พบ ‘พยาธิตัวกลม’ ในสมองมนุษย์ครั้งแรกของโลก
ศัลยแพทย์ระบบประสาท ดร.ฮารี ปรียา บันดี ถึงกับร้อง ‘Oh My God’ หลังจากที่เธอตรวจคนไข้แล้วพบ ‘พยาธิตัวกลม’ ยาว 8 ซม.ที่ยังมีชีวิตและดิ้นไปมาในสมองคนไข้ของเธอดร.ฮารี ปรียา บันดี ศัลยแพทย์ระบบประสาท ได้ดึงพยาธิตัวกลมยาว 8 ซม. ออกจากคนไข้ของเธอ จากนั้นจึงโทรไปหาเพื่อนร่วมงานในโรงพยาบาลเพื่อขอคำแนะนำว่าควรทำอย่างไรต่อไป
ผู้ป่วยรายนี้เป็นหญิงอายุ 64 ปีอาศัยอยู่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของรัฐนิวเซาท์เวลส์ ออสเตรเลีย ได้เข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาลท้องถิ่นเป็นครั้งแรกเมื่อปลายเดือนมกราคม 2021 หลังทนทุกข์ทรมานจากอาการปวดท้องและท้องร่วงนาน 3 สัปดาห์ ตามมาด้วยอาการไอแห้งๆ มีไข้ และเหงื่อออกตอนกลางคืนอย่างต่อเนื่อง
ในระหว่างช่วงปี 2022 เธอยังมีอาการหลงลืมและภาวะซึมเศร้าร่วมด้วย ส่งผลให้ต้องส่งตัวไปที่โรงพยาบาลแคนเบอร์รา เพื่อสแกนสมองของเธอด้วยเครื่องตรวจคลื่นแม่เหล้กไฟฟ้า MRI ซึ่งเผยให้เห็นความผิดปกติที่ต้องได้รับการผ่าตัด
“ศัลยแพทย์ประสาทจะจัดการกับการติดเชื้อในสมองเป็นประจำ แต่นี่เป็นการค้นพบครั้งหนึ่งในชีวิต ไม่มีใครคาดคิดว่าจะพบสิ่งนั้น” เซนานนายาเก ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคติดเชื้อจากมหาวิทยาลัยแห่งชาติออสเตรเลียเผย
การค้นพบที่น่าประหลาดใจนี้ทำให้ทีมงานในโรงพยาบาลต้องมารวมตัวกันอย่างรวดเร็วเพื่อดูว่ามันคือ ‘พยาธิตัวกลมชนิดใด’ และที่สำคัญที่สุดคือ ‘การตัดสินใจว่าจะรักษาผู้ป่วยอย่างไร’
หลังจากที่ส่งพยาธิซึ่งยังมีชีวิตอยู่ไปยังห้องทดลองของนักวิทยาศาสตร์ CSIRO ที่วิจัยเกี่ยวกับปรสิต แล้วก็พบว่า พยาธิตัวดังกล่าวเป็นพยาธิตัวกลมสายพันธุ์ ‘โอฟิดาสคาริส โรเบิร์ตซี’ (Ophidascaris robertsi) ที่มักพบในงูเหลือม
ดังนั้น ผู้ป่วยในโรงพยาบาลแคนเบอร์ราจึงถือเป็น ‘กรณีแรกของโลกที่พบปรสิตในมนุษย์’
แพทย์สันนิษฐานว่า อาจเป็นเพราะผู้ป่วยอาศัยอยู่ใกล้บริเวณทะเลสาบซึ่งมีงูเหลือมอาศัยอยู่ แม้จะไม่ได้สัมผัสกับงูโดยตรง แต่เธอก็มักจะเก็บหญ้าพื้นเมือง รวมทั้งผักใบเขียวจากรอบๆ ทะเลสาบมาปรุงอาหาร จึงอาจได้รับพยาธินี้มา
อย่างไรก็ดี แพทย์และนักวิทยาศาสตร์ที่เกี่ยวข้องต่างพากันตั้งสมมติฐานว่า ‘งูหลามอาจปล่อยปรสิตออกมาทางอุจจาระลงในหญ้า ซึ่งพวกเขาเชื่อว่าผู้ป่วยอาจติดเชื้อปรสิตจากการสัมผัสหญ้าพื้นเมืองและนำไปปรุงอาหาร หรือหลังจากรับประทานผักใบเขียว’
เซนานนายาเกเผยว่า “คนไข้ที่น่าสงสารรายนี้ เธอกล้าหาญและมหัศจรรย์มาก…คุณคงไม่อยากเป็นผู้ป่วยรายแรกในโลกที่มีพยาธิตัวกลมซึ่งเดิมทีพบในงูหลามมาอยู่ในสมองของคุณหรอกนะ แน่นอนว่าเราเอาพยาธิตัวดังกล่าวออกมาให้เธอแล้ว เธอยอดเยี่ยมมาก”
“ผู้ป่วยกำลังฟื้นตัวได้ดีและยังคงได้รับการตรวจติดตามอย่างสม่ำเสมอ…นักวิจัยกำลังวิเคราะห์ว่า อาการที่มีอยู่ก่อนหน้าซึ่งทำให้เธอมีภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่องนั้นอาจนำไปสู่การจับพยาธิได้หรือไม่” เซนานนายาเกกล่าว
จากข้อมูลของศูนย์ควบคุมโรคติดต่อสหรัฐฯ (CDC) ระบุว่า 3 ใน 4 ของโรคติดเชื้อใหม่หรือโรคอุบัติใหม่ในคนนั้นมาจาก ‘สัตว์’ “จากการติดเชื้ออุบัติใหม่ทั่วโลก พบว่า ประมาณ 75% เป็นโรคจากสัตว์สู่คน ซึ่งหมายความว่ามีการแพร่เชื้อจาก ‘สัตว์’ สู่ ‘มนุษย์’ ซึ่งรวมถึงไวรัสโคโรนาด้วย”
“แต่ถึงกระนั้นในเคสของผู้ป่วยรายนี้ไม่ได้แพร่เชื้อระหว่างคน ดังนั้นจะไม่ทำให้เกิดการระบาดใหญ่อย่าง โควิด-19 หรืออีโบลา” เซนานนายาเกกล่าวเสริม
