปรับเพิ่มความน่าจะเป็นของเหตุการณ์แผ่นดินไหวครั้งใหญ่บริเวณร่องลึกนันไก (Nankai Trough) ในอีก 30 ปีข้างหน้าเป็นระหว่าง 75-82%
Photo by : Shutterstock / trusjom / ภาพปก : มุมมองทางอากาศของเกาะและมหาสมุทรในเขตโทชิมะ จังหวัดคาโงชิมะในเกาะคิวชู ประเทศญี่ปุ่น