ต้องยอมรับว่าวันอากาศดีของกรุงเทพฯ มีน้อยมาก เมื่อเทียบกับเมืองซูริก ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ที่เฉลี่ยแล้วเจอฝุ่นแค่ 0.4 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร ขณะที่คนกรุงเทพฯ เสพฝุ่นเฉลี่ย 80 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร เทียบเท่าการสูบบุหรี่ 1,297.14 มวน
ข้อมูลโดย Rocket Media Lab ซึ่งอ้างอิงการเก็บรวบรวมสถิติจากเว็บไซต์ The World Air Quality Index Project พบว่า ในปี 2024 ที่ผ่านมา กรุงเทพฯ มีวันที่อากาศดี คืออยู่เกณฑ์สีเขียว 43 วัน คิดเป็น 11.81% เพิ่มสูงขึ้นกว่าปี 2023 ที่มีวันที่อากาศดีเพียง 31 วัน
ในปี 2024 ส่วนใหญ่นั้นเป็นวันที่อากาศมีคุณภาพปานกลาง คือเกณฑ์สีเหลือง 252 วัน หรือคิดเป็น 69.23% ของทั้งปี และหากเทียบกับปี 2023 ที่มีอากาศในเกณฑ์สีเหลือง 241 วันแล้วก็นับว่าเพิ่มมากขึ้นจากปีก่อน
ส่วนวันที่มีคุณภาพอากาศที่มีผลต่อสุขภาพต่อกลุ่มที่มีสัมผัสไวต่อมลพิษ หรือสีส้ม มี 61 วัน หรือคิดเป็น 16.76% ของทั้งปี ลดลงจากปี 2023 ที่มีจำนวน 78 วัน
วันที่มีอากาศมีผลกระทบต่อสุขภาพ หรืออยู่ในเกณฑ์สีแดง มี 8 วัน หรือคิดเป็น 2.20% ของทั้งปี และเมื่อเทียบกับปี 2023 ที่มีมากถึง 14 วัน หรือลดลงจากเดิม 6 วัน
โดยภาพรวมแล้วอากาศในปี 2024 มีวันที่อากาศดีเพิ่มขึ้น วันที่อากาศมีคุณภาพปานกลางก็เพิ่มขึ้น ส่วนวันที่มีคุณภาพอากาศที่มีผลต่อสุขภาพต่อกลุ่มที่มีสัมผัสไวต่อมลพิษหรือสีส้ม ลดลง และวันที่มีอากาศมีผลกระทบต่อสุขภาพก็ยังลดลงอีกด้วย
“มกราคม” เดือนที่อากาศเลวร้ายที่สุดในปี 2024
เดือนมกราคม คว้าแชมป์อากาศยอดแย่แห่งปี 2024 โดยไม่มีวันที่อยู่ในเกณฑ์สีเขียว หรืออากาศดีอยู่เลย สำหรับวันที่มีสีเหลืองหรือคุณภาพอากาศปานกลางพบว่ามี 8 วัน ส่วนสีส้มหรือคุณภาพอากาศที่มีผลต่อสุขภาพต่อกลุ่มที่มีสัมผัสไวต่อมลพิษ 19 วัน และสีแดง หรือมีผลต่อสุขภาพ 4 วัน
เดือนกุมภาพันธ์ รองแชมป์อากาศยอดแย่แห่งปี 2024 โดยไม่มีวันที่อยู่ในเกณฑ์สีเขียวที่ถือว่าอากาศดีเลย ขณะที่มีวันที่อากาศอยู่ในเกณฑ์สีเหลือง คุณภาพอากาศปานกลาง 19 วัน และสีส้ม คุณภาพอากาศที่มีผลต่อสุขภาพต่อกลุ่มที่มีสัมผัสไวต่อมลพิษ 6 วัน และสีแดง หรือมีผลต่อสุขภาพ 4 วัน
เดือนธันวาคม อันดับ 3 แชมป์อากาศยอดแย่แห่งปี 2024 โดยไม่มีวันที่อยู่ในเกณฑ์สีเขียวที่ถือว่าอากาศดีเลยเช่นเดียวกัน ขณะที่มีวันที่อากาศอยู่ในเกณฑ์สีเหลือง คุณภาพอากาศปานกลาง 15 วัน และสีส้ม คุณภาพอากาศที่มีผลต่อสุขภาพต่อกลุ่มที่มีสัมผัสไวต่อมลพิษ 14 วัน แต่ไม่พบวันที่มีสีแดง หรือวันที่มีผลต่อสุขภาพ
“วาเลนไทน์” วันที่มีอากาศเลวร้ายที่สุดของปี 2024
วันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2024 ซึ่งตรงกับวันวาเลนไทน์ มีค่าฝุ่นเป็นค่ามาตรฐานเฉลี่ย 24 ชั่วโมง อยู่ที่ 165 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
“สิงหาคม” เดือนวันแม่ อากาศดีมากสุดในปี 2024
เดือนสิงหาคม เป็นเดือนที่อากาศดีที่สุดในปี 2024 โดยมีวันที่อยู่ในเกณฑ์สีเขียวที่ถือว่าอากาศดี 8 วัน มีวันที่อากาศอยู่ในเกณฑ์สีเหลือง คุณภาพอากาศปานกลาง 23 วัน ซึ่งถึงแม้จะมีวันที่มีอากาศสีเขียวเพียงแค่ 4 วัน ตามด้วย เดือนกรกฎาคม มิถุนายน ตามลำดับ
คนกรุงเทพฯ ปอดเหล็ก ทนฝุ่น PM2.5 เทียบกับสูบบุหรี่ 1,297.14 มวน
งานของ Richard A. Muller นักวิจัยชาวอเมริกัน จากสถาบันวิจัยสภาพอากาศ Berkeley Earth แห่งมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย เบิร์กลีย์ ได้คำนวณเปรียบเทียบปริมาณฝุ่นละอองขนาดเล็กที่ทำให้เกิดมลพิษทางอากาศ (PM2.5) กับปริมาณการสูบบุหรี่ พบว่า ค่าฝุ่น PM2.5 22 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร เทียบได้กับการสูบบุหรี่ 1 มวน
ซึ่งหากนำค่าฝุ่นแบบค่ามาตรฐานเฉลี่ย 24 ชั่วโมงในแต่ละวันของปี 2024 มาคำนวณเปรียบเทียบตามเกณฑ์ของ Richard Muller จะพบว่า ในปี 2024 ที่ผ่านมา คนกรุงเทพฯ สูดดมฝุ่นพิษ PM2.5 เทียบเท่าการสูบบุหรี่ ทั้งหมด 1,297.14 มวน ลดลงจากปี 2023 ที่มีจำนวน 1,370.09 มวน ไป 81.95 มวน หรือคิดเป็น 4.09 ซอง
พ.ร.บ.อากาศสะอาด ไปถึงไหนแล้ว?
ขณะที่ทุกลมหายใจเต็มไปด้วยฝุ่น PM2.5 ความหวัง พ.ร.บ.อากาศสะอาด ของคนไทยมีแวว “เลื่อน” ไปใช่หรือเปล่า?
ต้องบอกว่าตอนนี้ สำหรับร่าง พ.ร.บ.อากาศสะอาด มีสัญญาณว่าอาจล่าช้าออกไปอีก
วิสาระดี เตชะธีราวัฒน์ สส.เชียงราย เขต 4 พรรคเพื่อไทย และโฆษกคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติบริหารจัดการเพื่ออากาศสะอาด พ.ศ. .... (กมธ.อากาศสะอาดฯ) โพสต์ใน X เมื่อวันที่ 17 มกราคม ว่า
“ขณะนี้ร่างกฎหมายอยู่ระหว่างการพิจารณาไปกว่า 80% และกำลังทบทวนในส่วนของบทลงโทษ คาดว่าในเดือนกุมภาพันธ์ จะถูกบรรจุเป็นวาระเร่งด่วนต่อรัฐสภาเพื่อให้บังคับใช้ไม่เกินกลางปี 2568 แน่นอน”
หมายความว่า พ.ร.บ.อากาศสะอาด ที่เรารอยังคงต้องรอคอยกันต่อไปอีกหลายเดือน
เข้าใจว่าภาพใหญ่ระดับประเทศมีผลที่ตามมาค่อนข้างมาก การจัดการและการพิจารณาให้รัดกุมก่อนประกาศใช้เป็นกฎหมายเลยใช้เวลานาน แต่เราแค่อยากบอกว่า....ทุกคนรออยู่
ระหว่างนี้ขอให้หน่วยงานอย่าง กรุงเทพมหานคร เข้มแข็งและมีมาตรการลดฝุ่นออกมาลดกราฟสีแดงในแผนที่ เพื่อคนกรุงเทพฯ จะได้เสพฝุ่นน้อยลง และหวังว่าตัวเลขสถิติปีนี้จะดีกว่าปีที่ผ่านมา
