ผู้อำนวยการประจำภูมิภาคยุโรปขององค์การอนามัยโลก ดร.ฮันส์ คลูเก เผยว่า “เอ็มพอกซ์ (Mpox) หรือฝีดาษลิง ‘ไม่ระบาดรุนแรงเหมือนโควิด’ และความเสี่ยงต่อประชากรทั่วไปอยู่ในระดับต่ำ เราต้องร่วมจัดการโรค mpox ไปด้วยกันในทุกภูมิภาคทุกทวีป”
“เราจะเลือกวางระบบควบคุมและกำจัด mpox ทั่วโลกหรือไม่ หรือเราจะเข้าสู่วัฏจักรแห่งความตื่นตระหนก และละเลยอีกครั้ง การตอบสนองของเราในตอนนี้และในปีต่อๆ ไปจะเป็นบททดสอบที่สำคัญสำหรับยุโรปและทั้งโลก” คลูเก กล่าวเสริม
เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว องค์การอนามัยโลก (WHO) ประกาศยกระดับให้ mpox เป็นภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุขระดับโลกอีกครั้ง ซึ่งนับเป็นครั้งที่ 2 ในรอบ 2 ปี หลังจาก mpox ระบาดอย่างรวดเร็วในสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก และคร่าชีวิตไปแล้วมากกว่า 1,000 ราย แถมยังแพร่กระจายไปยังประเทศเพื่อนบ้านในแอฟริกาด้วย
เดิมทีโรคนี้เรารู้จักกันในชื่อ ‘ฝีดาษลิง’ (monkeypox) เป็นโรคติดเชื้อไวรัสที่พบได้น้อยซึ่งแพร่กระจายผ่านการสัมผัสใกล้ชิด มักพบมากที่สุดในแอฟริกาตะวันตกหรือแอฟริกากลาง และถูกแบ่งออกเป็น 2 สายพันธุ์ :
- สายพันธุ์กลุ่ม 1 เรียกว่า ‘Clade I’ เป็นสายพันธุ์ดั้งเดิม หรือสายพันธุ์แอฟริกากลาง ทำให้เกิดอาการป่วยและเสียชีวิตได้รุนแรงกว่ากลุ่ม 2 ตามข้อมูลของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกา (CDC) ระบุว่า การระบาดบางครั้งทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตมากถึง 10% แม้ว่าการระบาดที่เกิดขึ้นล่าสุดจะมีอัตราการเสียชีวิตที่ต่ำกว่าก็ตาม ส่วนสายพันธุ์ใหม่ที่กำลังระบาดอยู่ในคองโก และแอฟริกาอยู่ในขณะนี้ก็กลายพันธุ์มาจากกลุ่มนี้เรียกว่า ‘Clade Ib’
- สายพันธุ์กลุ่ม 2 เรียกว่า ‘Clade II’ หรือสายพันธุ์แอฟริกาตะวันตกนั้นเคยระบาดรุนแรงนอกแอฟริกาในปี 2022 จนต้องประกาศเป็น ‘ภาวะฉุกเฉิน’ ติดเชื้อง่ายกว่า แต่มีความรุนแรงน้อยกว่ากลุ่ม ‘Clade I’ และไม่ค่อยอันตรายถึงชีวิต ตามข้อมูลของ CDC ระบุว่า ผู้ป่วยมากกว่า 99.9% รอดชีวิตจากสายพันธุ์นี้
เมื่อวันที่ 15 ส.ค.ที่ผ่านมา สวีเดนกลายเป็นประเทศแรกนอกทวีปแอฟริกาที่พบเคสผู้ป่วยไวรัส mpox กลายพันธุ์เป็น ‘Clade Ib’ และพบอีก 1 รายในฟิลิปปินส์เมื่อวันที่ 19 ส.ค. ทำให้หลายประเทศในเอเชียเฝ้าระวังการระบาดอย่างใกล้ชิด
“ทุกวันนี้ เราพบผู้ป่วยเชื้อ mpox สายพันธุ์ ‘Clade II’ รายใหม่ประมาณ 100 รายในภูมิภาคยุโรปทุกเดือน อย่างไรก็ตาม การเฝ้าระวังการระบาดของกลุ่มสายพันธุ์ ‘Clade I’ ในปัจจุบันทำให้ยุโรปมีโอกาสที่จะหันกลับมาให้ความสำคัญกับกลุ่มสายพันธุ์ ‘Clade II’ อีกครั้ง” คลูเก กล่าวเสริม
