กลายเป็นธรรมเนียมปีใหม่ไปแล้ว สำหรับการตั้งปณิธานปีใหม่ (New Year's resolutions) ที่ไม่เพียงเป็นโอกาสเริ่มต้นใหม่ในการใช้ชีวิตส่วนตัว ทั้งเรื่องสุขภาพ การออกกำลังกาย ลดน้ำหนัก เป้าหมายทางการเงิน การทำงาน ครอบครัว แต่ปีนี้หลายคนยังตั้งเป้าทำเพื่อ “โลก” ให้มากขึ้น
ปัจจุบันโลกของเรากำลังเผชิญกับปัญหาหลายด้าน ทั้งการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ น้ำท่วม ภัยแล้ง มลพิษทางอากาศ ภัยจากไมโครพลาสติก ความอดอยาก ในขณะที่อีกซีกโลกยังสร้างปัญหาขยะอาหาร (Food Waste) และการสูญเสียทรัพยากรธรรมชาติ ดังนั้น การตั้งปณิธานเพื่อโลกในปีใหม่นี้จึงไม่ใช่แค่การแสดงถึงความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม แต่ยังเป็นการร่วมมือกันสร้างการเปลี่ยนแปลงที่ดีเพื่อส่งต่อโลกที่ดีให้คนรุ่นถัดไป
Green New Year’s Resolutions
ปณิธานปีใหม่เพื่อโลกที่ SPACEBAR อยากให้ทุกคนลงมือทำมากที่สุด ไม่จำเป็นต้องเป็นการกระทำที่ยิ่งใหญ่ แต่สามารถเริ่มจากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเล็กๆ น้อยๆ ในชีวิตประจำวัน เพื่อให้โลกใบนี้น่าอยู่ขึ้นและยั่งยืนมากขึ้น มาดูไอเดียกรีนๆ ในการตั้งปณิธานปีใหม่เพื่อโลกที่เราสามารถเริ่มได้กันเลย
1. ลดการใช้พลาสติก
ตั้งปณิธานปีใหม่เพื่อโลก : ปีนี้จะลดการใช้พลาสติกให้มากที่สุด โดยเฉพาะแบบใช้ครั้งเดียวทิ้ง (Single-use) เพื่อลดขยะพลาสติกที่ต้องทิ้งทุกวัน
ทำไมอยากให้ทำ : พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวทิ้ง (Single-use) มีอายุการใช้งานสั้น แต่ใช้เวลาย่อยสลายกว่าร้อยปี เป็นปัญหามลพิษหลักที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะในทะเล ซึ่งมีพลาสติกประมาณ 8 ล้านตันถูกทิ้งลงทะเลทุกปี เทียบเท่ากับกับการวางถุงขยะ 15 ถุงไว้ทุกๆ 100 เมตรตามแนวชายฝั่งทั่วโลก การพกถุงผ้าที่ใช้ซ้ำได้ จะช่วยลดการใช้ถุงพลาสติกได้มากถึง 200 ใบต่อคนต่อปี
เริ่มยังไงดี
- พกถุงผ้าไปช็อปปิ้งแทนการใช้ถุงพลาสติก
- ใช้ขวดน้ำหรือแก้วน้ำส่วนตัว แทนแก้วจากร้านกาแฟ
- ปฏิเสธการรับหลอด แล้วลองยกดื่ม หรือใช้หลอดที่ใช้ซ้ำได้
- ใช้กล่องข้าวแทนกล่องโฟมหรือพลาสติกใส
- มองหาตัวเลือกอื่นที่ดีกว่า เช่น กระดาษ หรือวัสดุอื่นจากธรรมชาติ
2.จริงจังเรื่องแยกขยะ
ตั้งปณิธานปีใหม่เพื่อโลก : ปีนี้จะทิ้งอย่างมีสติ แยกขยะอย่างจริงจัง
ทำไมอยากให้ทำ : ปี 2021 ประเทศไทยผลิตขยะรวมประมาณ 27 ล้านตันต่อปี ทว่า ขยะที่ถูกรีไซเคิลในไทยมีเพียง 20% เท่านั้น เหตุเพราะต้นทางขยะส่วนใหญ่ยังไม่ได้รับการคัดแยกอย่างเหมาะสม ทำให้ขยะที่รีไซเคิลได้ 40% รวมไปหลุมฝังกลบหรือเตาเผาขยะ
