น้ำแข็ง 'แอนตาร์กติกาตะวันตก' ละลายเร็วกว่าที่คาด เมืองชายฝั่งเสี่ยงจมน้ำ

24 ตุลาคม 2566 - 09:26

Sea-level-rise-rapid-ice-melt-in-west-Antarctic-now-unavoidable-SPACEBAR-Hero.jpg
  • งานวิจัยล่าสุด ระบุ น้ำแข็งด้านตะวันตกของแอนตาร์กติกาละลายอย่างรวดเร็ว ‘เป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้’ แม้จะลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกมากแค่ไหนก็ตาม

  • การละลายของน้ำแข็งนี้เร็วกว่าที่เคยคาดไว้ ภายในศตวรรษนี้ละลายเร็วกว่าศตวรรษที่ผ่านมาถึง 3 เท่า

  • ระดับน้ำทะเลที่จะเพิ่มสูงขึ้น จะส่งผลกระทบกับคนนับร้อยล้านคนที่อาศัยอยู่ในเมืองใกล้ชายฝั่ง

มีงานวิจัยมากมายที่ล้วนเตือนเรื่องระดับน้ำทะเลที่จะสูงขึ้น จากน้ำแข็งขั้วโลกละลาย และงานวิจัยชิ้นใหม่ล่าสุดก็ระบุว่าระดับน้ำทะเลจะเพิ่มสูงขึ้นในอนาคตมากกว่าที่เคยคาดมาก่อน และกระทบผู้คนหลายร้อยล้านคนบนโลก ที่อาศัยในเมืองใกล้ชายฝั่ง 

งานวิจัยล่าสุดระบุ น้ำแข็งด้านตะวันตกของทวีปแอนตาร์กติกาที่ละลายเร็วมากขึ้นเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ในช่วงเวลาที่เหลือของศตวรรษนี้ ไม่ว่าจะลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์แค่ไหนก็ตาม นักวิทยาศาสตร์กล่าวว่า นั่นหมายความว่าระดับน้ำทะเลเพิ่มสูงขึ้นเป็นเรื่องที่น่ากลัวมาก และทำให้บางเมืองบริเวณชายฝั่งจะต้องถูกทิ้งร้าง 

ในปี 2021 คณะกรรมการระหว่างรัฐบาลว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ หรือ Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) ของสหประชาชาติ ได้เผยแพร่การคาดการณ์ระดับน้ำทะเลในอนาคตฉบับล่าสุด พบว่าระดับน้ำทะเลทั่วโลกโดยเฉลี่ยจะสูงขึ้นระหว่าง 0.28 เมตร และ 1.01 เมตร ภายในปี 2100 โดยเหตุผลสำคัญมาจากการละลายของธารน้ำแข็งและแผ่นดินน้ำแข็ง ซึ่งระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้นหนึ่งเมตรอาจฟังดูไม่มาก แต่การเพิ่มขึ้นนี้จะทำให้ผู้คนหลายร้อยล้านคนทั่วโลกตกอยู่ในความเสี่ยงชายฝั่งถูกน้ำท่วม 

ธารน้ำแข็งภาคพื้นทวีปหรือแผ่นดินน้ำแข็งหลักขนาดใหญ่ (Ice Sheet)ด้านตะวันตกของแอนตาร์กติกาถ้าละลายหมดจะทำให้ระดับน้ำทะเลเพิ่มสูงขึ้น 5 เมตร ซึ่งการศึกษาก่อนหน้านี้คาดว่าจะถล่มลงมาในช่วงเวลาหลายศตวรรษ แต่งานวิจัยใหม่นี้ชี้ว่า แม้จะลดการปล่อยก๊าซเต็มที่ในช่วงหลายทศวรรษที่จะถึงนี้ ก็ไม่สามารถชะลอการละลายได้

การวิเคราะห์นี้พบว่าอัตราการละลายของหิ้งน้ำแข็ง(Ice Shelf) ในทะเลอามันด์เซน (Amundsen Sea) ทางด้านตะวันตกของแอนตาร์กติกาจะเร็วขึ้น 3 เท่าในศตวรรษนี้ เมื่อเทียบกับศตวรรษที่ผ่านมา แม้ว่าโลกจะมีการทำข้อตกลงปารีส เพื่อควบคุมอุณหภูมิโลกไม่ให้เพิ่มเกิน 1.5 องศาเซลเซียสจากช่วงก่อนการปฏิวัติอุตสาหกรรม 

การสูญเสียหิ้งน้ำแข็ง (Ice Shelf) ซึ่งเป็นส่วนที่ลอยบนทะเลยื่นออกมาจากแผ่นดินน้ำแข็งหลักขนาดใหญ่ (Ice Sheet) มีบทบาทสำคัญในการยึดเกาะกับธารน้ำแข็งที่อยู่ด้านหลัง หมายความว่าแผ่นดินน้ำแข็งหลักง่ายที่จะไถลลงสู่มหาสมุทรเร็วขึ้น  

