หลังจากบรรลุข้อตกลงเป็นที่เรียบร้อยแล้วสำหรับเงื่อนไข ‘แร่แรร์เอิร์ธ’ ที่สหรัฐฯ และยูเครนหารือกันอย่างดุเดือดเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว ซึ่งสุดท้ายแล้วประธานาธิบดีโวโลดีมีร์ เซเลนสกี ของยูเครนจะเดินทางมายังกรุงวอชิงตันในวันศุกร์นี้ (28 ก.พ.) เพื่อลงนามในข้อตกลงดังกล่าว โดยเซเลนสกียอมแลกกับความปลอดภัยของประเทศ
ความสำเร็จของข้อตกลงแร่แรร์เอิร์ธ ขึ้นอยู่กับผลลัพธ์ของการประชุมของเขากับทรัมป์ในสัปดาห์นี้ รายละเอียดสำคัญยังไม่ได้ถูกเปิดเผยต่อสาธารณะ แต่เดนิส ชมีฮาล นายกฯ ยูเครนเผยว่ามีแผนที่จะจัดตั้งกองทุนเพื่อการฟื้นฟูยูเครน
เซเลนสกีอธิบายข้อตกลงทวิภาคีนี้ว่า “นี่แค่เบื้องต้น” พร้อมกล่าวว่าเขาต้องการข้อตกลงเพิ่มเติมที่รวมถึงการรับประกันความปลอดภัยของสหรัฐฯ เพื่อขัดขวางการรุกรานอีกครั้งของรัสเซีย แต่ทรัมป์เผยว่าสหรัฐจะไม่ให้การรับประกัน ‘เกินกว่า... มาก’ และกล่าวว่าความรับผิดชอบควรตกไปอยู่ที่ยุโรปแทน ทั้งนี้ ดูเหมือนว่าทรัมป์จะตัดโอกาสที่ยูเครนจะเข้าเป็นสมาชิกนาโตออกไปด้วย ซึ่งนั่นเป็นความทะเยอทะยานอันยาวนานของเซเลนสกี
ทรัมป์กล่าวในการประชุมคณะรัฐมนตรีเมื่อวันพุธ (26 ก.พ.) ว่า “การมีคนงานชาวอเมริกันเข้ามาขุดแร่แรร์เอิร์ธบนผืนแผ่นดินยูเครนจะเป็น ‘การรักษาความปลอดภัยโดยอัตโนมัติให้กับยูเครน’...ยูเครนลืมเรื่องการเข้าร่วมนาโตไปได้เลย...การหยุดยิงระหว่างยูเครนและรัสเซียคงจะเกิดขึ้นในเร็วๆ นี้ เราจะทำข้อตกลงกับรัสเซียและยูเครนเพื่อหยุดการสังหารผู้คน”
เซเลนสกีให้สัมภาษณ์กับผู้สื่อข่าวในกรุงเคียฟเมื่อวันพุธที่ผ่านมาว่า การค้ำประกันความปลอดภัยที่ยูเครนต้องการนั้นไม่ได้ระบุไว้ในข้อตกลงข้อตกลงแร่แรร์เอิร์ธกับสหรัฐฯ แต่จะมีการหารือกันในการเจรจารอบต่อไปกับสหรัฐฯ และพันธมิตรอื่นๆ
“กองทัพยูเครนจะยังคงสู้รบต่อไป เว้นแต่การหยุดยิงจะรับประกันความปลอดภัย” และเผยอีกว่าเขาจะไม่ยอมรับข้อตกลงหากไม่มียูเครนเข้ามาเกี่ยวข้อง แต่ไม่ได้ระบุอย่างชัดเจนว่ากองทัพยูเครนจะสามารถสู้รบต่อไปได้หากไม่สามารถบรรลุเงื่อนไขในระหว่างการเจรจา “หากไม่มีการรับประกันความปลอดภัย เราจะไม่มีการหยุดยิง ไม่มีอะไรเลย ผมอยากหาแนวทางเข้านาโต หรืออะไรทำนองนั้น...” เซเลนสกี กล่าว
“ยูเครนอยู่ในสถานะที่ยากลำบากอย่างยิ่ง ขณะนี้ยูเครนตกอยู่ภายใต้แรงกดดันสองเท่า เนื่องจากพันธมิตรรายสำคัญของเรา ซึ่งเราถือเป็นพันธมิตรเชิงยุทธศาสตร์ ดูเหมือนจะเปลี่ยนฝ่าย สิ่งที่โดนัลด์ ทรัมป์ทำมาจนถึงตอนนี้เป็นสิ่งที่ไม่มีใครในยูเครนคาดคิด ทางเลือกคือยูเครนต้องปฏิเสธและเผชิญกับผลที่ตามมา หรือยูเครนต้องยอมรับเงื่อนไขการเจรจาระหว่างสหรัฐฯ และรัสเซีย” โอเล็กซี เมลนิค นักวิเคราะห์ด้านความปลอดภัยและผู้อำนวยการร่วมของกลุ่มวิเคราะห์ ‘Razumkov’ ในกรุงเคียฟ กล่าว
นอกจากนี้ เซเลนสกียังกล่าวในการแถลงข่าวว่า “ยูเครนจะไม่คืนเงินที่สหรัฐฯ มอบให้เป็นส่วนหนึ่งของข้อตกลงทรัพยากรธรรมชาติ...ผมจะไม่ยอมรับการชำระหนี้แม้แต่ 10 เซ็นต์ในข้อตกลงนี้ มิฉะนั้นแล้ว เรื่องนี้จะกลายเป็นบรรทัดฐาน”
(Photo by Alex WROBLEWSKI and Tetiana DZHAFAROVA / AFP)