จะเกิดอะไรขึ้นถ้าเราทุกคนแยกขยะ : หากการแยกขยะและรีไซเคิลเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ จะช่วยลดการใช้พลังงานและทรัพยากรในการผลิตพลาสติกใหม่ได้มากกว่า 1 ล้านตันต่อปี การรีไซเคิลกระดาษจะลดการใช้พลังงานได้ถึง 60% เมื่อเทียบกับการผลิตกระดาษใหม่จากต้นไม้ ขณะที่การรีไซเคิลอะลูมิเนียมจะช่วยลดการใช้พลังงานได้ถึ ง95% เมื่อเทียบกับการผลิตจากแร่ที่ขุดใหม่ การแยกขยะและการรีไซเคิลจึงไม่เพียงแต่ช่วยลดการใช้ทรัพยากรธรรมชาติและลดมลพิษเท่านั้น แต่ยังมีผลกระทบเชิงบวกต่อสิ่งแวดล้อม และช่วยสร้างโลกที่ยั่งยืนขึ้นได้อย่างมหาศาล
เริ่มยังไงดี
เริ่มทุกที่ : ลดการใช้พลาสติก เช่น ใช้ถุงผ้า, ขวดน้ำที่ใช้ซ้ำได้, หลีกเลี่ยงบรรจุภัณฑ์พลาสติกที่ไม่จำเป็น, สังเกต 7 สัญลักษณ์รีไซเคิลบนผลิตภัณฑ์พลาสติก เพื่อแยกขยะให้ถูกประเภท
เริ่มที่บ้าน : เตรียมถังขยะแยกประเภทที่บ้าน เช่น ขยะรีไซเคิล (กระดาษ, พลาสติก, ขวดแก้ว, โลหะ) ขยะอินทรีย์ (เศษอาหาร, ใบไม้) และขยะที่ไม่สามารถรีไซเคิลได้ (ขยะทั่วไป) ที่สำคัญคือ เทให้หมดและล้างทำความสะอาดก่อนหากเป็นสิ่งที่บูดเน่าได้ หรือมีกลิ่นเหม็น
3.ปลูกต้นไม้
ตั้งปณิธานปีใหม่เพื่อโลก : จะปลูกต้นไม้ใหม่ 1 ต้นทุกปี หรือดูแลต้นไม้ในบ้านให้ดีขึ้น เพื่อช่วยฟอกอากาศและสร้างสภาพแวดล้อมที่ดี
ทำไมอยากให้ทำ : ต้นไม้ 1 ต้น สามารถดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เฉลี่ย 9-15 กิโลกรัมต่อปี ต้นไม้ต้นใหญ่สามารถดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ได้ 22 กิโลกรัมต่อปี ช่วยดักจับฝุ่นและมลพิษในอากาศได้ 1.4 กิโลกรัมต่อปี และปล่อยออกซิเจน ช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่เป็นสาเหตุของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
เริ่มยังไงดี
- เลือกปลูกต้นไม้ ดอกไม้ที่ตัวเองชอบ ดูแล้วฮีลใจ
- เลือกปลูกต้นไม้ที่กินได้ ได้พืชผักออร์แกนิก ปลอดภัยไร้สารเคมี
- เลือกปลูกให้เหมาะสมกับสภาพภูมิอากาศ
- เข้าร่วมกิจกรรมปลูกป่า
เราควรปลูกต้นไม้อะไรดี
ถ้ามีพื้นที่ปลูกเยอะ สำนักเศรษฐกิจการป่าไม้ เทียบการปลูกต้นไม้แต่ละชนิด 1 ไร่ สามารถช่วยดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ได้ดังนี้
- ต้นพะยูง 100 ต้น/ไร่ ดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ 1.36-2.16 ตันคาร์บอน/ไร่/ปี
- ต้นยูคาลิปตัส 267 ต้น/ไร่ ดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ 3.15-6.09 ตันคาร์บอน/ไร่/ปี
- ต้นกระถินเทพา 178 ต้น/ไร่ ดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ 4.00-6.09 ตันคาร์บอน/ไร่/ปี
- ต้นโกงกาง 711 ต้น/ไร่ ดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ 0.77-6.49 ตันคาร์บอน/ไร่/ปี
- ต้นยางพารา 144 ต้น/ไร่ ดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ 4.22 ตันคาร์บอน/ไร่/ปี
- ต้นปาล์มน้ำมัน 144 ต้น/ไร่ ดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ 2.49 ตันคาร์บอน/ไร่/ปี
- พรรณไม้พื้นเมืองโตช้า 100 ต้น/ไร่ ดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ 0.95 ตันคาร์บอน/ไร่/ปี
- พรรณไม้ปลูกในเมือง 50 ต้น/ไร่ ดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ 1.21 ตันคาร์บอน/ไร่/ปี
