‘ไมโครพลาสติก’ (อาจ) กระตุ้นการก่อ ‘เมฆ’ และส่งผลต่อสภาพอากาศ

20 พฤศจิกายน 2566 - 09:27

Study-finds-microplastics-influence-clouds-formation-and-weather-SPACEBAR-Hero.jpg
  • งานวิจัยล่าสุดพบ ไมโครพลาสติก มีผลต่อการก่อตัวของเมฆและส่งผลต่อสภาพอากาศ

  • ขณะที่งานวิจัยก่อนหน้านี้พยายามศึกษาผลกระทบของไมโครพลาสติกต่อสุขภาพของมนุษย์

ไมโครพลาสติก กลายเป็นสิ่งที่พบได้ทุกที่ที่มันไม่ควรอยู่ จนเกือบเรียกได้ว่าอยู่ในทุกส่วนของชีวิตบนโลกใบนี้ ทั้งในน้ำดื่ม อาหาร อากาศ หรือแม้กระทั่งในเลือด และตอนนี้นักวิทยาศาสตร์พบว่าอนุภาคจิ๋วเหล่านี้อาจสามารถส่งผลต่อสภาพอากาศด้วย  

นักวิจัย รายงานว่า เขาตรวจพบไมโครพลาสติกในตัวอย่างเมฆส่วนใหญ่ ที่เก็บมาจากยอดเขาในประเทศจีน ในการศึกษาที่ตีพิมพ์ในวารสาร Environmental Science & Technology Letters ของสมาคมเคมีแห่งสหรัฐอเมริกา

การศึกษานี้ติดตามว่าไมโครพลาสติกไปสิ้นสุดอยู่ที่จุดไหน และพบว่ามันสามารถมีบทบาทต่อการก่อตัวของเมฆ 

ไมโครพลาสติก ส่งผลต่อสภาพอากาศอย่างไร

นักวิจัยพบว่าไมโครพลาสติกส่งผลกระทบต่อการก่อตัวของเมฆ และเมฆนั้นก็มีความสำคัญอย่างมากต่อสภาพอากาศที่เราต้องเจอ เมฆผลิตหยาดน้ำฟ้า ในรูปแบบของฝน หิมะ และทุกสิ่งที่เกิดขึ้นระหว่างนั้น อีกทั้งยังช่วยกันแสงอาทิตย์ และลดการแผ่รังสีจากดวงอาทิตย์ ซึ่งหมายถึงช่วยให้อุณหภูมิเย็นลง 

ในการก่อตัวของเมฆ ไอน้ำซึ่งเป็นก๊าซจำเป็นที่จะต้องกลายเป็นหยดน้ำซึ่งเป็นของเหลว จากนั้นหยดน้ำปริมาณมากก็รวมตัวกันกลายเป็นเมฆ 

ในการก่อตัวของหยดน้ำ ขณะนั้นไอน้ำก็มีปฏิกิริยากับอนุภาคของแข็งเล็กจิ๋วในชั้นบรรยากาศด้วย เช่น ฝุ่น ขี้เถ้า หรือ เกลือจากมหาสมุทร และจากการศึกษาพบว่า ตอนนี้ไมโครพลาสติก ได้ถูกเพิ่มเข้าไปในนี้ด้วย 

อนุภาคเหล่านี้ชอบน้ำ ซึ่งหมายถึงพวกมันจะถูกดึงดูดเข้ากับน้ำ เมื่อหยดน้ำแรกติดกับไมโครพลาสติกและอนุภาคจิ๋วอื่นๆ หยดน้ำอื่นๆก็จะถูกดึงให้มารวมกันมากขึ้นและก่อเป็นเมฆ 

กระบวนการนี้ก็เหมือนกับการที่ประกายไฟจุดเดียวสามารถทำให้เกิดไฟไหม้ลามทุ่งได้ เช่นเดียวกัน หนึ่งอนุภาคจิ๋วในชั้นบรรยากาศสามารถก่อให้เกิดกระบวนการที่กลายเป็นสิ่งที่ยิ่งใหญ่ขึ้นได้ 

จากการศึกษานี้ นักวิจัยยังต้องวิจัยเพิ่มเติมเพื่อทำความเข้าใจให้แน่ชัดถึงขอบเขตของไมโครพลาสติกว่ามีอิทธิพลต่อการก่อตัวของเมฆได้แค่ไหน โดยยังไม่มีคำตอบของคำถามที่ว่า ไมโครพลาสติกปริมาณมากจะทำให้เกิดการก่อตัวของเมฆมากขึ้นหรือไม่ หรือ เมฆที่เพิ่มขึ้นจะทำให้เกิดหยาดน้ำฟ้าเพิ่มขึ้นไหม หรือช่วยบดบังให้อากาศเย็นลงหรือไม่ 

ไมโครพลาสติกอยู่ในชั้นบรรยากาศได้อย่างไร

ไมโครพลาสติก คือชิ้นส่วนพลาสติกขนาดเล็กจิ๋ว ไม่เกิน 5 มิลลิเมตร และเบามากพอที่จะลอยไปตามลมและถูกดึงขึ้นไปในชั้นบรรยากาศ 

นักวิจัยพบตัวอย่างไมโครพลาสติกที่อยู่ในอากาศเหนือ ‘เขาไท่’ ในประเทศจีน และพัฒนาแบบจำลองคอมพิวเตอร์เพื่อจำลองการเดินทางของอนุภาคเหล่านั้นว่าไปสิ้นสุดตรงนั้นได้อย่างไร แบบจำลองเผยว่า อากาศไหลมาจากบริเวณใกล้เคียงที่เป็นเมืองของจีนที่มีผู้คนอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก ซึ่งเป็นแหล่งใหญ่ของไมโครพลาสติก นี่ก็แสดงให้เห็นว่าไมโครพลาสติกถูกผลิตออกมาบนระดับพื้นดินแล้วถูกลมพัดพาขึ้นไปและไปในระยะทางไกลมาก  

Judith Enck ประธาน Beyond Plastics ที่ทำงานเพื่อหยุดมลพิษจากพลาสติก กล่าวว่า โดยทั่วไปแล้วไมโครพลาสติกถูกพบในพื้นที่เมืองมากกว่าชนบท นับตั้งแต่ประชากรมีจำนวนเพิ่มขึ้นทำให้เกิดความต้องการผลิตภัณฑ์พลาสติกเพิ่มสูงขึ้น แต่พื้นที่ชนบทก็กำลังไล่ตามการผลิตพลาสติกอย่างรวดเร็ว 

ไมโครพลาสติกที่มีขนาดเล็กจิ๋ว ง่ายที่จะเคลื่อนที่ไปในวัฏจักรของสิ่งแวดล้อม เช่น วัฏจักรน้ำ และสุดท้ายไปหยุดอยู่ที่ร่างกายมนุษย์ ทำให้เกิดผลกระทบที่น่ากังวล แต่จนถึงขณะนี้ก็ยังไม่ชัดเจน 

ผู้เชี่ยวชาญส่วนใหญ่เชื่อว่าจำเป็นที่จะต้องศึกษาเพิ่มเติมเพื่อระบุให้แน่ชัดเกี่ยวกับผลกระทบของไมโครพลาสติกต่อสุขภาพของมนุษย์ แต่การศึกษาหลายชิ้นได้แสดงว่าพบผลร้ายต่อสุขภาพซึ่งสามารถพิสูจน์ได้

เรื่องเด่นประจำสัปดาห์