ทีมนักโบราณคดีในสหราชอาณาจักรได้เปิดเผยใบหน้าที่สร้างขึ้นใหม่ของผู้หญิงยุคนีแอนเดอร์ทัล (Neanderthal) วัย 40 กว่าๆ ที่ถูกฝังอยู่ในถ้ำเมื่อ 75,000 ปีก่อน
ร่างของหญิงนีแอนเดอร์ทัลรายนี้ถูกพบในถ้ำชานิดาร์ ซี (Shanidar Z) ภูมิภาคเคอร์ดิสถานของอิรัก (Kurdistan) เมื่อปี 2018 ทีมนักวิจัยจึงตั้งชื่อเธอว่า ‘ชานิดาร์ ซี’ โดยร่างของเธออยู่ในลักษณะท่านอน มือซ้ายขดอยู่ใต้ศีรษะของเธอ และก้อนหินที่อยู่ด้านหลังศีรษะของเธออาจถูกวางไว้เป็นเบาะ
นักวิทยาศาสตร์ที่ศึกษาซากศพของหญิงดังกล่าวได้พยายามประกอบกะโหลกศีรษะของเธอจากเศษกระดูก 200 ชิ้นเข้าด้วยกัน ซึ่งเป็นกระบวนการที่ใช้เวลา 9 เดือน พวกเขาใช้รูปทรงของใบหน้าและกะโหลกศีรษะเป็นแนวทางในการฟื้นฟูเพื่อทำความเข้าใจว่าเธออาจมีหน้าตาเป็นอย่างไร
ดร.เอ็มมา โพเมรอย นักมานุษยวิทยาและรองศาสตราจารย์ประจำภาควิชาโบราณคดีของมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ ผู้ซึ่งพบโครงกระดูกกล่าวว่า “จริงๆ แล้วเธอมีใบหน้าที่ค่อนข้างใหญ่เมื่อเทียบกับขนาดตัวของเธอ คิ้วของเธอก็ค่อนข้างใหญ่ด้วย ซึ่งปกติแล้วเราจะมองไม่เห็น…”
ถ้ำที่ฝังร่างของชานิดาร์ ซี เป็นที่รู้จักกันดีในหมู่นักโบราณคดีเนื่องจากมีหลุมศพของมนุษย์ยุคนีแอนเดอร์ทัลถูกค้นพบที่นั่นในปี 1960 ทำให้นักวิจัยเชื่อว่ามนุษย์ยุคนีแอนเดอร์ทัลอาจฝังศพของพวกเขาด้วยดอกไม้ ซึ่งเป็นความท้าทายแรกต่อมุมมองที่แพร่หลายว่ามนุษย์โบราณนั้นโง่และโหดเหี้ยมเหมือนสัตว์ร้าย อย่างไรก็ตาม การวิจัยครั้งต่อมาโดยทีมงานของ ดร.โพเมรอยก็ทำให้เกิดข้อสงสัยเกี่ยวกับทฤษฎีการฝังดอกไม้ดังกล่าวด้วย
แต่พวกเขาสงสัยว่าละอองเกสรที่พบในหลุมศพอาจมาจากการผสมเกสรของผึ้ง
อย่างไรก็ตาม ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา นักวิทยาศาสตร์ได้พบหลักฐานที่เพิ่มมากขึ้นเกี่ยวกับความฉลาด ความสลับซับซ้อน และความซับซ้อนของมนุษย์ยุคนีแอนเดอร์ทัล ซึ่งรวมถึงงานศิลปะ และเครื่องมือต่างๆ
มนุษย์ยุคนีแอนเดอร์ทัลกลับมาที่ถ้ำชานิดาร์หลายครั้งเพื่อฝังศพ นอกจากนี้ การวิจัยยังพบซากมนุษย์นีแอนเดอร์ทัล 10 ศพที่ถ้ำดังกล่าว โดยครึ่งหนึ่งดูเหมือนจะถูกฝังแบบจงใจติดต่อกัน การวิจัยชี้ว่ามนุษย์นีแอนเดอร์ทัลอาจไม่ได้ให้เกียรติผู้เสียชีวิตด้วยช่อดอกไม้ แต่ชาวถ้ำชานิดาร์น่าจะเป็นสายพันธุ์ที่มีความเห็นอกเห็นใจ
การสร้างกะโหลกศีรษะขึ้นมาใหม่
ดร.โพเมรอยเล่าถึงการสร้างกะโหลกศีรษะของชานิดาร์ ซี ขึ้นมาใหม่ ซึ่งถูกบดขยี้หลังจากความตายไม่นานนี้ ว่า “เป็นปริศนาจิ๊กซอว์ 3 มิติที่มีเดิมพันสูง กระดูกฟอสซิลเหล่านี้ถูกทำให้แข็งด้วยสารคล้ายกาว จากนั้นนำเอาตะกอนถ้ำก้อนเล็กๆ ออก และห่อด้วยกระดาษฟอยล์ ก่อนที่นักวิจัยจะส่งไปที่มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์เพื่อทำการวิเคราะห์”
ในห้องปฏิบัติการเคมบริดจ์ นักวิจัยทำการสแกนไมโคร-ซีที (micro-CT) ของแต่ละบล็อก และใช้การสแกนดังกล่าวแยกชิ้นส่วนกระดูก
ดร.ลูเซีย โลเปซ-โปแลง เพื่อนร่วมงานของดร.โพเมรอย ซึ่งเป็นนักอนุรักษ์โบราณคดีจากสถาบันบรรพชีวินวิทยามนุษย์และวิวัฒนาการทางสังคมแห่งกาตาลันในสเปน ได้ประกอบกะโหลกศีรษะมากกว่า 200 ชิ้นเข้าด้วยกันด้วยตาเพื่อให้มันกลับคืนสู่รูปทรงเดิม
“การบูรณะใหม่ช่วยเชื่อมช่องว่างระหว่างกายวิภาคศาสตร์กับเวลา 75,000 ปี” ดร.โพเมรอยกล่าว