4. ใช้พลังงานอย่างประหยัด
ตั้งปณิธานปีใหม่เพื่อโลก : จะลดการใช้พลังงาน ประหยัดไฟ
ทำไมอยากให้ทำ : การใช้พลังงานไฟฟ้าในบ้านมีผลต่อการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่งคิดเป็นสัดส่วนประมาณ 10% ของการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) ทั้งหมดในโลก และการใช้หลอดไฟ LED สามารถช่วยลดการใช้พลังงานได้ถึง 75% เมื่อเทียบกับหลอดไส้ธรรมดา
เริ่มยังไงดี
- เปิดหน้าต่าง ผ้าม่าน รับแสงธรรมชาติ ให้อากาศในบ้านถ่ายเท และลดการใช้แอร์
- ปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าและถอดปลั๊กเมื่อไม่ใช้งาน
- ไม่เสียบปลั๊กชาร์จโทรศัพท์มือถือ หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ทิ้งไว้ เมื่อแบตเตอรีเต็มแล้ว
- เลือกใช้หลอดไฟ LED แทนหลอดไฟธรรมดา กินไฟน้อยกว่า อายุการใช้งานนานกว่า แถมเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม และไม่เสี่ยงอันตรายจากรังสี UV หรือสารตะกั่ว
- เลือกใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ติดฉลากประหยัดไฟฟ้าเบอร์ 5
- เปิดแอร์ในอุณหภูมิที่เหมาะสม 26 องศาเซลเซียส และปิดเร็วขึ้น 1 ชั่วโมงก่อนออกจากห้องเพื่อช่วยประหยัดไฟ
5. ใช้น้ำอย่างรู้คุณค่า
ตั้งปณิธานปีใหม่เพื่อโลก : จะใช้น้ำอย่างประหยัด และดูแลแหล่งน้ำให้สะอาด
ทำไมอยากให้ทำ : ในขณะที่เราเปิดก๊อกแล้วมีน้ำสะอาดใช้ไม่จำกัด ทั่วโลกยังมีคนกว่า 1,200 ล้านคนขาดแคลนน้ำและไม่มีน้ำดื่มสะอาด ขณะที่ 40% ของประชากรโลกอาศัยอยู่ในพื้นที่เสี่ยงขาดแคลนน้ำ การใช้น้ำอย่างรู้ค่าช่วยลดปัญหาภัยแล้งและมลพิษทางน้ำ แถมยังสามารถลดค่าใช้จ่ายได้มากกว่า 15%
เริ่มยังไงดี
- ไม่เปิดน้ำทิ้งไว้ เวลาแปรงฟัน โกนหนวด ล้างจาน
- เปิดน้ำซักผ้าแค่พอใช้ อย่าเปิดทิ้งไว้ตลอดการซัก
- เลือกใช้เครื่องมือประหยัดน้ำ เช่น สุขภัณฑ์ประหยัดน้ำ เครื่องซักผ้าที่ใช้น้ำน้อย ติดตั้งหัวฉีดน้ำที่ประหยัดน้ำในฝักบัวและก๊อกน้ำ
- ใช้วิธีการรดน้ำต้นไม้ที่ประหยัดน้ำ เช่น ระบบการรดน้ำแบบหยด (Drip Irrigation)
- ใช้วัสดุคลุมดินเพื่อรักษาความชื้น
- ดูแลแหล่งน้ำใกล้ตัวให้สะอาด ไม่ทิ้งขยะหรือสารเคมีลงไป
6. เดินทางด้วยวิธีที่หลากหลาย (แต่เดินทางให้น้อยลง)
ตั้งปณิธานปีใหม่เพื่อโลก : จะใช้รถขนส่งสาธารณะให้บ่อยขึ้น หรือใช้จักรยาน และเดินเท้าให้มากขึ้น
ทำไมอยากให้ทำ : การใช้รถยนต์ส่วนตัว (ใช้น้ำมันเชื้อเพลิง) ปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์เฉลี่ย 4.6 เมตริกตันต่อปี ดังนั้น การใช้รถยนต์ไฟฟ้า 1 คันในระยะเวลา 1 ปี จะสามารถช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้มากกว่า 4.6 เมตริกตัน หรือเทียบเท่าการปลูกต้นไม้ถึง 209 ต้น แม้การเดินทางด้วยรถยนต์ส่วนตัวจะเร็วกว่า แต่ก็ทำให้เราพลาดเห็นเรื่องราวรอบตัว ลองปั่นจักยานหรือเดินออกกำลังกาย (หากเดินทางไม่ไกล) นอกจากช่วยลดการใช้พลังงาน ลดการก่อ CO2 แล้ว ยังได้มีปฏิสัมพันธ์กับชุมชนมากขึ้นด้วย