ผู้คนหลายล้านคนที่อาศัยอยู่ในเมืองบริเวณชายฝั่งจะได้รับผลกระทบจากระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้น เช่น นิวยอร์ค มุมไบ เซี่ยงไฮ้ และมากกว่าหนึ่งในสามของประชากรโลกอาศัยอยู่ในพื้นที่ 100 กม.จากชายฝั่ง

แผนที่ทวีปแอนตาร์กติกา
Photo: แผนที่ทวีปแอนตาร์กติกา ที่มา: Wikimedia

วิกฤตสภาพภูมิอากาศได้ทำให้ระดับน้ำทะเลเพิ่มสูงขึ้นจากแผ่นดินน้ำแข็งและธารน้ำแข็งละลาย และความร้อนในทะเลขยายวงกว้างมากขึ้น นักวิทยาศาสตร์กล่าวว่า ในอนาคตระดับน้ำทะเลจะเพิ่มสูงขึ้นแบบคาดเดาไม่ได้ครั้งใหญ่ที่สุดในแอนตาร์กติกา ซึ่งจะทำให้เตรียมแผนรับมือได้ยากมาก นักวิจัยยังบอกด้วยว่า จำเป็นอย่างมากที่จะต้องเร่งคำนวณความสูงของระดับน้ำทะเลที่จะเพิ่มสูงขึ้นจากน้ำแข็งละลายให้เป็นตัวเลขที่ชัดเจนจากการค้นพบครั้งใหม่นี้ 

ดร.เคทลิน นอเทน จากคณะสำรวจแอนตาร์กติกาแห่งสหราชอาณาจักร (British Antarctic Survey) ผู้นำการวิจัย กล่าวว่า “การศึกษาของเราไม่ใช่ข่าวดี เราอาจสูญเสียการควบคุมหิ้งน้ำแข็งด้านตะวันตกของแอนตาร์ติกที่กำลังละลายตลอดช่วงศตวรรษที่ 21 ซึ่งนี่เป็นผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ ที่เราอาจจะทำได้แค่ปรับตัว และนั่นก็หมายความว่าชุมชนบริเวณชายฝั่งบางแห่งจะทำได้เพียงป้องกันต่อไปหรือยอมทิ้ง” 

งานวิจัยนี้เผยแพร่ในวารสาร Nature Climate Change ซึ่งใช้แบบจำลองคอมพิวเตอร์ความละเอียดสูง ของทะเลอามันด์เซน เพื่อประเมินความร้อนในภูมิภาคนี้อย่างครอบคลุมที่สุด ผลปรากฏว่าอัตราการละลายที่เพิ่มสูงขึ้นในศตวรรษที่ 21 ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้เลย แม้จะใส่แผนการลดการเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิลที่น่าจะเป็นไปได้แล้วก็ตาม 

ปัจจัยสำคัญก็คือความแปรปรวนของสภาพภูมิอากาศตามธรรมชาติมีผลต่อแอนตาร์ติกาตะวันตก และการละลายจากความแปรปรวนนี้ก็ทำให้แผนการลดการปล่อยก๊าซไม่ว่าจะเร็ว ปานกลาง หรือช้า ก็สร้างความแตกต่างเพียงเล็กน้อยต่อการละลายของน้ำแข็งแถบนี้ 

ดร. เทียโก เซกาบินาซซิ ดอตโต จากศูนย์มหาสมุทรศาสตร์แห่งชาติสหราชอาณาจักร (UK National Oceanography) กล่าวว่า “ดูเหมือนว่าเราจะผ่านจุดที่สูงที่สุดในการหลีกเลี่ยงความไม่คงที่ของแผ่นดินน้ำแข็งฝั่งตะวันตกของแอนตาร์กติกา อย่างไรก็ตามการพังถล่มนี้ยังไม่แน่นอน มันสามารถที่จะเกิดขึ้นในช่วงทศวรรษสำหรับหิ้งน้ำแข็งบางจุด หรืออาจเป็นหลายศตวรรษ” 

“บทสรุปของงานชิ้นนี้ใช้แบบจำลองเดียวและจำเป็นที่จะต้องนำมาใช้อย่างระมัดระวัง” แต่เขาก็บอกว่ามีรายละเอียดบางอย่างจากการค้นพบนี้ตรงกับการศึกษาก่อนหน้า “นี่ก็เป็นการสร้างความมั่นใจว่าการศึกษานี้จำเป็นที่จะถูกนำไปใช้ในการพิจารณาของผู้กำหนดนโยบาย”

เรื่องเด่นประจำสัปดาห์