เริ่มยังไงดี
- ใช้รถยนต์ส่วนตัวให้น้อยลง เดินทางด้วยรถขนส่งสาธารณะให้มากขึ้น
- ใช้จักรยานหรือเดินเท้าให้มากขึ้นกว่าทุกปีที่ผ่านมา
7.สนับสนุนผลิตภัณฑ์ที่ยั่งยืนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
ตั้งปณิธานปีใหม่เพื่อโลก : จะเลือกซื้อสินค้าที่ผลิตจากวัสดุที่ยั่งยืน เช่น วัสดุรีไซเคิล อัปไซเคิล หรือผลิตภัณฑ์ที่มีบรรจุภัณฑ์ย่อยสลายได้
ทำไมอยากให้ทำ : การสนับสนุนผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมช่วยลดผลกระทบจากการผลิตและการทิ้งขยะพลาสติก รายงานจาก Nielsen พบว่า 66% ของผู้บริโภคทั่วโลกยินดีจ่ายเงินมากขึ้นสำหรับสินค้าที่ยั่งยืน และยอมจ่ายเพิ่ม 20% สำหรับสินค้าในกลุ่ม Eco-design สินค้าที่มีฉลากลดโลกร้อน และสินค้าประหยัดพลังงาน เพราะรักษ์โลกไม่ใช่ทางเลือก แต่คือทางรอด
เริ่มยังไงดี
- เลือกซื้อผลิตภัณฑ์ที่ทำจากวัสดุรีไซเคิล อัปไซเคิล ลดการสร้างใหม่ ลดภาระการกำจัด
- หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่ใช้บรรจุภัณฑ์พลาสติกใช้ครั้งเดียวทิ้ง
8.ลดการบริโภคเนื้อสัตว์
ตั้งปณิธานปีใหม่เพื่อโลก : ปีนี้จะกินเนื้อสัตว์ให้น้อยลง และกินพืชผักผลไม้ให้มากขึ้น
ทำไมอยากให้ทำ : อุตสาหกรรมปศุสัตว์ โดยเฉพาะเนื้อวัวแสนอร่อย ปล่อย CO2 และเขมือบพื้นที่ป่ามหาศาล ส่งผลกับโลกอย่างแรงทั้งทางตรงและทางอ้อม หากคนทั่วโลกลดการทานเนื้อสัตว์เพียง 50% จะสามารถลดการปล่อยก๊าซ CO2 ได้ถึง 7,800 ล้านตันต่อปี
เริ่มยังไงดี
- ลองกินอาหารวีแกน มังสวิรัติ หรือ Flexitarian 1-2 ครั้งต่อสัปดาห์ นอกจากจะดีต่อร่างกายแล้ว ยังช่วยลดการปล่อยมลพิษ และช่วยให้โลกเย็นลง
- เลือกกินอาหารที่ปลูกในระบบเกษตรอินทรีย์
- เลือกกินอาหารคาร์บอนต่ำ (Low Carbon) กินอาหารที่ทำจากวัตถุดิบท้องถิ่น (Local Food & Local Ingredients)
- กินอาหารตามฤดูกาล ช่วยย่นระยะทางการขนส่ง ลดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ลดพลังงานในการเก็บรักษา
9.รักตัวเองให้มากขึ้น
ตั้งปณิธานปีใหม่เพื่อโลก : ปีนี้จะรักตัวเองให้มากขึ้นในเวอร์ชั่น “อยู่ดี กรีนดี Healthy ทั้งตัวเองและโลก”
ทำไมอยากให้ทำ : ปี 2025 ทั้ง Healthy, Safety และ Save the Earth ยังคงเป็นกระแสอย่างต่อเนื่อง การดูแลสุขภาพทั้งภายนอก (กินดี นอนดี) และภายใน (สุขภาพจิตดี) เพราะ “สุขภาพดี โลกดี” คำนี้ไม่เกินจริง!
เริ่มยังไงดี
- เลือกกินอย่างยั่งยืน (Sustainable Food)
- เลือกโภชนาการตามวัย
- พักหน้าจอ เลิกพฤติกรรมเนือยนิ่ง แล้วเคลื่อนไหวร่างกายให้มากขึ้น เช่น เดิน วิ่ง หรือปั่นจักรยาน
การตั้งปณิธานปีใหม่ คนใหม่ เพื่อโลกใบเดิมที่น่าอยู่ขึ้นนี้ ไม่เพียงแต่จะช่วยรักษาเยียวยาโลก แต่ยังเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตของเราด้วยพฤติกรรมใหม่ๆ เพื่อความอยู่รอดอย่างยั่งยืน
ดีต่อเรา แถมดีต่อโลก แบบนี้ก็ไม่มีเหตุผลที่เราจะไม่ลงมือทำ...ว่าไหม?
